Σε ένα μεσοπολεμικό κτίριο της οδού Σκουφά στο Κολωνάκι φυλάσσονται τα ίχνη ανθρώπων που διέγραψαν πορεία ανεξίτηλη στο πέρασμά τους από τον κόσμο. Σπουδαίοι έλληνες λογοτέχνες του 19ου και του 20ού αιώνα αποκαλύπτονται στο κοινό μέσα από ένα πρωτότυπο και σπάνιο αρχειακό υλικό από τα χρόνια της φοιτητικής τους ζωής ή της διδακτικής τους δράσης στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Επιστολές του Καζαντζάκη, φωτογραφίες από τα φοιτητικά χρόνια του Ελύτη και του Γκάτσου, το απόσπασμα της εγγραφής του Αγγελου Σικελιανού στο Πανεπιστήμιο, το καταστατικό του πρώτου φοιτητικού σωματείου στην Ελλάδα με μέλη τον Φίλιππο Δραγούμη, τον Μίλτο Κουντουρά, τον Βασίλη Ρώτα και αργότερα τον Λίνο Πολίτη και τον Θεοτοκά…
Αυτός ο κόσμος θα έρθει στο φως για έναν μήνα μέσα από μια μοναδική έκθεση του Ιστορικού Αρχείου του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, η οποία εγκαινιάζεται σήμερα στις εγκαταστάσεις του Αρχείου.
Αξιοποιώντας ανέκδοτα χειρόγραφα, φοιτητικούς φακέλους, τεκμήρια από ποιητικούς διαγωνισμούς, πρακτικά της Συγκλήτου, άγνωστη αλληλογραφία λογοτεχνών που φοίτησαν ή δίδαξαν στο Πανεπιστήμιο, σκιαγραφείται η πολυεπίπεδη σχέση του ιδρύματος με την πολιτική, κοινωνική αλλά και την πνευματική ζωή της χώρας από το 1837 μέχρι σήμερα.
Ο ΠΑΛΑΜΑΣ
«Ο Κωστής Παλαμάς υπήρξε γραμματέας του Πανεπιστημίου για περίπου 30 χρόνια αφήνοντας τα ίχνη του παντού στο Αρχείο του ΕΚΠΑ. Παράλληλα οι πανεπιστημιακές τελετές συνδέθηκαν συχνά με λογοτεχνικά δρώμενα, όπως η απαγγελία από τον Αριστοτέλη Βαλαωρίτη του ποιήματος που είχε παραγγείλει το Πανεπιστήμιο για την αποκάλυψη του ανδριάντα του Γρηγορίου Ε’ στα Προπύλαια το 1871» λέει ο πρόεδρος του Ιστορικού Αρχείου του ΕΚΠΑ και επίκουρος καθηγητής του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας Βαγγέλης Καραμανωλάκης.
«Δεκάδες διδάσκοντες του ιδρύματος κατέθεσαν τη δική τους λογοτεχνική παραγωγή, από τον Φίλιππο Ιωάννου και τον Δημήτριο Βερναρδάκη έως τον Γεώργιο Βιζυηνό, για να περιοριστούμε στον 19ο αιώνα, ενώ το 1925 δημιουργήθηκε η πρώτη έδρα Νεοελληνικής Φιλολογίας με καθηγητή τον Νίκο Βέη, κορυφαίο νεοελληνιστή του καιρού του, ο οποίος δίδαξε για πρώτη φορά σε πανεπιστημιακό ακροατήριο Διονύσιο Σολωμό και Παλαμά.
Τέλος, εκατοντάδες λογοτέχνες φοίτησαν στις σχολές και αρκετοί έγραψαν λογοτεχνικά ή αυτοβιογραφικά κείμενα εστιάζοντας στο Πανεπιστήμιο και στα φοιτητικά τους χρόνια» προσθέτει ο Βαγγέλης Καραμανωλάκης.
Η έκθεση με τίτλο «Λογοτεχνικές Αρχειολογίες στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, 19ος και 20ός αιώνας» υλοποιείται στο πλαίσιο της ενότητας «Ανοιχτές Συλλογές» της διοργάνωσης «Αθήνα 2018 Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου» του Δήμου Αθηναίων και θα φιλοξενηθεί στο Ιστορικό Αρχείο του ΕΚΠΑ μέχρι τις 20 Φεβρουαρίου.
1. Τον Δεκέμβριο του 1941 η Αίθουσα Τελετών του Πανεπιστημίου Αθηνών επιτάσσεται από τον γερμανικό στρατό κατοχής. Την παραμονή της Πρωτοχρονιάς οι ναζί διοργανώνουν δείπνο, μετατρέποντάς τη σε «ταβέρνα φαγητού και οινοποσίας», κατά τον τότε πρύτανη, και λεηλατούν το κτίριο.
2. Χειρόγραφο του Κωστή Παλαμά με τον Φοιτητικό Υμνο, 1897
3. Αίτηση του Αντρέα Λεντάκη για να του χορηγηθεί πτυχίο της Φιλοσοφικής Σχολής τον Απρίλιο του 1974. Ο Λεντάκης είχε συλληφθεί από τη χούντα για τους πολιτικούς και κοινωνικούς του αγώνες, είχε βασανισθεί και καταδικασθεί σε πολυετή φυλάκιση
4. Αποβολή για «κομμουνιστική δράση» του μετέπειτα συγγραφέα και εκδότη του «Μικρού Ηρωα» Στέλιου Ανεμοδουρά τον Μάρτιο του 1940
.jpg)
