Τετάρτη 24 Μαΐου 2023

ΗΠΑ Πρώτη φορά στη Νέα Υόρκη

 

Αν έπρεπε να διαλέξω μια πόλη που με εντυπωσίασε περισσότερο από κάθε άλλη, χωρίς δυσκολία θα επέλεγα τη Νέα Υόρκη. Δεν είναι τυχαίο ότι και τις 3 φορές που την επισκέφτηκα (2005, 2008 και 2022) κατάφερε να με συναρπάσει το ίδιο. Είναι τα εμβληματικά κτίρια που έχεις δει σε ταινίες και σειρές και δε θα πιστεύεις ότι τα βλέπεις από κοντά, οι θεόρατοι ουρανοξύστες που δε θα σταματήσεις να τους χαζεύεις, τα αμέτρητα μουσεία και γκαλερί για να επισκεφτείς, τα ασυναγώνιστα πολυκαταστήματα για να ψωνίσεις και γενικά η ενέργεια που βγάζει η πόλη που ποτέ δε κοιμάται. Αυτά και άλλα τόσα πράγματα κάνουν τη Νέα Υόρκη συναρπαστική και επομένως έναν προορισμό που πρέπει να επισκεφτείς οπωσδήποτε μια φόρα στη ζωή σου.

Στο άρθρο μου θα προσπαθήσω να δώσω συμβουλές για όσους πρόκειται να επισκεφτούν για πρώτη φορά τη Νέα Υόρκη σχετικά με το ταξίδι, τη διαμονή, τα κορυφαία αξιοθέατα, καταστήματα και εστιατόρια που πρέπει να επισκεφτούν.

Περιεχόμενα

Λίγα λόγια για τη Νέα Υόρκη
Πριν το ταξίδι
Απαραίτητα Έγγραφα
Εισιτήρια
Νόμισμα – Συνάλλαγμα
Ποια εποχή να πας στη Νέα Υόρκη
Πόσες μέρες χρειάζεσαι στη Νέα Υόρκη
Jet Lag
Πού να μείνεις
Αξιοθέατα στη Νέα Υόρκη
Midtown Manhattan
Downtown Manhattan
Uptown Manhattan
Brooklyn
Bronx
Harlem
Top 10 Πράγματα που πρέπει να κάνεις στη Νέα Υόρκη

Λίγα λόγια για τη Νέα Υόρκη

Η Νέα Υόρκη αποτελείται από πέντε δήμους: το Μανχάταν, το Μπρούκλιν, το Κουίνς, το Μπρονξ και το Στέιτεν Άιλαντ. Όλα είναι νησιά εκτός από Bronx. Για τον λόγο αυτό, υπάρχουν 1000(!) γέφυρες που ενώνουν τους δήμους μεταξύ τους. Με περισσότερους από 8,5 εκατομμύρια κατοίκους, αποτελεί την μεγαλύτερη σε πληθυσμό και την πιο πυκνοκατοικημένη πόλη των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής.

Ο μεγαλύτερος δήμος είναι το Κουίνς, ο πιο γνωστός και τουριστικός δήμος είναι το Μανχάταν, ο πιο ανερχόμενος και hipster δήμος είναι το Μπρούκλιν,  ο πιο κακόφημος και φτωχός δήμος είναι το Μπρονξ ενώ ο πιο μικρός και τουριστικά αδιάφορος δήμος είναι το Στέιτεν Άιλαντ.

Όσοι επισκέπτονται τη Νέα Υόρκη για πρώτη φορά μένουν συνήθως στο Μανχάταν αφού εκεί βρίσκονται τα πιο γνωστά αξιοθέατα της πόλης. Πολλοί μάλιστα ταυτίζουν τη Νέα Υόρκη με τον Μανχάταν.

💡 travelfox trivial: Το όνομα της πόλης, Manahatta, το έδωσαν οι πρώτοι κάτοικοι Lenape και σήμαινε η πόλη των πολλών λόφων. Πράγματι, από χάρτης της εποχής φαίνεται ότι το Μανχάτταν ήταν κάποτε ένα λοφώδες μέρος, με 573 λόφους συνολικά!

Αν και χαοτική πόλη, είναι από τις πιο εύκολες πόλεις για να προσανατολιστείς χάρη στη ρυμοτομία της και την απλή ονομασία των οδών της. Οι κάθετοι δρόμοι είναι λεωφόροι και έχουν ονόματα αριθμών (1η, 2η, 3η λεωφόρος κτλ) με αρίθμηση από τα ανατολικά προς τα δυτικά ενώ οι οριζόντιοι δρόμοι είναι οι οδοί με αρίθμηση από τον νότο προς τον βορρά. Επομένως αν είσαι στην 5η λεωφόρο και θες να πας στη 2η λεωφόρο αρκεί να κινηθείς δυτικά 3 μπλοκ ενώ αν είσαι στη 36η οδό και θες να πας στην 31η οδό αρκεί να κινηθείς νότια 5 μπλοκ. Επιπλέον, δίπλα στην  αρίθμηση έχουν το γράμμα W ή Ε για να δηλώσουν αν η οδός είναι ανατολικά ή δυτικά της 5ης λεωφόρου. Αν ψάχνεις π.χ την “E 54 Street” θα τη βρεις ανατολικά μετά την 5η λεωφόρο ενώ αν ψάχνεις την “W 33 Street” θα τη βρεις δυτικά της 5ης λεωφόρου. Πόσο πιο απλό?

Πριν το ταξίδι

Απαραίτητα Έγγραφα

Για να ταξιδέψει κάποιος στη Νέα Υόρκη χρειάζεται διαβατήριο και ταξιδιωτική άδεια ESTA. Πλέον η βίζα δεν είναι απαραίτητη. Η αίτηση ESTA μπορεί να υποβληθεί ηλεκτρονικά ανά πάσα στιγμή πριν από το ταξίδι, και αφού εγκριθεί, θα ισχύει για διάστημα δύο ετών ή μέχρι τη λήξη του διαβατηρίου (όποιο από τα δύο συμβεί πρώτο). Η έγκριση γίνεται συνήθως μέσα σε 72 ώρες. Στη δική μου περίπτωση έγινε μέσα σε 24 ώρες.

💡 travelfox tip: Κάνε την αίτηση για esta πριν κλείσεις τα αεροπορικά εισιτήρια αν πρόκειται για ταξίδι της τελευταίας στιγμής. Διαφορετικά, μπορείς να κλείσεις εισιτήρια χωρίς να έχεις esta και να κάνεις την αίτηση μια εβδομάδα πριν ταξιδέψεις. 

Όλοι οι αιτούντες που ζητούν μια ηλεκτρονική άδεια ταξιδίου χρεώνονται για τη διεκπεραίωση της αίτησης $4,00. Εάν η αίτηση εγκριθεί θα χρεωθεί ένα πρόσθετο ποσό US $17,00 στη μέθοδο πληρωμής σας. Εάν απορριφθεί η έγκριση της ταξιδιωτικής σας άδειας, θα χρεωθείτε μόνο για την επεξεργασία της αίτησής σας (US $4,00).

💡 travelfox tip: Σου προτείνω να κάνεις την αίτηση για esta στην επίσημη ιστοσελίδα για να αποφύγεις αυξημένα κόστη και απάτες από ψεύτικα site. Εγώ πάνω στη βιασύνη μου (αποφάσισα να ταξιδέψω για Νέα Υόρκη μέσα σε 3 μέρες) μπήκα κατά λάθος σε συνεργαζόμενο site το οποίο ευτυχώς ήταν νόμιμο αλλά πλήρωσα 60 ευρώ αντί για 21 δολάρια.

Για την επίσημη ιστοσελίδα για ESTA πάτησε εδώ.

Κατά την άφιξη στο αεροδρόμιο, οι επιβάτες περνούν πρώτα από έλεγχο διαβατηρίων και έπειτα παραλαμβάνουν τις αποσκευές τους. Στον έλεγχο ζητείται μόνο το διαβατήριο (ηλεκτρονικά βλέπουν ότι υπάρχει esta) και σου κάνουν κάποιες ερωτήσεις για τον σκοπό του ταξιδιού σου. Η όλη διαδικασία ελέγχου με την αναμονή διαρκεί περίπου 40′-60′.

Εισιτήρια

Το αεροπορικό ταξίδι για πτήσεις που πετάνε απευθείας για Νέα Υόρκη διαρκεί περίπου 11 ώρες ενώ η επιστροφή περίπου 10 ώρες. Οι αεροπορικές εταιρείες που πετάνε απευθείας είναι οι Emirates (προσγειώνεται στο αεροδρόμιο του Νιου Τζέρσει, Newark) και Delta Airlines (JFK). Η καλύτερη τιμή στην οικομονική θέση για απευθείας πτήσεις είναι γύρω στα 700 ευρώ με την Emirates και 900 ευρώ με τη Delta.

💡 travelfox tip: το Newark Liberty International Airport απέχει 30′ από το κεντρικό Μανχάταν. Είναι πιο μικρό αεροδρόμιο σε σύγκριση με το JFK και επομένως έχει λιγότερη αναμονή για τον έλεγχο διαβατηρίων. Επίσης, η διαδρομή από και προς το αεροδρόμιο έχει λιγότερη κίνηση.

Τα δρομολόγια της Emirates είναι πολύ βολικά γιατί φτάνεις τοπική ώρα βράδυ στη Νέα Υόρκη οπότε κοιμάσαι απευθείας και μειώνεται η επίδραση του jet lag. Επίσης η επιστροφή είναι αργά το βράδυ και κερδίζεις όλη την ημέρα στη Νέα Υόρκη.

Νόμισμα – Συνάλλαγμα

Το νόμισμα των ΗΠΑ είναι το αμερικάνικο δολάριο US $. Μπορείς να κάνεις συνάλλαγμα είτε στην Ελλάδα είτε στη Νέα Υόρκη. Γενικά, μπορείς να χρησιμοποιείς παντού την χρεωστική / πιστωτική σου κάρτα (καταστήματα, εστιατόρια, ταξί, μουσεία κτλ) και επομένως να μην χρειαστείς πολλά μετρητά. Στο τελευταίο μου ταξίδι δεν έκανα καθόλου συνάλλαγμα και χρησιμοποίησα αποκλειστικά την κάρτα μου. Η μόνη στιγμή που χρειάστηκα δολάρια ήταν για να αγοράσω αναμνηστικά δώρα από έναν πλανόδιο πωλητή.

Ποια εποχή να πας στη Νέα Υόρκη

Η καλύτερη εποχή από άποψη καιρού για να πας Νέα Υόρκη είναι από Σεπτέμβριο μέχρι αρχές Νοεμβρίου και από Απρίλιο μέχρι Ιούνιο. Ειδικά το φθινόπωρο τα χρώματα στο Central Park είναι φανταστικά.

Πόσες μέρες χρειάζεσαι στη Νέα Υόρκη

Φτάσαμε στη κρίσιμη ερώτηση που κάνεις όταν σχεδιάζεις κάθε σου ταξίδι και που η απάντηση της επηρεάζει κατά το μεγαλύτερο μέρος τον προϋπολογισμό του συνολικού ταξιδιού. Πόσες μέρες είναι αρκετές άραγε για να δεις τη Νέα Υόρκη?

Αν δεν υπήρχε περιορισμός στα χρήματα και στον χρόνο που μπορείς να αφιερώσεις θα σου έλεγα 10 μέρες είναι ο τέλειος αριθμός για να μπορέσεις να δεις την πόλη με την ησυχία σου, να κάνεις ψώνια και να συνέλθεις και από το jet lag της πτήσης.

Αν όμως υπάρχουν πρακτικοί περιορισμοί τότε οτιδήποτε πάνω από 5 ημέρες είναι αρκετό για να δεις τα βασικά αξιοθέατα και να πάρεις μια γεύση από την πόλη.

💡 travelfox experience: Προσωπικά, την πρώτη φορά που την επισκέφτηκα έμεινα μια εβδομάδα, και τις επόμενες φορές έμεινα 5 μέρες. 

Jet lag μετά το ταξίδι στη Νέα Υόρκη

Η Νέα Υόρκη είναι 7 ώρες πίσω από την Ελλάδα. Επομένως, τις πρώτες δυο μέρες που θα φτάσεις στη Νέα Υόρκη θα νυστάζεις από το απόγευμα και θα ξυπνάς νωρίς το πρωί.

Πού να μείνεις

Αν ταξιδεύεις πρώτη φορά στη Νέα Υόρκη τότε σίγουρα πρέπει να επιλέξεις να μείνεις στο Μανχάταν.

Το Μανχάταν χωρίζεται σε Uptown, Midtown και Downtown, τα οποία υποδιαιρούνται σε περισσότερες από 50 γειτονιές, όπως το Upper East Side, Upper West Side, το Hells Kitchen, το Chinatown, το Chelsea, το Greenwich Village, το Harlem, το TriBeCa, το Soho, το NoLiTa κ.α

Η πιο βολική περιοχή για να μείνεις είναι σίγουρα το Midtown ή το Κεντρικό Μανχάταν όπως αλλιώς λέγεται. Το Κεντρικό Μανχάταν εκτείνεται από την 34η οδό έως την 59η οδό και από την 3η λεωφόρο έως την 8η λεωφόρο. Οποιοδήποτε ξενοδοχείο ανάμεσα στους δρόμους αυτούς είναι μια καλή επιλογή για να είσαι κοντά στα περισσότερα αξιοθέατα και εστιατόρια της πόλης. Οι γειτονιές που ανήκουν στο Midtown είναι: Midtown West, Midtown East, Hells Kitchen, Little Brazil, Hudson Yards και Murray Hill.

Για να βρεις ξενοδοχεία στο Κεντρικό Μανχάταν μπες στην πλατφόρμα του booking.com εδώ.

Εγώ και τις 3 φορές που επισκέφτηκα τη Νέα Υόρκη έμεινα σε ξενοδοχεία του Κεντρικού Μανχάταν:

Αν ψάχνεις πιο ήσυχες γειτονιές που όμως είναι κοντά στο κέντρο αλλά και σε μαγαζιά και εστιατόρια, σου προτείνω το Greenwich Village και το Soho που ανήκουν στο Downtown Manhattan. Για να βρεις ξενοδοχεία στο Greenwich Village μέσω  booking.com πάτησε εδώ. Για να βρεις ξενοδοχεία στο Soho μέσω  booking.com πάτησε εδώ.

Αν θες πιο οικονομικά ξενοδοχεία τότε ψάξε ξενοδοχεία στο Μπρούκλιν αλλά θα πρέπει να είσαι προετοιμασμένος να χρησιμοποιείς καθημερινά τον υπόγειο σιδηρόδρομο. Για ξενοδοχεία στο Μπρούκλιν μέσω  booking.com πάτησε εδώ.

Αξιοθέατα στη Νέα Υόρκη

Η Νέα Υόρκη έχει τόσα πολλά πράγματα να κάνεις και τόσα αξιοθέατα να επισκεφτείς που όλα εξαρτώνται από το χρόνο που έχεις στη διάθεση σου και την όρεξη σου να περπατήσεις αυτή την πόλη. Γιατί αν μη τι άλλο πρέπει να περπατήσεις στη Νέα Υόρκη για να τη δεις και να νιώσεις την ενέργεια της.

Οι στίχοι του τραγουδιού “Empire State Of Mind” άλλωστε τα λένε όλα:

“In New York Concrete jungle where dreams are made ofThere’s nothin’ you can’t do Now you’re in New York These streets will make you feel brand newBig lights will inspire youLet’s hear it for New YorkNew York, New York”

Η λίστα με τα αξιοθέατα είναι ατέλειωτη, αναφέρω τα πιο βασικά μνημεία με τυχαία σειρά ανά περιοχή:

Midtown Manhattan

Αξιοθέατα: Times Square, Flatiron, Madison Square Park, Καθεδρικός Ναός Αγίου Πατρικίου, Δημόσια Βιβλιοθήκη Νέας Υόρκης, Τερματικός σταθμός Γκραντ Σέντραλ, Rockefeller Center, γήπεδο Madison Square Garden, High Line.

Μουσεία: MoMa (Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης), Intrepid Sea, Air & Space Museum

Εμβληματικοί Ουρανοξύστες: Empire State Building, Chrysler Building, MetLife Building, Top of the Rock, Edge, SUMMIT One Vanderbilt.

Rooftop bars & restaurants: Refinery RooftopCastell Rooftop LoungeThe Skylark, UpstairsOphelia Lounge NYC

Πολυκαταστήματα: Nordstrom, Bergdorf Goodman, Saks Fifth Avenue, Macy’s, Bloomingdale’s

Downtown Manhattan

Αξιοθέατα: Washington Square Park, το Δημαρχείο της Νέας Υόρκης, Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης (Wall Street), Brooklyn Bridge, Battery Park (σημείο αναχώρησης για το Άγαλμα της Ελευθερίας), Άγαλμα της Ελευθερίας.

Μουσεία: The National September 11 Memorial & Museum, Whitney Museum of American Art

Εμβληματικοί Ουρανοξύστες: One World Observatory

Μην χάσεις: Βόλτα στις ήσυχες γειτονιές του Greenwich Village και του Soho. Ιδανικές για χαλαρή βόλτα, ψώνια και φαγητό. Στο Greenwich Village θα βρεις και την εμβληματική πολυκατοικία από τη σειρά Friends αλλά και το διαμέρισμα της Carrie Bradshaw στη σειρά Sex & the City.

Απέφυγε: τις τουριστικές περιοχές Chinatown και Little Italy.

💡 travelfox trivial: Το Κάτω Μανχάταν είναι το παλαιότερο μέρος της πόλης και τα ονόματα των δρόμων αποτελούν ενδείξεις για το τι μπορεί να συνέβαινε εκεί στο παρελθόν. Η Wall Street για παράδειγμα είχε έναν τοίχο. Η Pearl Street ήταν η τοποθεσία ενός τεράστιου σωρού από κοχύλια στρειδιών, το οποίο αργότερα χρησιμοποιήθηκε για την ασφαλτόστρωση του δρόμου.

Uptown Manhattan

Αξιοθέατα: Central Park

Μουσεία: The Metropolitan Museum of Art (MET), Μουσείο Γκούγκενχαϊμ, Μουσείο Φυσικής Ιστορίας.

Brooklyn

Αξιοθέατα: Williamsburg Bridge, Domino Park, Dumbo, Brooklyn Bridge

Μην χάσεις: μια βόλτα στο Domino Park για να απολαύσεις τη θέα προς το Μανχάταν.

Harlem

Αξιοθέατα: Apollo Theater

Μουσεία: The National Jazz Museum in Harlem

Εστιατόρια: Sylvia’s (φημίζεται για το καλύτερο τηγανητό κοτόπουλο) , Red Rooster

Bronx

Κακόφημη περιοχή που δεν θα σου πρότεινα να την επισκεφτείς μόνος σου. Εγώ την επισκέφτηκα με οργανωμένη εκδρομή μέσα από το Get Your Guide που συνδύαζε Χάρλεμ, Μπρονξ, Κουίνς και Μπρούκλιν. Τη συνιστώ ανεπιφύλακτα!

Αξιοθέατα: Βοτανικός Κήπος της Νέας Υόρκης, Bronx Zoo, Yankee Stadium, Shakespeare Steps (εκεί γυρίστηκε η σκηνή του Τζόκερ), γκράφιτι σε διάφορα σημεία της πόλης με πιο γνωστό το I Love the Bronx.

💡 travelfox trivial: Αν δεις δεμένα παπούτσια σε καλώδια τηλεφώνου σημαίνει ότι στη γειτονιά υπάρχει συμμορία.  

Top 10 Πράγματα που πρέπει να κάνεις στη Νέα Υόρκη

Αν έπρεπε να διαλέξω 10 πράγματα για να κάνει κάποιος είτε επισκέπτεται τη Νέα Υόρκη για πρώτη φορά είτε για δέκατη θα ήταν τα παρακάτω:

1. Να ανέβεις σε έναν ουρανοξύστη για να απολαύσεις τη θέα από ψηλά.

Οι επιλογές είναι αρκετές σε μια πόλη που μετράει πολλούς ουρανοξύστες και που συνεχίζει να αποκτάει κάθε χρόνο και νέα κτίρια στη συλλογή της. Κλειδί για την επιλογή σου είναι η τοποθεσία και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε ουρανοξύστη που προσπαθεί να διαφοροποιηθεί από την κλασική επιλογή του Empire State Building. Πέρα από την επιλογή του ουρανοξύστη, σημαντική είναι και η ώρα που θα επιλέξεις να ανεβείς ψηλά. Κατά την άποψή μου, η καλύτερη ώρα να ανεβείς σε ουρανοξύστη είναι λίγο πριν το ηλιοβασίλεμα ώστε να έχεις τα καλύτερα χρώματα στον ουρανό και να μείνεις μέχρι να σκοτεινιάσει.
Empire State Building
: Η πιο κλασική επιλογή. Εμβληματικό κτίριο σήμα κατατεθέν της πόλης. Το κτίριο βρίσκεται στο κέντρο του Μανχάταν και ο εξωτερικός χώρος στον 86ο όροφο, με τη μεταλλική περίφραξη σε σχήμα διαμαντιού, δεν έχει γυαλί, κάτι που τον κάνει ιδανικό για φωτογραφίες. Τα εισιτήρια ξεκινάνε από $44 για τον 86ο όροφο και $79 για τον 102ο όροφο.

💡 travelfox trivial: Για 40 χρόνια ήταν το ψηλότερο κτίριο της Νέας Υόρκης. Μετά την κατάρευση των Δίδυμων Πύργων το 2001, πήρε πάλι την πρώτη θέση την οποία κράτησε μέχρι το 2012. Σήμερα είναι το 7ο ψηλότερο κτίριο της πόλης. Όταν το κτίριο άνοιξε το 1931, λιγότερο από το 25% των γραφείων ήταν κατειλημμένα. Μάλιστα, του είχαν δώσει το παρατσούκλι “Empty State Building”.

💡 travelfox info: Η ανάβαση στον 102ο όροφο δεν αξίζει τα επιπλέον χρήματα αφού η θέα δεν διαφοροποιείται σημαντικά και επίσης ο χώρος είναι κλειστός με γυαλί σε αντίθεση με τον εξωτερικό χώρο του 86ου ορόφου.

One World ObservatoryΤο ψηλότερο κτίριο στο δυτικό ημισφαίριο προσφέρει θέα 360 μοιρών της πόλης από τον 102ο όροφο. Η τοποθεσία του βέβαια δεν είναι ιδανική, αφού βρίσκεται πολύ κοντά στο κάτω άκρο του Μανχάταν και είναι απομακρυσμένο από την υπόλοιπη πόλη και τα άλλα διάσημα κτίριά της. Επίσης, ο χώρος παρατήρησης είναι κλειστός σε αντίθεση με το Empire State Building. Τα εισιτήρια ξεκινάνε από $44.


Top of the RockΤο Top of the Rock βρίσκεται στο Rockefeller Center που είναι στην καρδιά του Midtown, οπότε η τοποθεσία είναι πολύ καλή και δεν υπάρχει γυαλί (στον 70ο όροφο) για να περιορίσει τις φωτογραφίες σου. Έχει παρόμοια θέα με το Empire State Building αλλά σε χαμηλότερο ύψος (όροφοι παρατήρησης 67ος, 69ος και 70ος). Μην σας ξεγελάσεις το όνομά του, λοιπόν, αφού πρόκειται για το χαμηλότερο observation deck της πόλης. Τα εισιτήρια ξεκινάνε από $34 με πρόσβαση στους 3 ορόφους.

SUMMIT One Vanderbilt: Νεοαποκτηθέν κτίριο, άνοιξε τις πόρτες του το 2021, ιδανικό για τους Instagrammers. Οι αίθουσές του είναι επενδυμένες με γυαλί όπου μπορείς να βγάλεις ινσταγκραμικές φωτογραφίες αλλά συνάμα το κάνουν απαγορευτικό για επίσκεψη τις μεσημεριανές ώρες λόγω της απίστευτης ζέστης που έχει μέσα. Τα γυαλιά ηλίου είναι απαραίτητα αλλά αν δεν έχεις σου δίνουν μιας χρήσης. Επίσης, ειναι υποχρεωτικό να βάλεις ένα προστατευτικό κάλυμα στα παπούτσια σου για να μην χαράξεις το γυαλί που υπάρχει στο πάτωμα.

Η καλύτερη ώρα να το επισκεφτείς είναι τις απογευματινές και βραδινές ώρες όπου φωτίζεται και αποκτάει ακόμη περισσότερο ενδιαφέρον. Στα θετικά είναι η τοποθεσία του, ακριβώς δίπλα στο Chrysler Building, χαρίζοντας μοναδική θέα προς το Chrysler αλλά και το Empire State Building και το υπόλοιπο Midtown. Επίσης, διαθέτει και εξωτερικό χώρο χωρίς γυαλί με εξωτερικό μπαρ για να απολαύσεις ένα ποτό αν θέλεις.

Τα εισιτήρια ξεκινάνε από $39 και φτάνουν τα $59 αν θες να ανεβείς και άλλους 12 ορόφους με ένα εξωτερικό γυάλινο (τι άλλο?) ασανσέρ.

EdgeΑν το SUMMIT One Vanderbilt είναι για τους Instagrammers, το Edge είναι για τους λάτρεις της περιπέτειας. Διαθέτει ένα εντυπωσιακό μπαλκόνι σε τριγωνικό σχήμα που αιωρείται 100 ορόφους πάνω από τους δρόμους της πόλης, προσφέροντας εκπληκτική θέα στο Μανχάταν. Το δάπεδο, μάλιστα, σε ένα σημείο είναι γυάλινο για να μπορείς να κοιτάξεις προς τα κάτω (100 όροφοι έτσι?) και να βγάλεις απίστευτες φωτογραφίες. Τα εισιτήρια ξεκινάνε από $40.

Για αυτούς που λατρεύουν την περιπέτεια και δεν φοβούνται τα ύψη, υπάρχει η δυνατότητα αναρρίχησης (City Climb NYC) στο εξωτερικό τμήμα του ουρανοξύστη. Στο Apex, θα είστε στα 1.271 πόδια, το υψηλότερο υπαίθριο κατάστρωμα παρατήρησης στο δυτικό ημισφαίριο και θα νιώσετε σαν τον Spiderman. Η εμπειρία αυτή θα σου κοστίσει $185.

2. Να περπατήσεις νύχτα στην Times Square

Από τα πιο χαρακτηριστικά σημεία της Νέα Υόρκης είναι η πλατεία Times Square με τις λαμπερές διαφημιστικές πινακίδες. Αν και μαζεύει πολύ κόσμο όλες τις ώρες τις ημέρας και ειδικά το βράδυ, αξίζει να περάσεις μια βόλτα από εκεί και να χαζέψεις τα φώτα της. Μπορείς να συνδυάσεις τη βόλτα με μια παράσταση σε ένα από τα 40 θέατρα του Broadway που βρίσκονται στους δρόμους δίπλα από την πλατεία. Εάν βρίσκεσαι στη Νέα Υόρκη παραμονή Πρωτοχρονιάς, μπορείς να παρακολουθήσεις τη γιορτή της Πρωτοχρονιάς και να δεις τη διάσημη κρυστάλλινη σφαίρα Waterford της πόλης να κατεβαίνει από τον στύλο του One Times Square.

3. Να δεις μια παράσταση στο Broadway

Με περισσότερα από 40 θεατρικές παραστάσεις, το Broadway της Νέας Υόρκης είναι το πλέον κατάλληλο μέρος στον κόσμο για να παρακολουθήσεις ένα θεατρικό έργο ή ένα μιούζικαλ. Τα περισσότερα θέατρα παίζουν εδώ και χρόνια την ίδια παράσταση. Από τις πιο γνωστές είναι: The Phantom of the Opera, The Lion King, Wicked, Hairspray, Mamma Mia! και πολλά άλλα. Εκτός από τα μιούζικαλ, υπάρχουν και πολλά θεατρικά έργα που ανανεώνονται κάθε χρόνο όπου παίζουν και ηθοποιοί αναγνωρίσιμοι από τηλεοπτικές σειρές ή κινηματογραφικές ταινίες.
Μπορείς να ψάξεις για τις θεατρικές παραστάσεις στο Broadway στην επίσημη ιστοσελίδα εδώ. Τα εισιτήρια είναι γενικά πολύ πιο ακριβά από τα θεατρικά εισιτήρια στην Ελλάδα. Η εμπειρία όμως είναι ανάλογη της τιμής και το αξίζει απόλυτα. Μπορείς να βρεις φτηνά εισιτήρια για παραστάσεις της ίδιας μέρας στα περίπτερα TKTS στην Times Square και το Lincoln Center αλλά συνήθως για λιγότερο δημοφιλείς παραστάσεις σε εισιτήρια που τους έχουν περισσέψει.

4. Να κάνεις βόλτα στο Central Park

 

Το πιο γνωστό πάρκο στον κόσμο από ταινίες και σειρές είναι το Central Park. Δε γίνεται λοιπόν να είσαι στη Νέα Υόρκη και να μην επισκεφτείς το πάρκο αυτό για να ξεφύγεις λίγο από τους γρήγορους ρυθμούς της πόλης. Το πάρκο εκτείνεται από την 59η (Midtown) έως την 110η οδό (Χάρλεμ) και από την 5η μέχρι την 8η λεωφόρο. Ο καλύτερος τρόπος να το δεις είναι να νοικιάσεις ποδήλατο. Στις εισόδους του πάρκου θα βρεις πολλές εταιρείες που νοικιάζουν ποδήλατα. Στο πάρκο θα δεις πολλά αγάλματα, γέφυρες, μνημεία, παιδικές χαρές, λίμνες, χώρους εστίασης και άθλησης. Με τόσες επιλογές μπορείς να περάσεις από 2 ώρες μέχρι μια ολόκληρη μέρα στο Central Park.

5. Να διασχίσεις τη γέφυρα του Μπρούκλιν


Η γέφυρα του Μπρούκλιν είναι από τις πιο εικονικές γέφυρες του κόσμου και φυσικά σήμα κατατεθέν της Νέας Υόρκης. Η ιστορία πίσω από την κατασκευή της γέφυρας έχει πολύ ενδιαφέρον και μπορείς να την διαβάσεις εδώ. Η γέφυρα ενώνει το Μανχάτταν με το Μπρούκλιν και είναι αποκλειστικά για πεζούς. Σου προτείνω να την διασχίσεις σε όλο το μήκος της και να το συνδυάσεις με μια επίσκεψη στο Μπρούκλιν. Επίσης, εκτός από την ημέρα, έχει πολύ ενδιαφέρον να την περπατήσεις τη νύχτα και να απολαύσεις τα νυχτερινά φώτα της πόλης.

6. Να επισκεφτείς τουλάχιστον τρία μουσεία

Η Νέα Υόρκη διαθέτει περίπου 145 μουσεία ανάμεσα στα οποία βρίσκονται μερικά από τα πιο διάσημα μουσεία στον κόσμο. Αν και εγώ προτιμάω πάντα να περπατάω μια πόλη αντί να μπαίνω σε μνημεία, στη Νέα Υόρκη αξίζει να επισκεφτείς τουλάχιστον τρία μουσεία. Τα αγαπημένα μου στη λίστα είναι:

Μητροπολιτικό μουσείο – The MET (US$ 25): είναι το μεγαλύτερο μουσείο της πόλης και αυτό με την μεγαλύτερη επισκεψιμότητα. Στις αίθουσές του θα βρεις εκθέματα από όλους τους πολιτισμούς του κόσμου με πιο εντυπωσιακά αυτά της Ελλάδας, της Αιγύπτου και της Ρωμαϊκής εποχής. Υπολόγισε ένα τρίωρο τουλάχιστον για να το επισκεφτείς.


Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης – MoMa (US$ 25): Αν σου αρέσει η τέχνη δε γίνεται να μην επισκεφτείς το MoMa. Μερικά από τα πιο γνωστά έργα τέχνης φιλοξενούνται στις αίθουσες του 4ου και 5ου ορόφου όπως η Έναστρη Νύχτα του Van Gogh, Persistence of Memory του Σαλβαδόρ Νταλί, τα Νούφαρα του Μονέτ, Campbell’s Soup Cans του Αντυ Γουόρχολ και πολλά άλλα.

9/11 Memorial Museum (US$ 29): Το Μουσείο Μνήμης της 11ης Σεπτεμβρίου έχει πάνω από 11.000 αντικείμενα, τα οποία περιλαμβάνουν μαρτυρίες επιζώντων, φωτογραφίες, αντικείμενα που κάποτε ανήκαν σε μερικούς από τους 3000 νεκρούς στην τρομοκρατική ενέργεια, έργα τέχνης για τη μνήμη των θυμάτων, αντικείμενα που ανασύρθηκαν από τα ερείπια, τους υπόλοιπους πυλώνες των Δίδυμων Πύργων , αλλά και οπτικοακουστικό υλικό που έφτιαξαν οι τρομοκράτες.

Τα συναισθήματα που σου δημιουργεί η επίσκεψη στο μουσείο αυτό είναι τόσο έντονα που θα σου μείνει σίγουρα αξέχαστη. Μετά την επίσκεψη στο μουσείο, σου προτείνω να κάνεις μια βόλτα στο νότιο τμήμα του Μανχάτταν για να αποφορτιστείς.

7. Να πας στην Δημόσια Βιβλιοθήκη της Νέας Υόρκης

Από τα πιο όμορφα κτίρια της Νέα Υόρκης κυρίως εσωτερικά είναι η Δημόσια Βιβλιοθήκη της Νέας Υόρκης. Βρίσκεται στην 5η λεωφόρο ανάμεσα στη 41η και 42η οδό. Η είσοδος είναι φυσικά ελεύθερη αλλά για να μπεις μέσα στην αίθουσα με τα βιβλία καλό είναι να κρύψεις τη φωτογραφική σου μηχανή και να ακολουθήσεις τους κανόνες ησυχίας.

8. Να φας bagel περπατώντας στους δρόμους της πόλης

Το πιο γνωστό street food της πόλης είναι το bagel. Πρόκειται για ένα στρογγυλό ψωμάκι με μια τρύπα στη μέση που το γεμίζεις με ό,τι σου αρέσει, κοτόπουλο, μοσχάρι, γαλοπούλα ή απλώς μόνο με λαχανικά. Πλέον και το ψωμάκι βγαίνει σε διάφορες ποικιλίες: ολικής άλεσης, πολύσπορο, σικάλεως κτλ. Το πιο ωραίο μαγαζί στο Midtown Manhattan για να φας bagel είναι το “Pick a Bagel

9. Να πας σε ένα rooftop bar restaurant για ένα ποτό ή φαγητό.

Εκτός από το να ανέβεις σε έναν ουρανοξύστη για να δεις τη θέα από ψηλά, στη λίστα με τα must do είναι και το να απολαύσεις ένα δείπνο ή ένα ποτό σε ένα από τα πολλά rooftop bar restaurants της Νέας Υόρκης.

 

Η προκράτηση είναι απαραίτητη ακόμα και για ποτό και καλό είναι να γίνει τουλάχιστον 15 μέρες πριν για να έχεις επιλογές. Αυτά που επισκέφτηκα εγώ και τα προτείνω είναι τα εξής:
Refinery Rooftop
Castell Rooftop Lounge
The Skylark, Upstairs
Ophelia Lounge NYC

10. Να περπατήσεις στη High Line

Μια πολλή όμορφη διαδρομή που μπορείς να περπατήσεις είναι η High Line. Πρόκειται για την μετατροπής μιας παλιάς γραμμής τρένου σε ένα πάρκο που διασχίζει κτίρια μέσα στην πόλη. Υπάρχουν παγκάκια, παλιά τμήματα του σιδηροδρόμου εκτεθειμένα και πολλά δέντρα.  Η διαδρομή ξεκινάει από την 30η οδό στο Hudson Yards και εκτείνεται μέχρι την Gansevoort St στο Greenwich Village. Είναι ένας υπέροχος τρόπος λοιπόν για να πας από το Midtown στο Greenwich Village. Επίσης, στην πλατεία Hudson Yards θα δεις μερικά από τα πιο εντυπωσιακά πρόσφατα αρχιτεκτονικά δημιουργήματα της Νέας Υόρκης όπως το Vessel, Edge, Shed.

Η διαδρομή διαρκεί περίπου 20′. Σου προτείνω την ίδια μέρα να επισκεφτείς την Chelsea Market και την περιοχή Greenwich Village.
💡 travelfox tip: Στο Greenwich Village θα βρεις και την εμβληματική πολυκατοικία από τη σειρά Friends αλλά και το διαμέρισμα της Carrie Bradshaw στη σειρά Sex & the City.

Καλό σου ταξίδι,

VIA


Δευτέρα 22 Μαΐου 2023

Εξερευνώντας τον Άγιο Αχίλλειο στην Μικρή Πρέσπα – 21 κάτοικοι, κανένα αυτοκίνητο Ο Άγιος Αχίλλειος μαζί με το νησάκι της λίμνης των Ιωαννίνων, είναι τα μοναδικά κατοικημένα νησιά λίμνης στην Ελλάδα.


Σφηνωμένος στα αβαθή και βαλτώδη νερά της Μικρής Πρέσπας, ο Άγιος Αχίλλειος βρίσκεται στο ακριτικό άκρο του νομού Φλώρινας απέχοντας περίπου 59 χιλιόμετρα από την πόλη της Φλώρινας. Μαζί με το ακατοίκητο Βιδρονήσι αποτελούν τις δύο νησίδες της Μικρής Πρέσπας συνιστώντας γραφικά αξιοθέατα ενός μοναδικού προορισμού.


Έχοντας ανακηρυχθεί ως αγροτικός ορεινός οικισμός το μακρινό 1944, ο Άγιος Αχίλλειος είναι μία από τις απομονωμένες γωνιές της Ελλάδας γεμάτη ενδιαφέρουσα ιστορία και αστείρευτη φυσική ομορφιά. Το όνομα της νησίδας προέρχεται από τον Επίσκοπο Λαρίσης του 4ου αιώνα μ.Χ., Άγιο Αχίλλειο, και σύμφωνα με τις ιστορικές πηγές, το μικρό νησάκι μπορεί να ταυτιστεί με την αρχαία πόλη Λύκη.

Με πληθυσμό που δεν ξεπερνά σήμερα τους 21 κατοίκους, ο Άγιος Αχίλλειος συνδέεται με την κοντινότερη όχθη της λίμνης μέσω μιας πλωτής πεζογέφυρας μήκους 650 μέτρων που στην κυριολεξία «ακουμπάει» την επιφάνεια του νερού. Για πολλά χρόνια πριν την κατασκευή της γέφυρας, οι κάτοικοι του νησιού μετακινούνταν αποκλειστικά με βάρκες, ενώ μέχρι σήμερα οι ντόπιοι εξακολουθούν να δένουν τις γραφικές βάρκες τους στην μικρή προβλήτα του νησιού. Άλλωστε, το οδικό δίκτυο στον Άγιο Αχίλλειο είναι σχεδόν ανύπαρκτο και πάνω στη νησίδα δεν θα συναντήσετε κανένα αυτοκίνητο ή μηχανοκίνητο όχημα.




O Άγιος Αχίλλειος συνδέεται με την κοντινότερη όχθη της λίμνης μέσω μιας πλωτής πεζογέφυρας μήκους 650 μέτρων/Photo: Shutterstock


Η τοποθέτησή της – πρώτης για τα ελληνικά δεδομένα – πεζογέφυρας το 2000 διευκόλυνε τις μετακινήσεις των ντόπιων και αναβάθμισε σημαντικά την τουριστική κίνηση στην περιοχή δίνοντας νέες προοπτικές στους κατοίκους αυτής της εξαιρετικά ακριτικής γωνιάς της Ελλάδας. Παλαιότερα, οι λιγοστοί μαθητές που υπήρχαν τότε στο νησί, αναγκάζονταν κάθε χειμώνα να κάνουν μία πάρα πολύ επικίνδυνη διαδρομή και να διασχίζουν πεζοί την παγωμένη επιφάνεια της λίμνης για να πάνε σχολείο στην απέναντι όχθη. Μία φορά μάλιστα ο πάγος έσπασε και δύο μικρά κορίτσια πνίγηκαν στα παγωμένα νερά.


Photo: Shutterstock


Ιδανική διαδρομή για περπάτημα ή ποδηλασία, η διάβαση της πεζογέφυρας είναι μία μοναδική εμπειρία και, αν έχετε την τύχη με το μέρος σας, θα μπορέσετε να παρατηρήσετε κάποιο σπάνιο είδος της πανίδας της περιοχής να περνάει ξυστά από δίπλα σας. Μην τρομάξετε, εάν η γέφυρα «πάει λίγο πέρα δώθε», γιατί μην ξεχνάτε ότι ως πλωτή γέφυρα είναι σχετικά ασταθής.

Φτάνοντας στον Άγιο Αχίλλειο, διαπιστώνετε εύκολα γιατί το μικρό αυτό νησάκι αποτέλεσε σημαντικό θρησκευτικό κέντρο από τα βυζαντινά χρόνια. Η γεωγραφική απομόνωση του μικρού νησιού σε συνδυασμό με το επιβλητικό ορεινό τοπίο με τα παρθένα δάση και τα σκοτεινά νερά της λίμνης ήταν ιδανικό καταφύγιο για ερημίτες, μοναχούς και ασκητές. Μέχρι σήμερα, μόνο στον Άγιο Αχίλλειο έχουν βρεθεί 5 εκκλησίες με πιο γνωστή την Βασιλική του Αγίου Αχιλλείου.


Μέχρι σήμερα, μόνο στον Άγιο Αχίλλειο έχουν βρεθεί 5 εκκλησίες με πιο γνωστή την Βασιλική του Αγίου Αχιλλείου/Photo: Shutterstock


Σε ερειπιώδη κατάσταση σήμερα, η Βασιλική του Αγίου Αχιλλείου προοριζόταν για ταφικό παρεκκλήσι και χτίστηκε μόλις σε 3 χρόνια μεταξύ 983 και 986 μ.Χ. από τον Βούλγαρο τσάρο Σαμουήλ. Ο Σαμουήλ είχε κατακτήσει νωρίτερα την Λάρισα κλέβοντας το σκήνωμα του αγίου με σκοπό να το εναποθέσει στον μεγαλειώδη ναό που ετοίμαζε πάνω στο νησάκι της λίμνης. Γρήγορα όμως η περιοχή πέρασε υπό τον έλεγχο των Βυζαντινών αποτελώντας έδρα βυζαντινής επισκοπής μέχρι τον 15ο αιώνα.

Σε ερειπιώδη κατάσταση σήμερα, η Βασιλική του Αγίου Αχιλλείου προοριζόταν για ταφικό παρεκκλήσι/Photo: Vassiliki Feidopoulou/Wikipedia Creative Commons


Σήμερα, διασώζεται ένα μικρό τμήμα του ναού από την κόγχη του ιερού, ενώ στον χώρο της Βασιλικής διεξάγεται κάθε καλοκαίρι το μουσικό φεστιβάλ Πρέσπεια. Φτάνοντας στον χώρο της Βασιλικής, μην παραλείψετε να φωτογραφίσετε το ινσταγκραμικό τοπίο, ενώ κάθε φθινόπωρο η περιοχή σας αποζημιώνει με μοναδικούς συνδυασμούς χρωμάτων και συννεφιασμένου ουρανού.

Άλλες λιγότερο γνωστές εκκλησίες είναι η Βασιλική των Δώδεκα Αποστόλων, η μονή Παναγίας Πορφύρας που διατηρεί στο καθολικό της τοιχογραφίες, η εκκλησία του Αγίου Δημητρίου και η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου.


Πριν φύγετε από τον Άγιο Αχίλλειο, μην παραλείψετε να περπατήσετε στο μονοπάτι που ενώνει το ένα άκρο του νησιού με το άλλο. Η διαδρομή δεν είναι αρκετά μεγάλη και θα έχετε την ευκαιρία να επισκεφθείτε και τις λιγότερο γνωστές εκκλησίες του νησιού. Αν πάλι θέλετε να απολαύσετε στο μέγιστο τις εμπειρίες που σας προσφέρει ο άγνωστος αυτός τόπος, μπορείτε να επισκεφθείτε τον μεγάλο σταυρό που είναι τοποθετημένος στην κορυφή του λόφου του νησιού και να απολαύσετε την μαγευτική θέα της Μικρής Πρέσπας.

via

Κυριακή 21 Μαΐου 2023

Sous le ciel de Paris


Κάτω απ'τον παριζιάνικο ουρανό


Κάτω απ'τον παριζιάνικο ουρανό

άνοιξε τα φτερά του ένα τραγούδι,

γεννήθηκε σήμερα
στην καρδιά ενός παλικαριού
Κάτω απ'τον παριζιάνικο ουρανό
βαδίζουν οι ερωτευμένοι,
η ευτυχία τους χτίζεται
πάνω σ' έναν αέρα φτιαγμένο γι αυτούς
 
Κάτω από την Πον ντε Μπερσί ¹
κάθεται ένας φιλόσοφος,
δυο μουσικοί, μερικοί θεατές,
μετά ο κόσμος κατά χιλιάδες,
κάτω απ'τον παριζιάνικο ουρανό,
μέχρι το βράδυ θα τραγουδάνε
τον ύμνο ενός λαού ερωτοχτυπημένου
με την παλιά του πόλη
 
Δίπλα στη Νοτρ Νταμ
μερικές φορές υποβόσκει ένα δράμα,
ναι αλλά στο Πανάμ ²
όλα μπορούν να τακτοποιηθούν,
με μερικές αχτίδες
του καλοκαιρινού ουρανού,
το ακορντεόν ενός βαρκάρη.
Η ελπίδα ανθεί
στον Παρισινό ουρανό
 
Κάτω απ'τον παριζιάνικο ουρανό
κυλά ένας εύθυμος ποταμός,
το βράδυ κοιμίζει
τους άστεγους και τους ζητιάνους
Κάτω απ'τον παριζιάνικο ουρανό
τα πουλιά του καλού Θεού
έρχονται από όλο τον κόσμο
για να φλυαρήσουν μεταξύ τους
 
Και ο Παρισινός ουρανός
κρατά το μυστικό του γι’αυτόν,
εδώ και είκοσι αιώνες είναι τσιμπημένος
με την δικιά μας Ιλ Σαν Λουί ³,
όταν του χαμογελά
φορά το γαλανό του ένδυμα,
όταν κλαίει πάνω στο Παρίσι
φταίει που 'ναι δυστυχισμένος,
όταν ζηλεύει πολύ
με τα εκατομμύρια εραστές της
μας μουγκρίζει
με τους βροντερούς του κεραυνούς,
αλλά ο Παρισινός ουρανός
δεν μένει πολύ καιρό αγριεμένος,
για να συγχωρεθεί
προσφέρει ένα ουράνιο τόξο
https://lyricstranslate.com

Τετάρτη 10 Μαΐου 2023

Απουσία


Τη λέξη απουσία την άκουσα, για πρώτη φορά, στο σχολείο. Ο δάσκαλος έπαιρνε απουσίες, ο απουσιολόγος έπαιρνε απουσίες… Γιατί τις παίρνανε, που τις πηγαίνανε και τι τις κάνανε,
ποτέ δεν κατάλαβα. Και επειδή, μικρός, ήμουν πολύ φιλάσθενος, παίρνανε συχνά και τις δικές μου απουσίες, χωρίς ωστόσο να νιώσω ποτέ ότι κάτι μου αφαιρούσαν, κάτι μου έλειπε.
Το ίδιο γινότανε και με τον πυρετό μου. Κάθε φορά που αρρώσταινα, μου 'λεγε η μάνα μου:
"Έλα, να σου βάλω το θερμόμετρο, να σου πάρω το πυρετό". Και μου 'βαζε το θερμόμετρο στη μασχάλη, αλλά τον πυρετό δεν μου τον έπαιρνε, γιατί ο πυρετός έμενε εκεί και μ’ έψηνε, μέχρι που αποφάσιζε να φύγει από μόνος του και κά­ποιον άλλονε να βρει για να παιδέψει.
Είχα, όπως καταλαβαίνετε, ένα πρόβλημα με τις λέξεις που δεν χρησιμοποιούνταν κυριολεκτικά, που άλλα έλεγαν και άλλα εννοούσαν. Δεν είχα ακόμη μάθει τη μεταφορική χρήση τους· δεν ήμουν ακόμη ποιητής.
Αυτό συνέβη λίγο αργότερα. Θέλω να πω, άρχισα να γίνομαι ποιητής, όταν, με τη βοήθεια του νονού μου, έμαθα ότι η απουσία είναι πουλί. Ο νονός μου, ένας γλυκός, διαβασμένος και ευφάνταστος άνθρωπος, ζούσε, με τη γυναίκα του, σε μια μεγάλη μονοκατοικία με εξίσου μεγάλο κήπο.
[...]
Σε μια γωνιά του μεγάλου σαλονιού (υπήρχε και μικρότερο για τις σύντομες ή αδιάφορες επισκέψεις) στεκόταν, πάνω σε βάθρο ξύλινο με τέχνη σκαλισμένο, έν’ αδειανό κλουβί τόσο όμορφα φτιαγμένο,που επιθυμούσες να μικρύνεις, σαν καναρίνι ελάχιστος να γίνεις, μόνο και μόνο για να κατοικήσεις μέσα του.
Τότε, ωστόσο, το μόνο που παίδευε την παιδική μου σκέψη ήταν γιατί ένα τόσο όμορφο κλουβί έμενε άδειο.
Ρώτησα λοιπόν, μια μέρα, τον νονό μου:
«Γιατί δεν έχει το κλουβί μέσα πουλί;».
«Έχει και παραέχει, μόνο που δεν το βλέ­πεις»,
μου αποκρίθηκε.
«Και πώς το λένε;» επέμεινα εγώ.
«Το λένε Απουσία», μου είπε.
«Και γιατί δεν κελαηδά;»
«Γιατί η απουσία εκτός από αόρατη είναι και βουβή·
φωνή δεν έχει».
[...]
Λίγο μετά τη συμπλήρωση των δεκατεσσάρων μου χρόνων και πριν προλάβω να του δείξω τα ποιήματα που είχα αρχίσει να γράφω, ο νονός μου πέθανε. Ήταν ο πρώτος μου νεκρός, κι ήταν η πρώτη φορά που ένιωθα την καρδιά μου σαν συρμάτινο Τάτζ Μαχάλ, κατοικημένη απ’ το αόρατο βουβό πουλί, την Απουσία.
Πέρασαν χρόνια πολλά από τότε, μεγάλωσα, ωρίμασα, σίτεψα· πλήθος πλέον τα σβησμένα κεριά, πλήθος οι αγαπημένοι μου νεκροί…
Και μια μέρα, περιπλανώμενος μέσα στον ζωολογικό κήπο της Αμβέρσας, βρέθηκα, κάποια στιγμή, μπροστά σ’ ένα τεράστιο, σιδερόφρακτο, άδειο κλουβί με μια πινακίδα στη βάση του, που έγραφε στα γαλλικά και στα φλαμανδικά: ABSENCE-AFWEZIGHEID.
Ίσως να ήταν κάποιο βελγικό αστείο ή, πάλι, μπορεί ο επιγραφοποιός να ‘θελε να δηλώσει απλώς, με τρόπο βέβαια κάπως παράδοξο, ότι το ζώο, που όφειλε να είν’ εκεί, απουσίαζε.
Εγώ ωστόσο ταράχτηκα.
Είδα, ξαφνικά, να επαληθεύεται αυτό που από καιρό υποπτευόμουν ότι η Απουσία δεν είναι πουλί άλλα Θηρίο ανήμερο που, σιωπηλό και άφαντο, τρώει τα σωθικά μας, ώσπου να γίνουμε κενά τεμένη, μαυσωλεία θαμπών αναμνήσεων.
Επιμύθιο: Η Απουσία είναι το μοναδικό Θηρίο που ο άνθρωπος όχι μονάχα δεν κατάφερε ποτέ να εξημερώσει, αλλ’ ούτε να συλλάβει καν. Βέβαια, πάντα ελπίζει ότι θα τα καταφέρει, γι’ αυτό και σ’ όλους τους ζωολογικούς κήπους υπάρχει έν’ αδειανό κλουβί γι’ αυτήν.
| Το οριζόντιο ύψος και άλλες αφύσικες ιστορίες | εκδόσεις Κίχλη |



| Αργύρης Χιόνης | 22 Απριλίου 1943 - 25 Δεκεμβρίου 2011 |

Όταν αποχαιρετάς κάποιον

Όταν αποχαιρετάς κάποιον, είναι σαν ν' αρνείσαι τον αποχωρισμό, είναι σαν να λες: "Σήμερα παίζουμε τον αποχωρισμό, αλλά τα ξαναλέμε αύριο". Οι άνθρωποι επινόησαν τον αποχαιρετισμό, γιατί, όσο κι αν θεωρούν ότι είναι τυχαίοι και εφήμεροι, ξέρουν πως είναι κατά κάποιον τρόπο αθάνατοι.


| Jorge Luis Borges | Άπαντα τα πεζά II | εισαγωγή • μετάφραση • σημειώσεις: Αχιλλέας Κυριακίδης | εκδόσεις Πατάκη |

Παρασκευή 5 Μαΐου 2023

Αξίζεις μια αγάπη που να σε αγαπά ξεχτένιστη


Αξίζεις μια αγάπη που να σε αγαπά ξεχτένιστη,
με τα πάντα -και τις αιτίες που σε σηκώνουν βιαστικά,
με τα πάντα -και τα δαιμόνια που δε σε αφήνουν να κοιμηθείς.


Αξίζεις μια αγάπη που να σε κάνει να νιώθεις σίγουρη,
που να μπορεί να καταναλώσει όλο τον κόσμο αν περπατάει χέρι με χέρι με σένα,
που να νιώθει πως οι αγκαλιές σου πάνε τέλεια με το δέρμα της.


Αξίζεις μια αγάπη που να θέλει να χορεύει μαζί σου,
που να επισκέπτεται τον παράδεισο κάθε φορά που κοιτάει τα μάτια σου,
και που δεν βαριέται ποτέ να διαβάζει τις εκφράσεις σου.


Αξίζεις μια αγάπη που να σε ακούει όταν τραγουδάς,
που να σε στηρίζει στα ρεζιλίκια σου,
που να σέβεται ότι είσαι ελεύθερη,
που να σε συνοδεύει στο πέταγμά σου,
που να μην την τρομάζει η πτώση.
Αξίζεις μια αγάπη που να πάρει τα ψέματα,
που να σου φέρει τον ενθουσιασμό,
τον καφέ
και την ποίηση.

| Frida Kahlo | Αξίζεις μια αγάπη | μτφρ.: Ναταλί Φύτρου |


Κι έκτοτε νομίζω πως έμαθα τι σημαίνει ν' αγαπάς

Κι έκτοτε νομίζω πως έμαθα τι σημαίνει ν' αγαπάς: να είσαι ικανός, όχι να υπερθεματίζεις πάνω στον εαυτό σου και να "υπερβάλεις", αλλά να είσαι προσεκτικός με τον άλλο, να σέβεσαι την επιθυμία του και τους ρυθμούς του, τίποτα να μην του ζητάς αλλά να μαθαίνεις να δέχεσαι, να δέχεσαι κάθε δώρο ως έκπληξη ζωής, να είσαι ικανός να δωρίζεις χωρίς ιδιοτέλεια στον άλλο το ίδιο δώρο, να είσαι ικανός να χαρίζεις την ίδια έκπληξη στον άλλο, χωρίς να τον υποβάλεις σε καμιά βία.

 Εν ολίγοις η απλή ελευθερία.


Γιατί ο Σεζάν ζωγράφιζε το όρος Σαιντ - Βικτουάρ κάθε στιγμή; Γιατί το φως κάθε στιγμής είναι ένα δώρο.



| Λουί Αλτουσέρ | Το μέλλον διαρκεί πολύ | μτφρ.: Άγγελος Ελεφάντης | εκδόσεις Ο πολίτης |
(εξαντλημένο στον εκδότη)

Μαντάμα Μπαττερφλάι Τζάκομο Πουτσίνι Στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου 01, 04, 07, 10 Ιουν 2023

 
H Εθνική Λυρική Σκηνή ανοίγει τις εκδηλώσεις του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου στις 1, 4, 7 και 10 Ιουνίου 2023 στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού, με μια νέα μεγάλη παραγωγή της Μαντάμας Μπαττερφλάι του Πουτσίνι, σε μουσική διεύθυνση Βασίλη Χριστόπουλου και σκηνοθεσία Ολιβιέ Πυ. Η παραγωγή υλοποιείται με τη στήριξη της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) για την ενίσχυση της καλλιτεχνικής εξωστρέφειας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.

Η «γιαπωνέζικη τραγωδία» του Τζάκομο Πουτσίνι, η οποία πρωτοπαρουσιάστηκε στη Σκάλα του Μιλάνου το 1904, εξιστορεί τον μοιραίο έρωτα της δεκαπεντάχρονης γκέισας Τσο-Τσο-Σαν για τον Μπέντζαμιν Φράνκλιν Πίνκερτον, υποπλοίαρχο του Ναυτικού των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής.

Ο κορυφαίος Γάλλος σκηνοθέτης Ολιβιέ Πυ επιστρέφει στην Εθνική Λυρική Σκηνή μετά τη μεγάλη επιτυχία του Βότσεκ (2020) για να σκηνοθετήσει, αυτή τη φορά στη σκηνή του Ηρωδείου, το αριστούργημα του Πουτσίνι. Ο Πυ, ο οποίος πρόσφατα ανέλαβε την καλλιτεχνική διεύθυνση του παρισινού Θεάτρου Σατλέ, μετά την επιτυχημένη του εννεαετή θητεία στην καλλιτεχνική διεύθυνση του Φεστιβάλ της Αβινιόν, έχει σκηνοθετήσει πάνω από σαράντα έργα όπερας σε όλο τον κόσμο. Τώρα, μετά από πρόσκληση της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, πρόκειται να αναμετρηθεί για πρώτη φορά με τη Μαντάμα Μπαττερφλάι ανεβάζοντας την Ορχήστρα στη σκηνή του Ηρωδείου και προτάσσοντας την πολιτική διάσταση του έργου του Πουτσίνι, μέσα από τη δική του αναγνωρίσιμη σκηνοθετική ταυτότητα. «Ελπίζουμε ότι η δύναμη του πολιτικού μηνύματος του Πουτσίνι θα φανεί στη σκηνοθεσία και ότι το παράλογο αυτό έργο δεν θα θεωρείται πλέον μια λυπητερή συναισθηματική ιστορία με φόντο ένα γλυκανάλατο σκηνικό, αλλά ένας δυνατός πολιτικός λόγος και το προαίσθημα του θανάτου ενός κόσμου», σημειώνει ο σκηνοθέτης. Την εντυπωσιακή σκηνική εγκατάσταση και τα κοστούμια υπογράφει ο σταθερός συνεργάτης του Πιερ-Αντρέ Βάιτς.

 «Tη νεαρή γκέισα “δεσποινίδα Πεταλούδα” νοίκιασε έναντι 39 δολαρίων τον μήνα ένας Αμερικάνος αξιωματικός. Από αυτά, 4 δολάρια στοίχιζε η κρατική άδεια που της επέτρεπε να είναι ερωμένη του και της εξασφάλιζε πρόσβαση στα δημόσια λουτρά, 25 δολάρια στοίχιζε η κατοικία και 10 ακόμα δολάρια μια υπηρέτρια. Εκείνος απολάμβανε τις ανέσεις ενός “γάμου” με ημερομηνία λήξης και εκείνη είχε στέγη και υπηρέτρια. Ο αξιωματικός, φεύγοντας για την Αμερική, της υποσχέθηκε ότι θα επέστρεφε κοντά της όταν ο κοκκινολαίμης θα ξανάφτιαχνε τη φωλιά του. Αντ’ αυτού την άφησε πάμφτωχη με ένα μωρό στην αγκαλιά». Με αυτή την αφήγηση της αδελφής του, που έζησε στο Ναγκασάκι, και αφορούσε την πραγματική ιστορία της νεαρής γκέισας Τσο-Τσο-Σαν, ο συγγραφέας Τζων Λούθερ ξεκίνησε να γράφει το σύντομο διήγημά του, το οποίο αποτέλεσε τη βάση για το θεατρικό έργο και στη συνέχεια για την όπερα του Πουτσίνι.

Η Μπαττερφλάι δεν ξεφεύγει από τη λογική του βερισμού, με τις έντονες αντιπαραθέσεις και την αγάπη προς τις θεατρικές λύσεις. Έτσι η παρτιτούρα επιλέγει με μεγάλη προσοχή τον τρόπο που επενδύει την κάθε στιγμή. Οι επιρροές της ενορχήστρωσης από το μουσικό σύμπαν των Ντεμπυσσύ και Ραβέλ, τα ιδιαίτερα στοιχεία από την ιαπωνική μουσική παράδοση, οι κλιμακώσεις, οι ποιότητες μουσικής δωματίου, αλλά και τα ξεσπάσματα με το σύνολο της ορχήστρας, δίνουν στην όπερα τον ξεχωριστό της σφυγμό, την ιδιαίτερή της ζωή.

Την παραγωγή διευθύνει ο διακεκριμένος Έλληνας αρχιμουσικός Βασίλης Χριστόπουλος, ο οποίος πρόσφατα ανέλαβε τη θέση του Μουσικού Διευθυντή στην Όπερα του Γκρατς στην Αυστρία.

Η διακεκριμένη υψίφωνος Άννα Σον ερμηνεύει την Τσο-Τσο-Σαν, ενώ στον ρόλο του Πίνκερτον ο διακεκριμένος τενόρος Αντρέα Καρέ. Σουτζούκι η διακεκριμένη μεσόφωνος Αλίσα Κολόσοβα και Σάρμπλες ο εξαιρετικός βαρύτονος της ΕΛΣ Διονύσης Σούρμπης. Μαζί τους οι μονωδοί της ΕΛΣ Διαμάντη Κριτσωτάκη, Γιάννης Καλύβας, Χάρης Ανδριανός, Πέτρος Μαγουλάς, Πέτρος Σαλάτας, Χρήστος Λάζος, Βασιλική Πετρόγιαννη, Βάγια Κωφού και Βίκυ Αθανασίου.

Μουσική διεύθυνση
Βασίλης Χριστόπουλος

Σκηνοθεσία
Ολιβιέ Πυ

Σκηνικά, κοστούμια
Πιερ-Αντρέ Βάιτς

Φωτισμοί
Μπερτράν Κιγύ

Διεύθυνση χορωδίας
Αγαθάγγελος Γεωργακάτος

Τσο-Τσο-Σαν
Άννα Σον

Σουτζούκι
Αλίσα Κολόσοβα

Κέιτ Πίνκερτον
Διαμάντη Κριτσωτάκη

Μπ. Φ. Πίνκερτον
Αντρέα Καρέ

Σάρπλες
Διονύσης Σούρμπης

Γκόρο
Γιάννης Καλύβας

Πρίγκιπας Γιαμαντόρι / Αυτοκρατορικός επίτροπος
Χάρης Ανδριανός

Μπόνζο
Πέτρος Μαγουλάς

Γιακουζιντέ
Πέτρος Σαλάτας

Ληξίαρχος
Χρήστος Λάζος

Μητέρα της Τσο-Τσο-Σαν
Βασιλική Πετρόγιαννη

Θεία
Βάγια Κωφού

Ξαδέλφη
Βίκυ Αθανασίου

 

 

 

Με την Ορχήστρα και τη Χορωδία  της Εθνικής Λυρικής Σκηνής

 

 

 

Τιμές εισιτηρίων: €25, €45, €55, €60, €85, €100
Φοιτητικό, παιδικό: €15
ΑΜΕΑ: €15

 

Προπώληση:

  • Ταμεία ΕΛΣ

Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος

Καθημερινά 9.00-21.00

Τηλ. 2130885700

  • Κεντρικά Εκδοτήρια Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου

Πλατεία Συντάγματος (info point Δήμου Αθηναίων)

Δευτέρα-Παρασκευή 9.00-20.00 & Σάββατο 10.00-18.00

Τηλ. 2118008181, 2103225109

Πέμπτη 4 Μαΐου 2023

Φάροι από χάρτινα ποτήρια που φέγγουν

 

Οι φάροι από χάρτινα ποτήρια που φέγγουν έρχονται για να υποδεχτούν το καλοκαίρι και να φωτίζουν τις νύχτες μας στο μπαλκόνι ή την αυλή!


Καλοκαίρι εδώ, καλοκαίρι εκεί, πουθενά το καλοκαίρι. Φέτος άργησε πολύ να έρθει κι ακόμα το ψάχνουμε δηλαδή, αλλά εμείς σπάμε τους κανόνες και το καλοκαίρι μας, το φτιάχνουμε μόνοι μας! να, κάτι σαν την άνοιξη του Ελύτη.

Αν και αυτούς τους φάρους τους έχουμε φτιάξει ήδη από τον χειμώνα (μάλλον φέτος μας έλειψε πολύ το καλοκαίρι) νομίζω ήρθε η ώρα να κάνουν την παρουσίασή τους και εδώ! Και πράγματι πρόκειται για ένα εύκολο και πολύ οικονομικό diy που δεν παραμένει μόνο ένα παιδικό diy αλλά χρησιμεύει και σαν φωτιστικό τις νύχτες. Σκέφτεστε τίποτα καλύτερο για τις μέρες που έχουμε τα παιδιά στο σπίτι και δεν έχουν τι να κάνουν;



Υλικά για τους φάρους που φέγγουν από χάρτινα ποτήρια

Λοιπόν για να τα πάρουμε ένα ένα τα πράγματα και για να γίνουν απόλυτα κατανοητά ξεκινάω με τα υλικά που χρειαστήκαμε:χάρτινα ποτήρια μιας χρήσης λευκά (αν δεν έχετε λευκά μπορείτε να τα βάψετε λευκά ή να αφαιρέσετε -αν αυτό είναι δυνατόν- το χαρτόνι με τα χρώματα ή την ονομασία)
χρώματα (εμείς χρησιμοποιήσαμε τέμπερες)
μαύρο χαρτόνι
διαφανή πλαστικά ποτήρια μιας χρήσης
χαρτοταινία λεπτή
λαμπάκι – κεράκι με μπαταρία που βρίσκουμε συνήθως σε καταστήματα του 1 ευρώ.

Φάροι που φέγγουν από χάρτινα ποτήρια βήμα βήμαΕγώ κόλλησα 3 χαρτοταινίες σε οριζόντια θέση σε κάθε ποτήρι αφήνοντας περίπου ίσα κενά μεταξύ τους
Τα παιδιά έβαψαν τα κενά με τα χρώματα που διάλεξαν
Όταν στέγνωσαν οι μπογιές βγάλαμε τις χαρτοταινίες και το αποτέλεσμα ήταν να έχουμε όμορφα ριγέ ποτήρια
Μετά κόψαμε αφού μετρήσαμε (με το μάτι κυρίως) τον πάτο από ένα πλαστικό διαφανές ποτήρι μιας χρήσης τόσο ώστε να σφηνώνει ακριβώς στον πάτο του λευκού χάρτινου ποτηριού
Κόψαμε ημικύκλια στρογγυλά μαύρα χαρτόνια και φτιάξαμε το καπέλο για τους φάρους μας
Όπως έχουμε όρθιο τώρα το ποτήρι βάζουμε μέσα το κεράκι μπαταρίας και από πάνω σφηνώνουμε το πλαστικό ποτήρι που κόψαμε προηγουμένως. Δεν το κολλάμε όμως ώστε να μπορούμε να το ανοίγουμε και να το κλείνουμε για να ανάβουμε το φωτάκι μας.

;Όχι μόνο διακοσμητικό αλλά και φωτιστικό

Αυτοί οι φάροι λοιπόν αποτελούν μια τέλεια διακοσμητική καλοκαιρινή πινελιά για το σπίτι μας. Αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Οι φάροι μπορούν άνετα και να ανάψουν και τότε να δείτε χαρά τα παιδιά! Εμείς ανάβουμε που και που τους φάρους μας τα βράδια (το ξεχνάω βασικά εγώ για να το κάνουμε πιο συχνά) και φωτίζεται το σπίτι μας. Καμιά φορά ακούμε και το κύμα της θάλασσας ή καράβια να περνάνε στα ανοιχτά κι ας απέχει η θάλασσα από δω κοντά 50 χιλιόμετρα! τι δεν με πιστεύετε; ε τότε πρέπει οπωσδήποτε να φτιάξετε αυτούς τους φάρους και τότε θα τα καταλάβετε όλα!
Αλήθεια, πως σας φάνηκαν οι φάροι μας;









Αμος Οζ: Η ιστορία πίσω από έναν εμβληματικό συγγραφέα - Η αυτοκτονία της μητέρας, η ρήξη με την κόρη

Πίσω από την παγκόσμια επιτυχία του, ελλοχεύει μία διπλή τραγωδία - Λίγο πριν πεθάνει, ο διάσημος συγγραφέας αφηγήθηκε την τελευταία του ιστορία… τη δική του

Ο Αμος Οζ (1939-2018) ήταν ένας συγγραφέας που αγαπήθηκε από εκατομμύρια αναγνώστες σε όλο τον κόσμο, ενώ για την πατρίδα του το Ισράηλ υπήρξε εμβληματική φιγούρα όχι μόνο της λογοτεχνίας αλλά και γενικότερα της δημόσιας σφαίρας.

Η προσωπικότητά του χαρισματική, η αύρα του γοητευτική (βοηθούσε σε αυτό το πολύ όμορφο παρουσιαστικό του), το ταλέντο του με τις λέξεις απαράμιλλο.

Ο Οζ πέθανε από καρκίνο το 2018, θέλησε ωστόσο τις τελευταίες του στιγμές να δώσει οδηγίες σε μία αγαπημένη του φίλη για να πει την ιστορία του, αληθινά όσα είχε μέσα του, όσα αποτέλεσαν άλλοτε οδηγό, άλλοτε εμπόδιο, άλλοτε ρότα ζωής. Αυτή ακριβώς την ιστορία διηγείται το ντοκιμαντέρ «Το Τέταρτο Παράθυρο» του Ισραηλινού Γιαϊρ Κεντάρ, το οποίο έκανε παγκόσμια πρεμιέρα στο 23ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης που είναι σε εξέλιξη αυτή την εβδομάδα με πλήθος προβολών, σε θερινά σινεμά της πόλης αλλά και μέσω διαδικτύου.

 
Τι δείχνει το ντοκιμαντέρ αυτό; «Πίσω από την παγκόσμια επιτυχία του Αμος Οζ, συμβόλου της ισραηλινής συνείδησης και συγγραφέως μεταφρασμένου σε 45 γλώσσες, ελλοχεύει μία διπλή τραγωδία. Όταν ήταν 12 ετών, η μητέρα του αυτοκτόνησε, ενώ λίγα χρόνια πριν από τον θάνατό του κατηγορήθηκε για σωματική και ψυχολογική βία από την κόρη του, η οποία έθεσε τέλος στις σχέσεις τους. Μέσα από μια σειρά συζητήσεων με την τελευταία του βιογράφο, συνυφαίνοντας αυτοβιογραφικές αφηγήσεις, κείμενα και συζητήσεις με τους οικείους του, ο Αμος Οζ αφηγείται την τελευταία του ιστορία».

Όπως ακούγεται ο ίδιος να λέει, για να γίνεις συγγραφέας πρέπει να έχεις κάποιο τραύμα και η αλήθεια είναι πως η ζωή του σπουδαίου αυτού συγγραφέα στιγματίστηκε από πολύ δύσκολες στιγμές. Καθοριστική για την όλη του πορεία υπήρξε η απώλεια της μητέρας του, όταν εκείνος ήταν μόνο 12 ετών.

Η μητέρα του ήταν μία ιδιαίτερη γυναίκα. Καταγόταν από την Πολωνία και είχε πανεπιστημιακή μόρφωση και βαθιά καλλιέργεια, ωστόσο πάλευε σε όλη της τη ζωή με την κατάθλιψη, μέχρι που πριν γίνει 40 ετών αυτοκτόνησε.


Ο θάνατος αυτός ήρθε να καταστρέψει ό,τι όριζε μέχρι τότε ως κόσμο και να τον ξυπνήσει βίαια από ένα περιβάλλον στο οποίο μεγάλωνε ως ξεχωριστό, χαρισματικό παιδί που «έπρεπε» -κατά δήλωσή του- να συναρπάζει τους πάντες.

Δύο χρόνια μετά ήρθε η σειρά του να κινήσει τα νήματα. Αποφάσισε να γυρίσει την πλάτη στη ζωή της Ιερουσαλήμ και το κουλτουριάρικο περιβάλλον που είχε «χτίσει» ο καθηγητής πατέρας του για να πάει να ζήσει σε κιμπούτς* και να ασχοληθεί με γεωργικές εργασίες. Με περηφάνια αλλά και στόχο να πληγώσει την πατρική φιγούρα και όσα συμβόλιζε δήλωνε οδηγός τρακτέρ και έζησε σε συνθήκες απόλυτης φτώχειας, μη μπορώντας όμως τελικά να διώξει από το μυαλό του ούτε τη μορφή της μητέρας, ούτε τον ήχο των λέξεων που χόρευαν μέσα του.

Λέξεις που χρόνια αργότερα δεν θα μπορούσε άλλο να κρατάει στο μυαλό του και θα έβαζε σε χαρτί. Το κιμπούτς όπου ζούσε και οι πολλές ώρες εργασίας δεν κατάφεραν να περιορίσουν την ανάγκη για γραφή, ούτε θα απέτρεπαν λίγα χρόνια μετά τους κριτικούς των New York Times να θαυμάσουν την πένα του Άμος Οζ έτσι όπως αποτυπώθηκε στο «Ο Μιχαέλ μου», το βιβλίο που τον καθιέρωσε ως τον σημαντικότερο σύγχρονο Ισραηλινό συγγραφέα.

Παντρεμένος με παιδιά, έγραφε αχόρταγα και κέρδιζε φήμη και δόξα, φέρνοντας πολλά λεφτά και στην κολλεκτίβα, όπου ζούσε. Το άσθμα του γιου του ήταν εκείνο που λειτούργησε ως η αφορμή για να φύγει από το κοινόβιο και να επιστρέψει στη ζωή που είχε απαρνηθεί στην ηλικία των 14.


Η μητέρα του δεν ήταν η μόνη γυναίκα που έμελλε να χάσει. Η δεύτερη τραγωδία που σημάδεψε τη ζωή του ήταν η σύγκρουση με την κόρη του Γκάλια, μία ρήξη που ράγισε και το δικό του είδωλο και για πολλούς τον έχει μετατρέψει σε persona non grata.

Η Γκάλια εξέδωσε την αυτοβιογραφία της με τίτλο «Κάτι μεταμφιεσμένο σαν αγάπη», στην οποία περιγράφει με ανατριχιαστικές λεπτομέρειες πώς ο πατέρας της, ο διάσημος Άμος Οζ, που λατρεύεται σε όλο τον κόσμο και υπήρξε υπέρμαχος της ειρήνης και της συμφιλίωσης του ισραηλινού με τον παλαιστινιακό λαό, φέρθηκε στην ίδια σαν σκουπίδι. Εγραψε ότι την κακοποιούσε τόσο σωματικά, όσο και ψυχικά, περιγράφοντας τον ως ένα τέρας δίχως φραγμούς και όρια.


«Στην παιδική μου ηλικία, ο πατέρας μου με χτυπούσε, με έβριζε και με εξευτέλιζε. Ηταν δημιουργικός στην εύρεση τρόπων για να με κακοποιήσει. Με έσερνε σε όλο το σπίτι και με πέταγε έξω. Με αποκαλούσε σκουπίδι. Δεν έχανε την ψυχραιμία του και δεν επρόκειτο για ένα περιστασιακό χαστούκι στο πρόσωπο, μα για μία ρουτίνα σοβαρής κακοποίησης. Το έγκλημά μου ήταν ότι είμαι εγώ, έτσι η τιμωρία μου δεν είχε τελειωμό. Επρεπε να βεβαιωθεί ότι είχα σπάσει» αναφέρει η Γκάλια. Η συγγραφέας Γιεχούντα Ατλας, φίλη της Γκάλια, έχει βγει στα ΜΜΕ του Ισραήλ για να υποστηρίξει την ιστορία της αναφέροντας: «Τις ήξερα αυτές τις ιστορίες. Είναι δύσκολο για εμάς τους αριστεριστές, γιατί ο Αμος Οζ ήταν ο χρυσός μας πρίγκιπας, αλλά φαίνεται πως το φεγγάρι έχει και τη σκοτεινή του πλευρά».

Ωστόσο η χήρα του Οζ και τα άλλα δύο του παιδιά έχουν αντικρούσει κάθε κατηγορία εις βάρος του, λέγοντας πως υπήρξε ένας πολύ ζεστός, δοτικός πατέρας που αγαπούσε την οικογένειά του.

Ο ίδιος μιλάει στο ντοκιμαντέρ για την κόρη του, προσπαθώντας να ισορροπήσει σε τεντωμένο σκοινί, έχοντας κατά νου και την υστεροφημία του. Προσπαθεί να πείσει ότι τα περιστατικά βίας ήταν πολύ μικρά και πως δεν μπορεί να καταλάβει γιατί η κόρη του έχει αντιδράσει έτσι. Στην ίδια ισορροπία κινείται και η βιογράφος του, η οποία ναι μεν λέει ότι πιστεύει την κοπέλα, από την άλλη όμως λατρεύει τον Οζ και πιστεύει και σε εκείνον, με αποτέλεσμα να αφήνεται ο τηλεθεατής να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα.

Οποια και αν είναι η αλήθεια, το «Τέταρτο Παράθυρο» είναι ένα ξεχωριστό ντοκιμαντέρ που διαπερνά όχι μόνο τη ζωή του Οζ αλλά και την ιστορία του κράτους του Ισραήλ, δίνοντας μία σφαιρική ματιά στην προσωπικότητα του συγγραφέα που έχει αγαπηθεί πολύ και στην Ελλάδα.

Το κιμπούτς είναι ισραηλινή συλλογική κοινότητα.  Παρέχει στα μέλη του τα πάντα σε αντάλλαγμα για τη στήριξή τους στην κοινότητα μέσω της εργασίας τους.



 "Στο σπίτι μας μόνο βιβλία είχαμε μπόλικα, αλογάριαστα, από τοίχο σε τοίχο, στο διάδρομο, στην κουζίνα, στην είσοδο, στα περβάζια των παραθύρων και πού δεν είχαμε. Χιλιάδες βιβλία σε κάθε γωνιά του σπιτιού. Υπήρχε μια αίσθηση ότι οι άνθρωποι έρχονται και παρέρχονται, γεννιούνται και πεθαίνουν, τα βιβλία όμως είναι αθάνατα. Όταν ήμουν μικρός, έλπιζα να μεγαλώσω και να γίνω βιβλίο. Όχι συγγραφέας, αλλά βιβλίο: ανθρώπους μπορείς να σκοτώσεις σαν μυρμήγκια. Και συγγραφείς δεν είναι δύσκολο να σκοτώσεις. Τα βιβλία όμως, ακόμα και αν τα καταστρέφουν συστηματικά, πάντα υπάρχει πιθανότητα να σωθεί κάποιο αντίτυπο και να συνεχίσει να ζει πάνω στο ράφι, μια αιώνια σιωπηλή ζωή σε κάποιο ξεχασμένο ράφι σε κάποια μακρινή βιβλιοθήκη, στο Ρέικιαβικ, στο Βαγιαντολίδ ή στο Βανκούβερ.
| Ιστορία αγάπης και σκότους | μτφρ.: Ιακώβ Σιμπή | εκδόσεις Καστανιώτη |"

Τετάρτη 3 Μαΐου 2023

ΜΑΝΟΣ ΧΑΤΖΙΔΑΚΙΣ - ΜΗΝ ΤΟΝ ΡΩΤΑΣ ΤΟΝ ΟΥΡΑΝΟ


Ένα από τα τραγούδια-διαμάντια της Ελληνικής δισκογραφίας, που παραμένει ανεξίτηλο στο χρόνο, είναι αναμφισβήτητα η δημιουργία του Μάνου Χατζιδάκι «Μη τον ρωτάς τον ουρανό».


Από την υπέροχη κινηματογραφική ερμηνεία της Τζένης Καρέζη μέχρι σήμερα έχει γνωρίσει εκατοντάδες επανεκτελέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό, αποτελεί αγαπημένο τραγούδι στα live ρεπορτόρια, σχεδόν όλων των Ελλήνων καλλιτεχνών και ίσως είναι από τα ελάχιστα Ελληνικά τραγούδια με παγκόσμια αναγνωρισιμότητα.


Ψάχνοντας στο διαδίκτυο για περισσότερες πληροφορίες, βρήκα στην ιστοσελίδα www.glikiazoi.gr απόσπασμα από το βιβλίο του Ζάχου Χατζηφωτίου «Η Τζένη Καρέζη όπως την γνώρισα» (εκδόσεις ΩΚΕΑΝΙΔΑ 1998) που αναφέρεται στην ιστορία του τραγουδιού και την αναδημοσιεύω:


«.....Η ταινία λεγόταν, "Το νησί των γενναίων" και είχε πολλά γυρίσματα στην Κρήτη, όπου η Τζένη, πετιόταν τις Δευτέρες με το αεροπλάνο και γύριζε την Τρίτη.


Τη μουσική της ταινίας, έγραφε ο Χατζιδάκις. Μια Δευτέρα πρωί λοιπόν, την εποχή που γύριζαν την ταινία, η Τζένη, θα έφευγε με το αεροπλάνο στις δέκα το πρωί. Αλλά πριν πάει στο αεροδρόμιο θα πέρναγε από το σπίτι του Χατζιδάκι να πάρει μια κασέτα με ένα τραγούδι που θα 'γραφε ο Μάνος, το οποίο θα τραγούδαγε σε ένα από τα πλάνα που θα γύριζαν στην Κρήτη εκείνη την Δευτέρα. Της είπα λοιπόν, -ευγενώς προσφερθείς- ότι θα την πήγαινα εγώ στο αεροδρόμιο, αφού θα πηγαίναμε πρώτα από τον Χατζιδάκι, και μετά θα πήγαινα εγώ στον Πειραιά και στην δουλειά μου. Ξυπνήσαμε λοιπόν πρωί και στις οκτώ, φύγαμε από το σπίτι και πήγαμε στην Βασιλέως Κωνσταντίνου, όπου εκεί έμενε τότε ο Χατζιδάκις. Ώσπου να παρκάρω στην γωνία, Η Τζένη είχε κατέβει και χτύπαγε το κουδούνι του Χατζιδάκι από κάτω, στην εξώπορτα της πολυκατοικίας. Όταν έφτασα κι εγώ στην πόρτα, η Τζένη ήταν ήδη εκνευρισμένη και χτύπαγε για τρίτη φορά το κουδούνι, μετά μανίας.


“Να δεις που κοιμάται ακόμα και δεν ακούει και θα χάσω το αεροπλάνο” Προσπάθησα να την καθησυχάσω λέγοντας: ‘Ηρέμησε και μη σε πιάνει πανικός, έχουμε πολύ ώρα ακόμη”


“Μα χρυσό μου …” ξεκίνησε να μου λέει-και το χρυσό μου, έμπαινε όταν άρχιζαν τα νεύρα της-και ω του θαύματος, ένας κύριος έβγαινε και άνοιξε η κάτω πόρτα. Αυτό ήταν ένα βήμα μπροστά στο πρόβλημά μας. Μπήκαμε και ανεβήκαμε τρέχοντας στο δεύτερο πάτωμα, που έμενε ο Μάνος. Η Τζένη ήξερε την πόρτα, έτρεξε και άρχισε αμέσως να χτυπάει το κουδούνι. Και το μεν κουδούνι ακουγόταν στο διάδρομο που χτύπαγε δυνατά, από μέσα όμως, καμία κίνηση. Η Τζένη, άρχισε να δείχνει σημεία παράκρουσης ”Δεν είναι δυνατόν…”, έλεγε, ”χθες το βράδυ συνεννοηθήκαμε να 'ναι έτοιμη η κασέτα”.




Άναψε τσιγάρο κι άρχισε να ξεφυσάει έξαλλη και με το δίκιο της. Τότε έβγαλα τα κλειδιά μου κι άρχισα να χτυπώ δυνατά την πόρτα με ένα μεγάλο κλειδί και προφανώς ο ήχος αυτός, ενήργησε ευεργετικά-για εμάς- στα αυτιά του Χατζιδάκι διότι σε λίγο ακούστηκε ένας βήχας, μετά, το γνωστό σύρσιμο της παντόφλας κι ένα βραχνό “έχομαι” δεδομένου ότι το γράμμα “ρο” για τον Χατζιδάκι, ήταν τελείως άγνωστο.


Άνοιξε η πόρτα κι εμφανίστηκε ένας Χατζιδάκις απότομα ξυπνημένος, με ένα τσιγάρο μόλις αναμμένο να κρέμεται στο στόμα, με τα μάτια ακόμα μισόκλειστα αλλά με έκφραση έκπληξης δηλαδή: Τι γυρεύετε πρωί πρωί και χτυπάτε έτσι την πόρτα; Και ακολούθησε ο παρακάτω ιστορικός, τραγικός αλλά και παρανοϊκός διάλογος.


Τζένη: Μάνο την κασέτα, Μάνο, και θα χάσω το αεροπλάνο.


Μάνος: Ποια κασέτα χρυσό μου πρωί πρωί;


Τζένη (έξαλλη): Την κασέτα με το τραγούδι, που θα πω στο γύρισμα στην Κρήτη τώρα…και θα χάσω το αεροπλάνο.


(Η Τζένη απο την αγωνία της, είχε μια ελαφρά ασυναρτησία στα λεγόμενα της. Πάντως ο Μάνος, αντελήφθη. Και ήρεμος της λέει)
Μάνος: Πάμε μέσα να πιούμε έναν καφέ και θα στην δώσω.


Με το "θα στη δώσω" ο Μάνος εννοούσε… θα στη γράψω τώρα!


Και η μεν Τζένη πήγε μέσα στο κουζινάκι τρέμουσα και του έφτιαχνε καφέ, ο δε Μάνος, με το τσιγάρο πάντα στο στόμα, έκατσε στο πιάνο και άρχισε να πηγαινοφέρνει τα δάκτυλα του στα πλήκτρα. Μια λοιπόν έπαιζε μερικά μέτρα μουσικής στο πιάνο, μια έγραφε με ένα μολύβι πάνω σε ένα τσαλακωμένο φύλλο χαρτί πενταγράμμου κάποιες νότες, και μια διάβαζε τους στίχους που του είχε δώσει από καιρό η Τζένη και τους είχε πάνω στο πιάνο. Κάποια στιγμή έφτασε και ο καφές. Ήπιε δυο γουλιές καφέ και μετά πάτησε μια νότα και της λέει της Τζένης:


-Για τραγούδα αυτή τη νότα.


Η Τζένη έκανε, α, α, α,..


-Εντάξει της λέει ο Μάνος. “μπορείς να το πεις” Και τότε, το έπαιξε όλο μαζί!!!


Μέσα σε αυτά τα δέκα λεπτά, μόλις είχε ξυπνήσει, έγραψε αυτό το θείο τραγούδι που λέει: Μην τον ρωτάς τον ουρανό, το σύννεφο και το φεγγάρι, το βλέμμα σου το φωτεινό, κάτι από τη νύχτα έχει πάρει.. λα,λα,λα…λαλα” και λοιπά”.


Τώρα η Τζένη είχε μείνει άφωνη. Τις είχε φύγει και ο εκνευρισμός κι άκουγε τη μουσική μαγεμένη. Ο Μάνος, πάτησε το μαγνητόφωνο που είχε πάνω στο πιάνο, ξανάπαιξε το κομμάτι όλο, με όλες του τις λεπτομέρειες και τα ακομπανιαμέντα και το 'γραψε.


Έβγαλε την κασέτα, την έδωσε στην Τζένη, τη φίλησε και της είπε: ”Άντε στο καλό και να το μάθεις μέσα στο αεροπλάνο” Η Τζένη πήρε την κασέτα, αλλά άρπαξε και το μαγνητοφωνάκι, για να το παίζει μέσα στο αεροπλάνο. Τον φίλησε και του είπε χαμογελώντας: “Πάρε άλλο, ώσπου να στο φέρω πίσω..” και φύγαμε τρέχοντας για το αεροδρόμιο. Αυτός ήταν ο Χατζιδάκις με το πληθωρικό ταλέντο...»


Το 1959 ο Ντίμης Δαδήρας σκηνοθετεί την ταινία Το νησί των Γενναίων (ΟΛΥΜΠΙΑ FILM) με πρωταγωνιστές την Τζένη Καρέζη και τον Αλέκο Αλεξανδράκη. Την μουσική της ταινίας γράφει ο Μάνος Χατζιδάκις. Στην ταινία ακούγεται το υπέροχο τραγούδι «Μην τον ρωτάς τον ουρανό» από τη φωνή της Τζένης Καρέζη, η οποία το ερμηνεύει μοναδικά.


Την ίδια χρονιά κυκλοφορεί σε δίσκο 45 στροφών με ερμηνεύτρια τη Μαίρη Λω από την εταιρεία Fidelity.


Το 1962 κυκλοφορεί με την Brenda Lee και το τίτλο "All Alone Am I" σε στίχους του Arthur Altman, φτάνοντας στην τρίτη θέση του αμερικανικού TOP-100 το Νοέμβριο του 1962 και στην έβδομη στα charts της Μεγάλης Βρετανίας τον Φεβρουάριο του 1963.


Οι ελληνικοί στίχοι είναι των Γιάννη Ιωαννίδη και Παναγιώτη Κοκοντίνη.


Λόγο στο λόγο και ξεχαστήκαμε
μας πήρε ο πόνος και νυχτωθήκαμε
σβήσε το δάκρυ με το μαντίλι σου
να πιω τον ήλιο μέσα απ' τα χείλη σου


Μην τον ρωτάς τον ουρανό
το σύννεφο και το φεγγάρι
το βλέμμα σου το σκοτεινό
κάτι απ' τη νύχτα έχει πάρει


Ό,τι μας βρήκε κι ό,τι μας λύπησε
σαν το μαχαίρι κρυφά μας χτύπησε
σβήσε το δάκρυ με το μαντίλι σου
να πιω τον ήλιο μέσα απ' τα χείλη σου


Μην τον ρωτάς τον ουρανό
το σύννεφο και το φεγγάρι
το βλέμμα σου το σκοτεινό
κάτι απ' τη νύχτα έχει πάρει


Πολύτιμη Βοήθεια:
www.glikiazoi.gr
Μουσικό Ιστολόγιο: love4music


 

via

 

Ο Γρηγόρης Λαμπράκης θα έμοιαζε ξένος στο σημερινό τοπίο – γι’ αυτό και έχουμε ανάγκη ανθρώπους με το δικό του ηθικό ανάστημα

61 χρόνια πριν ο Γρηγόρης Λαμπράκης αψήφησε τις απειλές και τις προειδοποιήσεις που του είχαν γίνει από διάφορες πλευρές να μην μιλήσει στη...