«Η κακία είναι μια ανοησία για εκείνους που δεν έχουν καταλάβει ότι δεν ζούμε για πάντα» – Αριστοτέλης

«Η κακία είναι μια ανοησία για εκείνους που δεν έχουν καταλάβει ότι δεν ζούμε για πάντα» – Αριστοτέλης Στη ζωή πολλοί άνθρωποι θα μας βλάψουν , θα μας κάνουν κακό και θα μας αδικήσουν. Και σίγουρα αυτό δεν αρέσει σε κανένα μας.

Αυτό, όμως, απέχει πολύ από το να περνάμε την υπόλοιπη ζωής μας μέσα στην γκρίνια και την μουρμούρα, για το πόσο άδικη είναι η κοινωνία. Άδικη ή δίκαιη, αυτή είναι και εμείς θα πρέπει να μάθουμε να πηγαίνουμε πιο κάτω. Δεν εννοώ, ότι όσοι αδικούν, θα πρέπει να μένουν ατιμώρητοι και χωρίς συνέπειες. Αυτό είναι απαραίτητο για να λειτουργήσει μια κοινωνία. Κοινωνία χωρίς νόμους και δικαιοσύνη είναι αδύνατο.

Σε προσωπικό επίπεδο όμως, και από κάποιο σημείο και πέρα, θα πρέπει να μάθουμε να συγχωρούμε και να βαδίζουμε το δικό μας δρόμο. Γιατί η κακία που κρατάμε για τους άλλους, η αυτολύπηση που νοιώθουμε για τον εαυτό μας, και η μαυρίλα που μας πλακώνει γιατί κάποιος , για τους δικούς του λόγους ή και από ανοησία, μας έβλαψε, μόνο καλό δεν μας κάνει.

Βλέπω ανθρώπους στα τριάντα τους , στα σαράντα τους, να είναι πικραμένοι και να τα βάζουν με τους γονείς τους ακόμα, γιατί δεν τους βοήθησαν σε κάτι ή τους στέρησαν κάτι άλλο. Και το χρησιμοποιούν σαν δικαιολογία, γιατί αυτοί σήμερα είναι σε αυτό χάλι. Αυτό όμως, που δεν καταλαβαίνουν, είναι ότι, άλλο πράγμα είναι η εξήγηση και άλλο πράγμα η δικαιολογία. Το δικαίωμα της δικαιολογίας το χάνουμε, μας αφαιρείται, από την στιγμή που ενηλικιωνόμαστε.

Από εκεί και πέρα, το τι κάνουμε, το τι σκεφτόμαστε και το τι νοιώθουμε είναι δική μας ευθύνη και υπόθεση. Μόνο αν πάρουμε το 100% της ευθύνης της ζωής μας, θα μπορέσουμε να απαλλαγούμε από την κακία που νοιώθουμε στην ψυχή μας. Μόνο αν μάθουμε να συγχωρούμε, θα απελευθερωθούμε και θα συνεχίσουμε στο δικό μας ταξίδι. Γιατί όσο κρατάμε την κακία, άλλο τόσο μας κρατάει και αυτή. Εγκλωβιζόμαστε στον αρνητισμό, στο μίσος και στην κλάψα, με αποτέλεσμα, να αποσυντονιζόμαστε, να μένουμε κολλημένοι στο παρελθόν και σε κάτι που μόνο κακό μας κάνει.

Βάλτε την συγχώρεση στο πρόγραμμά σας. Λίγα πράγματα αξίζει να τα κουβαλάτε μαζί σας. Ειδικά όταν σας ψυχοπλακώνουν και σας βασανίζουν χωρίς τελειωμό. Η κακία είναι βάρος στην ψυχή. Αφήστε το φως της συγχώρεσης να σας λυτρώσει. Με το κρατάτε κακία, τον εαυτό σας τιμωρείτε. Αυτός που σας έβλαψε, μπορεί και να μην το καταλαβαίνει ή να μην το θυμάται ή να μην υπάρχει.

Κανείς δεν σας ζητάει να αγκαλιάσετε αυτόν που σας αδίκησε. Όμως μπορείτε , τουλάχιστον να τον συγχωρέσετε, να απελευθερωθείτε και να συνεχίσετε , απρόσκοπτα πια, να δημιουργείτε τη δική σας ζωή και τον δικό σας παράδεισο. 

via

Έναν παράδεισο όπου το μίσος και η κακία δεν έχουν καμιά θέση. Η ζωή είναι μικρή και χρειάζεται να την ζήσουμε με αγάπη.

Τρισδιάστατες κατασκευές από πέτρες

Όμορφες κατασκευές με πέτρες πάνω σε βότσαλα, πέτρες, κορνίζες και κομμάτια από ξύλο. 

via

Πώς να ζωγραφίσω τις πέτρες από την παραλία

Υπάρχει κάτι πιο διασκεδαστικό από το να είναι καλοκαίρι, να πηγαίνεις με το παιδί σου βόλτα στην παραλία, ακούγοντας τα τζιτζίκια τρώγοντας μια φέτα καρπούζι και μαζεύοντας κοχύλια για να τα ζωγραφίσετε το απογευματάκι, κατά την δύση του ηλίου παρέα; Οι ιδέες που θα δείτε είναι πραγματικά εξαιρετικές! Καλή έμπνευση.

via

 

via

6 πράγματα που δεν πρέπει να πεις σε έναν άνθρωπο που θρηνεί

Ένα απ’ τα χειρότερα πράγματα που μας κληροδοτεί το πέρασμα του χρόνου είναι το γεγονός ότι ερχόμαστε αντιμέτωποι με τη θνητότητα –με το «μη είναι». Μεγαλώνοντας, χάνουμε ανθρώπους απ’ τη ζωή μας -ανθρώπους απ’ αυτούς για τους οποίους λέγαμε «δεν μπορώ να ζήσω χωρίς εσένα».

Αν έχετε χάσει κάποιον δικό σας άνθρωπο, ξέρετε πολύ καλά ότι η παρηγοριά των φίλων ίσως λειτουργήσει επικουρικά, αλλά σίγουρα δεν θα είναι θεραπευτική. Αν και κλισέ, θα το πούμε, πολύ απλά γιατί έτσι είναι: ο θεράπων ιατρός είναι ο χρόνος και μόνο αυτός. Ωστόσο, όλοι κάποτε χρειάζεται να στηρίξουμε έναν δικό μας άνθρωπο που παλεύει με τη συνειδητοποίηση της απώλειας κάποιου αγαπημένου του κι αργότερα με την καινούρια ζωή –αυτήν που δεν τον περιλαμβάνει και μοιάζει ξένη κι άδεια κι άδικη.

Κι όσο συναισθηματικός, τρυφερός, δοτικός και πλήρης ενσυναίσθησης κι αν είσαι, μπροστά στο αναπόφευκτο και το τελεσίδικο του θανάτου, θα σταθείς αμήχανος σαν παιδί σε καινούριο σχολείο και κάθε ευγλωττία θα πάει περίπατο. Κανείς δεν μπορεί να υποδείξει τι ακριβώς πρέπει να πεις σε έναν άνθρωπο που πενθεί.

Αυτό που μπορούμε όμως να πούμε, είναι ότι τις παρακάτω φράσεις καλό είναι να τις καταπιείς, γιατί δεν βοηθούν καθόλου.

«Σκέψου θετικά»

Ακόμα κι αν ο άνθρωπος που έφυγε ήταν μεγάλος και ταλαιπωρημένος από κάποια ασθένεια, οι θετικές σκέψεις δεν χωρούν εύκολα στο μυαλό του ανθρώπου που μένει πίσω –τουλάχιστον όχι στην αρχή. Τι θετικό να βρεις μπροστά στην απώλεια του γονιού σου; Κι ακόμα κι αν μπορέσεις τελικά να φωτίσεις τα όποια θετικά σημεία του τέλους του –όπως, για παράδειγμα, ότι σταμάτησε να υποφέρει, αν πονούσε- θα το κάνεις αφού πρώτα «αγκαλιάσεις» τον πόνο, κλάψεις, θρηνήσεις και ξεσπάσεις.

«Σε λίγο καιρό θα νιώσεις καλύτερα»

Δεν είναι ότι δεν ισχύει –το είπαμε και πιο πάνω: ο χρόνος είναι ο καλύτερος γιατρός. Είναι ότι αφενός δεν βοηθάει καθόλου να το πεις κι αφετέρου το «σε λίγο καιρό» είναι φοβερά σχετικό. Όπως γράφει η ψυχολόγος Kristin A. Meekhof, που έχασε αιφνίδια τον άντρα της: «Έχοντας μιλήσει με περισσότερες από 100 χήρες για τις ανάγκες του βιβλίου μου, μπορώ με σιγουριά να πω ότι δεν υπάρχει συγκεκριμένο χρονικό διάστημα για την επούλωση των πληγών». Υπάρχουν άνθρωποι που νιώθουν ενοχικά στο άκουσμα και μόνο του «θα είσαι πολύ καλύτερα» και γι’ αυτούς, τέτοιου είδους ατάκες/ συμβουλές κάθε άλλο παρά βοηθούν.

«Ήταν πολύ μεγάλος ούτως ή άλλως»

Εδώ, τα πολλά λόγια περιττεύουν: ίσως η μαμά ή ο μπαμπάς κάποιου να «έφυγε» στα 90 και, πράγματι, να ήταν πλήρης ημερών. Αυτό όμως δεν καθιστά με κανέναν τρόπο ευκολότερη την διαχείριση της απώλειας. Όταν «φεύγει» ένας δικός σου άνθρωπος λυπάσαι που δεν είναι πια στη ζωή, που δεν θα δει τα επόμενα καλοκαίρια, που δεν θα είναι δίπλα σου στις επόμενες γιορτές, που δεν πρόλαβες να πεις όσα θα ήθελες και που δεν πρόλαβε να κάνει όσα ήθελε. Κι η ηλικία αυτό δεν το αλλάζει καθόλου.

«Όλα γίνονται για έναν λόγο…»

Μπορεί η αμηχανία να μας οδηγεί σε γενικόλογα κλισέ χωρίς καμία κακή πρόθεση, όμως ο άνθρωπος που θρηνεί, έχει πολλές μαύρες μέρες να αντιμετωπίσει και μια τέτοιου είδους φιλοσοφική παρατήρηση δεν έχει τίποτα απολύτως να προσφέρει. Είναι σαν να του λες «Μη στεναχωριέσαι. Ο άνθρωπος γεννιέται και πεθαίνει εδώ και εκατομμύρια χρόνια»: αλήθεια είναι, αλλά… ε, και;

«Κι εγώ, όταν πέθανε ο πατέρας μου…»

Ενώ πολύ συχνά το να μοιραστείς την ιστορία σου μπορεί να λειτουργήσει ενωτικά, παρηγορητικά και ελπιδοφόρα, πρέπει να είναι κανείς ιδιαίτερα προσεκτικός με τη στιγμή που διαλέγει να την κάνει/πει/ μοιραστεί. Ειπωμένη σε μια ακατάλληλη στιγμή, η προσωπική μαρτυρία μπορεί να δώσει την εντύπωση εγωκεντρισμού κι όχι άδικα, αφού μοιάζει σαν να καπηλεύεται κανείς τον πόνο κάποιου για να βγει κι αυτός για λίγο… στο σανίδι.

«Καταλαβαίνω ότι πονάς, αλλά μην κάνεις έτσι»

Αν για ένα πράγμα δικαιούται κανείς να κάνει «έτσι», δηλαδή να υπερβάλει, να χάνει τον έλεγχο και να καταρρέει, είναι ο θάνατος ενός δικού του προσώπου. Η διαχείριση της απώλειας είναι τεράστια υπόθεση και σε αρκετές περιπτώσεις χρειάζεται η συμβολή ειδικού. Ωστόσο, τουλάχιστον στη αρχή, ο άνθρωπος που μένει πίσω έχει την ανάγκη να ξεσπάσει και κανείς δεν έχει οριστεί κριτής και κηδεμόνας του για να του πει ποιος είναι ο σωστός τρόπος να το κάνει.

Πώς να συμπεριφερθείς σε κάποιον που θρηνεί;

Κάθε περίπτωση είναι διαφορετική και μόνο εξατομικευμένα μπορεί να δοθούν απαντήσεις σ’ αυτό το ζήτημα. Αυτό που μπορεί να κάνει όμως ο οποιοσδήποτε είναι να βρίσκεται εκεί. Μιλώντας ή σιωπώντας, κουβεντιάζοντας ή ακούγοντας. Μην θεωρείτε δεδομένο ότι η βοήθεια θα ζητηθεί –εμφανιστείτε και προσφέρετε τον εαυτό και την παρέα σας. Αναλάβετε, αν είναι δυνατόν, κάποια πρακτικά ζητήματα που μπορεί να αφορούν το νοικοκυριό, τα παιδιά ή τη δουλειά του ανθρώπου που πενθεί, για να μειώσετε όσο γίνεται το καθημερινό του στρες. Προσπαθήστε να είστε εκεί γύρω, όχι μόνο στην κηδεία, στο τραπέζι και τις πρώτες πέντε-δέκα μέρες, αλλά και όταν η ζωή θα συνεχιστεί –τότε που ίσως θα είναι ακόμα πιο δύσκολα

via

Όταν φεύγουν πρώτοι εκείνοι που μοιράστηκες πολλά

"Τα φτερά σου ήταν έτοιμα, η καρδιά μου δεν ήταν....Πόσο μόνη νιώθω, σε έναν απέραντο κόσμο χωρίς τα δυο σου μικρά χέρια στα δικά μου....Για μένα δεν υπάρχει ούτε μια ανάσα μου χωρίς να συνεχίζεις να υπάρχεις μαζί μου. Ξέρω πώς μια μέρα θα ξανασυναντηθούμε...το ξέρω..."

Φεύγουν οι άνθρωποι. Φεύγουν από δίπλα σου, απ’ τη ζωή σου, απ’ τον κόσμο σου. Φεύγουν και γίνονται αναμνήσεις κάπου στο βάθος του μυαλού. Σκέψεις σκόρπιες και πρόσωπα θολά, δίχως χρώματα κι αρώματα.Μόνο μια αίσθηση σου αφήνουν, μοναδική ο καθένας, απ’ ότι μπόρεσε να σε κεράσει για όσο βρέθηκε στο δρόμο σου.

Φεύγουν οι άνθρωποι και δεν μπορείς να κάνεις τίποτα γι’ αυτό. Κανείς δεν μπορεί να κάνει κάτι. Στιγμές χαράς, στιγμές απώλειας. Τρενάκι που ανεβοκατεβαίνει η ζωή με επιβιβάσεις άγνωστες κι αναχωρήσεις ξαφνικές. Εσύ ριζωμένος στο κάθισμα κοιτάς απ’ το τζάμι τους σταθμούς και στέκεσαι ακίνητος. Σαν τους εφιάλτες που σε βρίσκουν τη νύχτα να προσπαθείς να ουρλιάξεις και φωνή να μη βγαίνει.

Φεύγουν εκείνοι που έχουν έρθει για καλό. Που σε γεμίζουν με αγάπη και καλοσύνη. Εκείνοι που μαζί τους νιώθεις τις μέρες ομορφότερες και τα ποτήρια μισογεμάτα. Εκείνοι που η φωνή τους σε ηρεμεί και οι συμβουλές τους σε πάνε ένα βήμα παρακάτω. Απομακρύνονται και χάνονται και δεν μπορείς μήτε να θυμώσεις, μήτε να κάνεις τίποτα γι’ αυτό. Μόνο να το υπομείνεις μπορείς.

Είναι δύσκολη η απώλεια. Είναι μεγάλο το κενό. Είναι τρύπες μέσα σου που θα μείνουν πάντα έτσι. Κενές. Δεν μπαζώνονται, δεν καλύπτονται, δε φτιάχνονται. Μένουν τρύπες. Κανένας άλλος δεν μπορεί να αναπληρώσει το κενό εκείνου που φεύγει. Δεν υπάρχει αντικαταστάτης, ούτε αναπληρωματικός. Μοναδικοί άνθρωποι, μοναδικό και το άδειασμα που αφήνουν με το φευγιό τους.

Δεν παλεύεται ο χαμός. Δεν ξεπερνιέται, δεν ξεχνιέται. Όσο και να περνάει ο χρόνος, όσο και να αλλοιώνονται τα πρόσωπα, πάντα μια στιγμή, μια σκηνή, μια μυρωδιά, μια φράση, θα έρθει να χτυπήσει μέσα σου το δικό σου, προσωπικό καμπανάκι της μνήμης. Θα θυμηθείς. Δε σου έχει απομείνει και τίποτα άλλο να κάνεις, πουθενά να πιαστείς. Μόνο να θυμηθείς μπορείς. Να θυμηθείς και να αγγίξεις για λίγα δεύτερα τον άνθρωπο που έχασες.

Θυμάσαι και χαμογελάς. Θυμάσαι και δακρύζεις. Πόσα γέλια, πόσους τσακωμούς μοιραστήκατε. Πόσες φορές είχε δίκιο και πόσες έκανε πίσω στο πείσμα σου. Κανείς δε σε νοιαζόταν έτσι. Δεν έχει σημασία το πόσο νοιαζόταν. Σημασία έχει το πως νοιαζόταν κι αυτό το «πώς» δεν μπορείς να το ξαναβρείς. Είπαμε. Μοναδικά τα κενά. Μοναδικός κι ο τρόπος που δημιουργήθηκαν.

Φεύγουν οι άνθρωποι που δέθηκες μαζί τους. Εκείνοι που τους χάρισες τα πιο «πολλά» σου κι αρκέστηκαν στα «λίγα» σου. Εκείνοι που μιλούσαν στην καρδιά σου κι άκουγαν τα μάτια σου. Φεύγει η οικειότητα και η ασφάλεια που ένιωθες μαζί τους. Χώνονται σε μια βαλίτσα μαζί με όσα άλλα δώρα έφεραν όταν μπήκαν στη ζωή σου.

Στέκεσαι μόνος πια να ρωτάς γιατί. Μετράς πληγές κι αρνείσαι να προχωρήσεις. Κανείς δε θα ‘ναι σαν κι αυτούς που «έφυγαν». Εσύ το ξέρεις και πονάς περισσότερο. Πώς να τα βάλεις με το θάνατο; Πώς να γυρίσεις πίσω το χρόνο; Πώς να χαρίσεις ζωή σε κάτι που μέσα σου κατακτά την αθανασία;

Φεύγουν οι άνθρωποι που αγαπάς περισσότερο. Λες και μια μαγική δύναμη στους έστειλε για λίγο. Τόσο όσο να δεις το καλό και ποτέ να μη συμβιβαστείς με τίποτε λιγότερο.

Φεύγουν εκείνοι που σε αγάπησαν περισσότερο. Φεύγουν αλλά σου αφήνουν μερίδιο απ’ την αγάπη τους για να ‘χεις να πορεύεσαι τις στιγμές που σου λείπουν.

Φεύγουν αλλά τουλάχιστον ήρθαν.

via