Κυριακή 13 Νοεμβρίου 2022
Δευτέρα 17 Οκτωβρίου 2022
Εθνική Ομάδα Ρομποτικής: Κατέκτησε το χάλκινο μετάλλιο ανάμεσα σε 164 χώρες!!
Η Ελληνική Εθνική Ομάδα Ρομποτικής FIRST Global Challenge Team Greece κατέκτησε το Χάλκινο Μετάλλιο XPRIZE Innovation Award στο Project ανάμεσα σε 164 χώρες στη Γενεύη.
Η Ελληνική Εθνική Ομάδα Ρομποτικής FIRST Global Challenge Team Greece κατέκτησε το Χάλκινο Μετάλλιο XPRIZE Innovation Award στο Project ανάμεσα σε 164 χώρες στη Γενεύη όπου διοργανώθηκε η Ολυμπιάδα 13-16 Οκτωβρίου 2022 με θέμα τη Δέσμευση και Αποθήκευση του Διοξειδίου του Άνθρακα “Carbon Capture”. Το βραβείο απονέμεται στις ομάδες που ανέπτυξαν καινοτόμες λύσεις για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής στο πλαίσιο του 2022 New Technology Experience: Carbon Countermeasures.
Η Ολυμπιάδα Ρομποτικής FIRST GLOBAL Challenge είναι μια παγκόσμια διοργάνωση ρομποτικής, επιστήμης, καινοτομίας και τεχνολογίας, στην οποία συμμετέχουν εθνικές ομάδες από 191 χώρες με παιδιά ηλικίας 16 -18 χρονών. Αρμόδιος φορέας για την Ελλάδα, είναι ο Εκπαιδευτικός Οργανισμός Eduact - ΔΡΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ. Επίσημος Υποστηρικτής της ομάδας είναι η Περιφερειακή Ένωση Δήμων Κεντρικής Μακεδονίας, Χρυσοί Χορηγοί οι εταιρείες KLEEMANN, Ελληνικός Χρυσός, ΤΙΤΑΝ και Μεγάλος Χορηγός η εταιρεία Deloitte και το ΔΙΟΣ.
Σύμφωνα με το θέμα της Ολυμπιάδας, οι ομάδες καλούνται να ερευνήσουν τις αιτίες και τα αποτελέσματα του CO2 στην ατμόσφαιρα, τις ανθρώπινες δραστηριότητες, την κλιματική αλλαγή, καθώς και να προτείνουν καινοτόμες λύσεις που θα βελτιώσουν τη ζωή της τοπικής και της παγκόσμιας κοινότητας. Στο πλαίσιο αυτό η ομάδα δημιούργησε το Aethra Project συνδυάζοντας σε ένα καινοτόμο σύστημα τις αντλίες θερμότητας και τα συστήματα ψύξης που χρησιμοποιούν μεγάλες ξενοδοχειακές μονάδες, μειώνοντας την κατανάλωση ρεύματος και κατά συνέπεια την παραγωγή του διοξειδίου του άνθρακα.
Η Ελληνική Εθνική Ομάδα Ρομποτικής FIRST GLOBAL 2022 εκπροσωπήθηκε στην Ολυμπιάδα από 5 μαθητές λυκείου 5 και υποστήριξαν την ελληνική συμμετοχή επιπλέον 3 μέλη. Αποτελείται από 40 μαθητές και μαθήτριες Γυμνασίου και Λυκείου από όλη την Ελλάδα ηλικίας 14 – 18 χρονών, που επιλέχθηκαν βάση των γνώσεων τους στον προγραμματισμό και την ρομποτική, την ενασχόληση τους με τις επιστήμες και τέλος με την εμπειρία τους από συμμετοχές σε αντίστοιχες εθνικές και παγκόσμιες διοργανώσεις
via
Θερμά συγχαρητήρια αγαπημένε μου φίλε Τάσσο Κόλλια!!!
Είμαστε πολύ περήφανοι για εσάς!!!
Τρίτη 27 Σεπτεμβρίου 2022
Ταινία μικρού μήκους "Musical?"
Σάββατο 1 Οκτωβρίου 2022, 19:30 Centro Stage, Πάρκο Τρίτση, είσοδος από Μουστακλή 23. Χρειάζεται κράτηση στο τηλέφωνο 2102384501. Πρεμιέρα για τη που κινηματογραφήθηκε τον Ιούλιο του 2019 και μας κράτησε ζωντανούς καθ' όλη τη διάρκεια του Covid19 μέσα από τη συμμετοχή της σε διεθνή φεστιβάλ. Με 4 βραβεία και 3 θέσεις στους τελικούς, δεν θα μπορούσαμε να μην είμαστε τουλάχιστον ενθουσιασμένοι για το βιντεάκι που έγινε ταινία και τώρα καμαρώνει στο IMDb με περισσότερους από 1,500,000 θεατές. Μέσα από ένα πρωτότυπο σενάριο γεμάτο αναφορές σε κλασικά έργα, αυθεντική μουσικη που δεν μπορείς να μην τραγουδήσεις και 40 ερμηνευτές που θα απογειώσουν τη διάθεση σου με το αστείρευτο ταλέντο τους, αυτή η βραδιά αναμένεται να σου κλέψει την καρδιά! Η πρώτη προβολή σε κοινό επιλέξαμε να είναι το μέρος των γυρισμάτων θέλοντας έτσι να σε βάλουμε ζωντανά στο παιχνίδι και ποιός ξέρει ίσως φύγεις και εσύ τραγουδώντας "Καλημέρα" μέσα στη μαύρη νύχτα.
#ΤοΓκριΜεΧρώμαΘαΝτυθεί#ΚάνεΤοΚαιΣυΜπορείς Λιμπρέτο Κατερίνα Δούμα Σύνθεση Τάσος Κόλλιας
Ακολουθεί after party με τους απίθανους Flashback the mayhem band το μοναδικό συγκρότημα στη χώρα που με τις απίστευτες mash up εναλλαγές του σε ταξιδεύει σε ρυθμούς του ΤΟΤΕ ανεβάζοντας τους παλμούς του ΣΗΜΕΡΑ. Μαριάννα Κουκουτσάκη (φωνητικά) Στέλιος Παύλου (πλήκτρα, φωνητικά) Γιάννης Χατζηχαραλάμπους (κιθάρα) Μάνος Πουλακίδης (μπάσο) Σπύρος Αργαλιάς (ντραμς).
Κυριακή 7 Αυγούστου 2022
Είμαστε όλοι μας αστρόσκονη Ο Διονύσης Σιμόπουλος βοήθησε όσο λίγοι να αγαπήσουμε την επιστήμη. Και αυτό είναι πολύ μεγάλη υπόθεση
Οπότε, εάν κόψετε κάποιο λουλούδι, ή δοκιμάσετε ένα φρούτο, ή χαϊδέψετε το πρόσωπό σας, ακουμπάτε κάποιο άστρο. Γιατί όλα αυτά κι οτιδήποτε άλλο υπάρχει γύρω μας είναι κομμάτια κάποιου άστρου.
Είμαστε όλοι μας αστρόσκονη.
Και κάποια μέρα θα ξαναγυρίσουμε στα άστρα. Κάποια μέρα θα υπάρξουν άλλοι κόσμοι, γεμάτοι με άλλα όντα, αστράνθρωποι σαν εμάς, που θα γεννηθούν από τις στάχτες ενός, κάποιου άλλου, πεθαμένου άστρου.
Ενός άστρου που σήμερα το λέμε Ήλιο."
| Είμαστε αστρόσκονη | εκδόσεις Μεταίχμιο |
Απεβίωσε σε ηλικία 79 ετών ο καθηγητής Διονύσης Σιμόπουλος. Ο αστροφυσικός και επίτιμος διευθυντής του Ευγενιδείου Πλανηταρίου έδινε μάχη με τον καρκίνο.
Ο Διονύσης Σιμόπουλος είχε μιλήσει δημόσια και με γενναιότητα για το πρόβλημα υγείας που αντιμετώπιζε. «Εγώ είμαι Επικούρειος. Ο Επίκουρος έλεγε ότι ο θάνατος είναι εκεί που βρίσκεται. Όσο είναι μακριά μας, δεν μας ενδιαφέρει. Αν επέλθει ο θάνατος, πάλι δεν μας ενδιαφέρει, γιατί εμείς θα έχουμε φύγει. Δεν υπάρχει πρόβλημα με μια τέτοια φιλοσοφία», είχε πει.
Ποιος ήταν ο Διονύσης Σιμόπουλος
Γεννήθηκε στα Γιάννενα στις 8 Μαρτίου 1943 αλλά μεγάλωσε στην Πάτρα. Σπούδασε Πολιτική Επικοινωνία στο Πανεπιστήμιο της Λουιζιάνα (ΗΠΑ). Την ίδια περίοδο του απονεμήθηκαν διάφορα βραβεία και τιμητικές διακρίσεις σε θέματα ομιλιών και επικοινωνίας.
Άρχισε να εργάζεται τον Ιανουάριο του 1968 και χρημάτισε Επιμελητής (Ιαν.-Σεπ. 1968), Βοηθός Διευθυντής Εκπαίδευσης (Σεπ. 1968-Σεπ. 1969), και Διευθυντής Πλανηταρίου (Σεπ. 1969-Μαρ. 1973) στο Κέντρο Τεχνών και Επιστημών της Λουϊζιάνα (Louisiana Art & Science Museum) καθώς και Ειδικός Σύμβουλος Επιστημονικής Εκπαίδευσης της Σχολικής Επιτροπής (1970-1973).
Τον Οκτώβριο του 1972 προσκλήθηκε στην Αθήνα από το Ίδρυμα Ευγενίδου όπου εργάστηκε ως Διευθυντής του Ευγενιδείου Πλανηταρίου (Απρ. 1973-Απρ. 2014). Έχει διδάξει σε δεκάδες επιμορφωτικά σεμινάρια αποφοίτων πανεπιστημίου και στελεχών επιχειρήσεων ως εισηγητής θεμάτων επικοινωνίας, λήψης αποφάσεων και επίλυσης προβλημάτων, έχει παρακολουθήσει ενεργά πολυάριθμα Συνέδρια και Σεμινάρια όπου παρουσίασε εργασίες του, κι έχει δημοσιεύσει εκατοντάδες άρθρα και μελέτες του σε Ελληνικά και ξένα περιοδικά και εφημερίδες.
Χρημάτισε πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Αστρονομική Εκπαίδευση (ΕΑΑΕ - European Association for Astronomy Education) (1994-2002), μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Διεθνούς Εταιρείας Πλανηταρίων (1978-2008), Γενικός Γραμματέας της Ένωσης Ευρωπαϊκών και Μεσογειακών Πλανηταρίων (1976-2008), Εταίρος (Fellow) της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας της Αγγλίας (από το 1978) και της Διεθνούς Εταιρείας Πλανηταρίων (από το 1980), και τακτικό μέλος πολλών άλλων διεθνών επιστημονικών οργανώσεων.
Το 1996 έλαβε την ανώτατη τιμητική διάκριση (IPS Service Award) της Διεθνούς Εταιρείας Πλανηταρίων για την συνεισφορά του στη διεθνή αστρονομική εκπαίδευση, ενώ το 2006 τιμήθηκε με τον «Ακαδημαϊκό Φοίνικα» (Palmes Academiques) του Υπουργείου Παιδείας της Γαλλίας.
Στις 17 Οκτωβρίου 2012, η Ένωση Ελλήνων Φυσικών (ΕΕΦ) τον τίμησε για την συμβολή του στην εκλαΐκευση της επιστήμης σε ειδική εκδήλωση στο Μέγαρο της Παλαιάς Βουλής.
Στην καθιερωμένη ετήσια πανηγυρική συνεδρία της Ακαδημίας Αθηνών στις 22 Δεκεμβρίου 2015, το ανώτατο πνευματικό ίδρυμα της χώρας τον βράβευσε «για τη συνολική του προσφορά στην εκλαΐκευση και τη διάδοση της Αστρονομίας και την πρότυπη λειτουργία του Ευγενιδείου Πλανηταρίου».
via
Τρίτη 2 Αυγούστου 2022
Ματθαίος Γιωσαφάτ: «Ο γάμος είναι καταφύγιο για τους ανθρώπους»
Μετά το «Μεγαλώνοντας στην ελληνική οικογένεια» (εκδ. Αρμός), ο ψυχίατρος-ψυχοθεραπευτής, Ματθαίος Γιωσαφάτ μας βοηθάει, με λόγο απλό και ουσιαστικό να απαντήσουμε σε ένα ερώτημα που ακούγεται υπαρξιακό αν και είναι κυρίως κοινωνικό και πολιτισμικό: Να παντρευτεί κανείς ή να μην παντρευτεί; Τον συναντήσαμε και μιλήσαμε για το γάμο, τις σχέσεις, την αγάπη στη νεοελληνική οικογένεια.
Της Μαρίας Καλιόρη
Ο Σωκράτης είχε πει «ό,τι και να κάνεις θα το μετανιώσεις». Τελικά, να παντρευτεί κανείς ή να μην παντρευτεί»;
Για όλα τα πράγματα υπάρχουν τα υπέρ και τα κατά, δεν αφορά μόνο το γάμο, οι περισσότερες αποφάσεις είναι αμφιθυμικές. Όταν επιλέγεις κάτι, χάνεις κάτι άλλο. Ο γάμος είναι η πιο σημαντική απόφαση που παίρνουμε. Δύο άνθρωποι ζουν μαζί και αντιμετωπίζουν όλα τα θέματα της ζωής. Κι επειδή υπάρχουν πολλά προβλήματα που είναι ασυνείδητα, στο γάμο αναζωπυρώνονται. Τώρα, όσο πιο ώριμος είναι κανένας τόσο καλύτερη επιλογή κάνει και λιγότερα προβλήματα έχει στο γάμο, δέχεται και τις δικές του δυσκολίες και του άλλου. Ο γάμος μπορεί να έχει προβληματάκια, αλλά είναι η ωραιότερη σχέση, γιατί καλύπτουμε την υπαρξιακή μας μοναξιά, το σεξ, την οικειότητα, τη δημιουργία παιδιών. Ο γάμος είναι καταφύγιο για τους ανθρώπους, γιατί αισθάνονται μοναδικοί ο ένας για τον άλλον, όπως όταν ήταν παιδιά στην αγκαλιά της μαμάς τους.
Ο γάμος είναι ένα καταφύγιο για τους ανθρώπους, γιατί αισθάνονται μοναδικοί ο ένας για τον άλλον, όπως όταν ήταν παιδιά στην αγκαλιά της μαμάς τους.
Να υποθέσουμε ότι το πατρόν του μελλοντικού γάμου φτιάχνεται ήδη στην αγκαλιά της μαμάς;
Πολύ σωστά. Το βρέφος όταν βγαίνει στον κόσμο έχει έντονο άγχος επιβίωσης κι έχει απόλυτη ανάγκη αυτόν που το φροντίζει, είτε είναι η γιαγιά είτε είναι άλλο πρόσωπο, αυτό που ονομάζουμε μητέρα. Το παιδί έχει ανάγκες εαυτοκεντρικές, ναρκισσιστικές, για αγάπη, προστασία, οι οποίες τον πρώτο χρόνο είναι τα χάδια, το βλέμμα της μητέρας, η φωνή της, τα τραγούδια της, η αγκαλιά της. Αυτά τα χρειάζεται το παιδί για να δημιουργήσει όρια του σώματος και μία αίσθηση ότι για κάποιον είναι σημαντικό και ότι αυτός ο κάποιος θα ικανοποιήσει τις ανάγκες του. Σε μια ομαλή εξέλιξη της βρεφικής ζωής, μειώνεται το άγχος θανάτου και το παιδί δημιουργεί μια αίσθηση ευγνωμοσύνης, γύρω στον όγδοο με δέκατο μήνα. Η ευγνωμοσύνη είναι η αρχή της αγάπης. Τότε και το παιδί αρχίζει να προσφέρει στη μάνα τα παιχνίδια του, το χαμόγελό του. Αυτό το πρώτο ψήγμα ενδιαφέροντος από το παιδί για τη μητέρα είναι απαραίτητο για τη σχέση με τον άλλο. Αργότερα, όταν είμαστε ερωτευμένοι νιώθουμε ευγνωμοσύνη για την ευχαρίστηση που παίρνουμε. Αυτό, αν δεν το έχει εισπράξει κανείς, δεν μπορεί να αγαπήσει, να δώσει κάτι και στον άλλο. Στο γάμο, σκέφτεται τις δικές του ανάγκες, τις οποίες θεωρεί πολύ σημαντικές και δεν καταλαβαίνει τις ανάγκες του άλλου.
Έχετε πει ότι οι πολυγαμικές σχέσεις δεν είναι κακό εκ φύσεως, αλλά έχουν κοινωνικές συνέπειες. Μήπως ο γάμος είναι μία απαρχαιωμένη συνθήκη που θα 'πρεπε να ξαναδούμε;
Στη φύση, ελάχιστα ζώα είναι μονογαμικά. Σκοπός της φύσης και του έρωτα είναι να αναπαραχθεί το είδος.
Δύσκολη ερώτηση. Στη φύση, ελάχιστα ζώα είναι μονογαμικά. Σκοπός της φύσης και του έρωτα είναι να αναπαραχθεί το είδος. Η πολυγαμία ενισχύει, ιδιαίτερα στον άνδρα, την δυνατότητα ν' αναπαράξει το είδος, τα γονίδιά του – που είναι η μόνη μορφή αθανασίας που γνωρίζουμε. Ενώ η γυναίκα το βλέπει απτά, στο σώμα της. Αυτό κάνει τον άνδρα, τουλάχιστον στην αρχή, να ενδιαφέρεται περισσότερο για το σεξ. Η γυναίκα προετοιμάζεται από τη φύση να γίνει μητέρα κι έχει αναπτύξει κι άλλα στοιχεία. Ξέρουμε ότι τα θηλυκά θηλαστικά έχουν οίστρο που ποικίλλει από ένα μήνα σε τρία χρόνια και τα αρσενικά ψάχνουν κάθε φορά αυτά που είναι σε οίστρο, όπως συμβαίνει στα σκυλιά. Είναι «ανώμαλα» τα σκυλιά; Αλλά επειδή εμείς έχουμε αναπτύξει μια οργανωμένη κοινωνία, έχουμε αναπτύξει περισσότερο τα αισθήματα μας με την πολυπλοκότητα της οικογένειας και των κοινωνικών δομών, η απιστία έχει συνέπειες γιατί δημιουργεί τριγμούς στον ιστό της κοινωνίας. Οι περισσότερες πολιτισμένες κοινωνίες ενισχύουν τη μονογαμία. Κάποιες, δέχονται και την πολυγαμία. Σε κάθε περίπτωση, η απιστία υπάρχει φανερά ή κρυφά. Οι άνδρες όταν τους δοθεί η ευκαιρία θα υποκύψουν χωρίς να σημαίνει και πολλά πράγματα από συναισθηματικής πλευράς. Το ίδιο γίνεται με την όλο και αυξανόμενη απιστία των παντρεμένων γυναικών, που φτάνει το 70%, για μία ή περισσότερες φορές.
Την απιστία την ομολογούμε στο βωμό των ειλικρινών σχέσεων;
Την ομολογούμε αν συλληφθούμε επ' αυτοφώρω, εκεί δεν χρειάζεται να πούμε «δεν είναι αυτό που νομίζεις». Κάποιοι όμως είναι πιο ευαίσθητοι, έχουν τύψεις και θέλουν να το πουν. Αφήνει πάντα κάτι στη σχέση, ιδιαίτερα στους άνδρες. Οι γυναίκες φοβούνται μήπως ο άνδρας αγαπήσει την άλλη γυναίκα και αφήσει την οικογένεια, αλλά συγχωρούν πιο εύκολα αν είναι καθαρά σεξουαλική η απιστία. Οι άνδρες δεν συγχωρούν γιατί έχουν άγχος σύγκρισης με τον άλλο άνδρα, το οποίο τους θυμίζει και τη σύγκριση με τον πατέρα, σε σχέση με τη μητέρα. Αυτό είναι ένα τραύμα που δεν ξεπερνιέται εύκολα. Το καλύτερο θα ήταν να μην συμβεί, αλλά αν συμβεί δεν χρειάζεται να το πει κανείς.
Στο βιβλίο σας ταξινομείτε τα είδη γάμου και την συμβατότητα ανάμεσα στους διάφορους τύπους. Παρόλα τα προβλήματα και την αύξηση των διαζυγίων λέτε ότι οι γάμοι σήμερα είναι καλύτεροι. Πώς συμβαίνει αυτό;
Σήμερα οι σχέσεις είναι πιο ειλικρινείς, οι άνθρωποι έχουν περισσότερη οικειότητα. Χωρίζουν πιο συχνά γιατί ζητούν περισσότερα πράγματα από το γάμο τους. ΟΙ παλιότερες γενιές ζούσαν πιο υποκριτικά. Οι άνδρες είχαν πάντα εξωσυζυγικές σεξουαλικές σχέσεις, ενώ η γυναίκα ήταν πολίτης δεύτερης κατηγορίας κλεισμένη στο σπίτι. Και στην Ελλάδα αυτή η κατάσταση άρχισε ν' αλλάζει τα τελευταία τριάντα χρόνια. Οι άνδρες άρχισαν να βλέπουν τη γυναίκα ως ισότιμο σύντροφο.
Ποιες είναι οι διαψεύσεις των ανδρών στο γάμο και ποιες των γυναικών;
Όλοι θέλουμε τρυφερότητα, αγάπη, μοναδικότητα. Τα κύρια προβλήματα των ανδρών από τα 35 και πάνω είναι κυρίως σεξουαλικά. Παραπονούνται ότι η προσοχή και η αγάπη των γυναικών είναι στραμμένη στα παιδιά και μειώνεται η επιθυμία για σεξ. Οι γυναίκες πάλι παραπονούνται ότι μειώνεται η συναισθηματική επαφή με τους συντρόφους οι οποίοι αντλούν ικανοποίηση από τη δουλειά τους. Αυτά αφορούν γενικά τα ζευγάρια. Σε κάποιες άλλες περιπτώσεις, τα πράγματα είναι αντεστραμμένα. Στην Ελλάδα συχνά οι γυναίκες αφοσιώνονται στον γιο τους, σχεδόν παντρεύονται το γιο τους και οι άνδρες τις κόρες τους, αν και σε μικρότερο βαθμό. Ο γιος είναι το στήριγμα της μάνας ενάντια στον πατέρα.
Ανώριμοι άνθρωποι ίσον προβληματικές επιλογές ίσον καταστροφικοί γάμοι. Μπορεί η ψυχοθεραπεία να διορθώσει αυτή την κακή εξίσωση;
Όλοι έχουμε κάποια τραύματα. Ώριμος είναι όποιος πέρασε τα πρώτα στάδια της ανάπτυξης αρκετά αλώβητος. Να μπορεί να αγαπάει χωρίς να περιμένει τα πάντα από τους άλλους. Τότε είναι σε θέση να επιλέξει έναν εξίσου ώριμο σύντροφο κι έχουμε έναν ιδανικό γάμο, αλλά αυτό είναι ένα πέντε με δέκα τοις εκατό. Εκεί δεν υπάρχουν μεγάλα προβλήματα αλλά οι συνηθισμένες συγκρούσεις της καθημερινότητας. Αν είναι ανώριμος σημαίνει ότι είχε δυσκολίες στη σχέση με τη μητέρα και τον πατέρα και δεν έμαθε ποτέ να έχει ώριμες σχέσεις. Παντρεύεται και ξαναζεί τα προβλήματα που είχε στη οικογενειακή του ζωή. Ένα στερημένο παιδί ζητάει υπερβολικά πράγματα από την γυναίκα του, αισθάνεται ότι δεν τον αγαπάει – ό,τι κι αν κάνει η γυναίκα του. Η κατάσταση δυσχεραίνει ακόμα περισσότερο γιατί διαλέγει και μια σύντροφο με δυσκολίες αγάπης κι έτσι έχει και δίκιο. Όσο πιο ανώριμος είναι λοιπόν κανείς τόσο πιο δύσκολος είναι ο γάμος. Ε, η θεραπεία αυτό κάνει. Μελετούνται οι πρώτες οικογενειακές εμπειρίες και διορθώνονται όσο είναι δυνατόν. Εξηγούμε σιγά-σιγά στους ανθρώπους τα κίνητρα της ασυνείδητης συμπεριφοράς που έχουν τη βάση τους στη παιδική ηλικία. Δημιουργείται μια σχέση εμπιστοσύνης ανάμεσα στο θεραπευτή και τον θεραπευόμενο, ή την ομάδα. Τα μέλη της ομάδας μπορούν να συγκρούονται, να τολμούν, να διεκδικούν, αλλά δημιουργείται μια ατμόσφαιρα αμοιβαίου σεβασμού, κατανόησης, αποδοχής που δεν υπήρχε στην οικογένεια. Αυτή είναι η κύρια θεραπευτική δυνατότητα που έχουμε κι ένα καλός θεραπευτής πρέπει να έχει αυτές τις ικανότητες.
Οι αδυναμίες του θεραπευτή έχουν σημασία;
Ο θεραπευτής είναι άνθρωπος. Άρα έχει και αδυναμίες. Αλλά για να γίνει κανείς κανονικός θεραπευτής πρέπει να κάνει μια εκπαίδευση η οποία περιλαμβάνει μεταξύ άλλων και μια μακρόχρονη θεραπεία του εαυτού του, είτε σε ομάδα είτε σε ατομική ψυχαναλυτική θεραπεία, ώστε να μπορεί να καταλάβει τις αδυναμίες του, να μπορεί να διορθώσει αρκετές για να μην προβάλλονται στους ασθενείς ή να μπορεί να τις ελέγχει.
Τι ήταν αυτό που σας οδήγησε στην σπουδή της ψυχής; Τι αλλάξατε στον εαυτό σας;
Ήμουν το πρώτο παιδί κι ακολούθησαν άλλα πέντε. Αυτό είναι μεγάλο τραύμα για ένα παιδί. Από την άλλη, μεγάλωσα σε δύσκολες εποχές και ίσως δεν πήρα αρκετά πράγματα που είχα ανάγκη. Ήμουν όμως ερευνητικό παιδί, αναζητούσα απαντήσεις στο γιατί ένιωθα έτσι, ενώ ήμουν πολύ καλός μαθητής κι αθλητής, θα λέγαμε ένα παράδειγμα για τ' άλλα παιδιά. Μέσα μου είχα αδυναμίες, δυσκολίες, ανικανοποίητα και ψαχνόμουν. Στην εφηβεία νόμιζα ότι θα έβρισκα απαντήσεις στην θρησκεία, αργότερα στη φιλοσοφία. Έπειτα στράφηκα στη λογοτεχνία, την οποία μελέτησα σε βάθος και νόμισα ότι αυτή ήταν η σωτηρία μου, ταυτιζόμενος με τα βιβλία. Απ' όλα αυτά πήρα πολλά πράγματα. Στην συνέχεια σπούδασα ιατρική. Έκανα έναν μεγάλο κύκλο για να μάθω κάποια πράγματα και για μένα αλλά και αναζητώντας το νόημα της ζωής. Στην ψυχανάλυση βρήκα πολλές απαντήσεις. Με βοήθησε να καταλάβω πολλά πράγματα για την προσωπική μου ζωή και τα αισθήματά μου. Βέβαια η ψυχανάλυση δεν δίνει απαντήσεις στα άλλα μεγάλα ερωτήματα της ζωής, τα υπαρξιακά. Γιατί ζούμε, γιατί πεθαίνουμε. Αυτό που ξέρω είναι ότι η ζωή είναι ένα ωραίο ταξίδι και πρέπει να προσπαθεί κανείς να το ζήσει όσο μπορεί καλύτερα δίχως να βασανίζεται από άχρηστα προβλήματα. Σ΄ αυτό η ψυχανάλυση βοηθάει πάρα πολύ.
Η ζωή είναι ένα ωραίο ταξίδι και πρέπει να προσπαθεί κανείς να το ζήσει όσο μπορεί καλύτερα δίχως να βασανίζεται από άχρηστα προβλήματα. Σ΄ αυτό η ψυχανάλυση βοηθάει πάρα πολύ.
Έχετε πει ότι στην Ελλάδα έχουμε πολύ έρωτα αλλά όχι αγάπη, ότι ο ελληνικός γάμος έχει επιθετικότητα και ότι για τον Έλληνα φταίει συνήθως ο άλλος. Ποιο είναι το πρόβλημα της ελληνικής κοινωνίας;
Η επιθετικότητα είναι αποτέλεσμα του τρόπου που μεγαλώσαμε. Οι Έλληνες είμαστε αρκετά στερημένοι από μητρική φροντίδα πράγμα που δημιουργεί δυσκολίες και αυξημένη επιθετικότητα και στο γάμο. Ακούγεται παράξενο γιατί όλοι μιλάμε για την Αγία Ελληνική οικογένεια, για την Ελληνίδα υπερπροστατευτική μάνα. Αλλά δυστυχώς δεν έχουμε μάθει ν' αγαπάμε. Καθένας αγαπάει λίγο την παρέα του, αλλά βγαίνουμε έξω και οδηγούμε σαν να ζούμε σε ξένη χώρα, οι υπάλληλοι φέρονται στους πολίτες με τρόπο εχθρικό, οι πολίτες το ίδιο, η κοινωνία είναι γενικά επιθετική. Η αντιπολίτευση φέρεται εχθρικά στην κυβέρνηση, και η κυβέρνηση στην αντιπολίτευση. Η ευθύνη βαραίνει πάντα τον άλλο, τον απέναντι. Ασφαλώς η κρίση που περνάμε δημιουργεί κάποια προβλήματα, αλλά κυρίως επιτείνει τα ήδη υπάρχοντα.
Δεν έχουμε μάθει ν' αγαπάμε. Καθένας αγαπάει λίγο την παρέα του, αλλά βγαίνουμε έξω και οδηγούμε σαν να ζούμε σε ξένη χώρα.
Θεραπεία θα ήταν -εκτός από την παιδεία - για να γίνει ο κόσμος πιο λογικός, να καταλάβει λίγο το πώς μεγάλωσε και τι επίδραση είχε στην συμπεριφορά του. Γι αυτό, έχω προτείνει τα μαθήματα ζωής τα οποία θα πρέπει να ξεκινούν από την παιδική ηλικία.
Να κλείσουμε με μια ευχή για την Ελλάδα;
Να πρυτανεύσει η λογική.
Κυριακή 31 Ιουλίου 2022
Το Πορτρέτο των Μηνών — Αύγουστος
Ο όγδοος μήνας του ισχύοντος Γρηγοριανού έτους, με διάρκεια 31 ημέρες.
Κατά τους αρχαίους ρωμαϊκούς χρόνους ονομαζόταν Sextilis, δηλαδή έκτος, επειδή κατείχε την έκτη θέση στο δεκάμηνο ρωμαϊκό ημερολόγιο. Την ονομασία αυτή διατήρησε και αργότερα, όταν προστέθηκαν δύο ακόμη μήνες, ο Ιανουάριος και ο Φεβρουάριος, και ο Σεξτίλις κατείχε την όγδοη θέση στο δωδεκάμηνο, πλέον, ρωμαϊκό ημερολόγιο.
Το 8 π.Χ. ο Sextilis μετονομάστηκε σε Αουγκούστους (=σεβαστός), από την τιμητική προσφώνηση στον αυτοκράτορα Οκταβιανό Αύγουστο, στον οποίο αφιερώθηκε, επειδή τον μήνα αυτό ο Οκταβιανός ανήλθε για πρώτη φορά στα υψηλά αξιώματα και σημείωσε μεγάλες επιτυχίες σε πολιτικό και στρατιωτικό επίπεδο (τερματισμός Εμφυλίου Πολέμου, κατάληψη της Αιγύπτου κ.ά.).
Το 4 π.Χ. ο Οκταβιανός προσέθεσε αυθαίρετα μία επιπλέον ημέρα στον Αύγουστο, που ως τότε είχε τριάντα ημέρες, την οποία απέσπασε από τον Φεβρουάριο, ώστε να μην υστερεί σε διάρκεια από τον Ιούλιο, που ήταν αφιερωμένος στον Ιούλιο Καίσαρα.
Στο αρχαίο Αττικό ημερολόγιο ο Αύγουστος αντιστοιχούσε στο δεύτερο δεκαπενθήμερο του μήνα Εκατομβαιώνα και στο πρώτο δεκαπενθήμερο του Μεταγειτνιώνα. Η Αθήνα ήταν στο πόδι για τον εορτασμό των Παναθηναίων, τη μεγαλύτερη γιορτή της πόλης προς τιμήν της θεάς Αθηνάς. Τον ίδιο μήνα η θεά της Σοφίας είχε την τιμητική της και στην εορτή των Συνοικίων.
Στην χριστιανική εποχή, ολόκληρος ο Αύγουστος είναι αφιερωμένος στην Παναγία, με τις Παρακλήσεις, τη Νηστεία, την Κοίμησή της (15 Αυγούστου), τα Μεθεόρτια, τα Εννιάμερα και την κατάθεση της Αγίας Ζώνης στις 31 Αυγούστου, οπότε τελειώνει το εκκλησιαστικό έτος.
Άλλες ξεχωριστές θρησκευτικές γιορτές του μήνα είναι η Μεταμόρφωση του Σωτήρος (6 Αυγούστου) και του Αγίου Φανουρίου (27 Αυγούστου) με τις φανουρόπιτες των πιστών για την εύρεση χαμένων αντικειμένων και η μνήμη της αποτομής της τιμίας κεφαλής Ιωάννου του Προδρόμου (29 Αυγούστου), που συνοδεύεται από ημερήσια νηστεία.
Με τον Δεκαπενταύγουστο συνδέεται και ο τορπιλισμός του καταδρομικού Έλλη στο λιμάνι της Τήνου (15 Αυγούστου 1940) από το ιταλικό υποβρύχιο Ντελφίνο, που αποτέλεσε το προανάκρουσμα της επίθεσης της φασιστικής Ιταλίας κατά της χώρας μας στις 28 Οκτωβρίου 1940.
Στο λαϊκό καλεντάρι ο Ιανουάριος ονομάζεται:
Συκολόγος (λόγω της συγκομιδής των σύκων)
Πεντεφάς (επειδή τρώνε πέντε φορές την ημέρα)
Τραπεζοφόρος
Διπλοχέστης (ίσως επειδή η μεγάλη κατανάλωση φρούτων προκαλεί αυξημένες ανάγκες)
Δριμάρης από τις «δρίμες» ή «δρίματα», όπως ονομάζονται οι έξι πρώτες ημέρες του μήνα. Τις μέρες αυτές, σύμφωνα με τις λαϊκές δοξασίες, επενεργούν ανεξιχνίαστες δυνάμεις στα νερά και όποιος κάνει μπάνιο στη θάλασσα κινδυνεύει να πάθει μεγάλο κακό (ίσως να συνδέεται με τα μπουρίνια και τα μελτέμια), ενώ όποιος ή όποια πλένει ρούχα αυτά κινδυνεύουν να καταστραφούν. Μόνο αν ρίξει ένα καρφί στο νερό μπορεί να «καρφώσει» τις δρίμες και να τις εξουδετερώσει.
Οι 12 πρώτες μέρες του Αυγούστου λέγονται και μερομήνια, επειδή προαναγγέλλουν τον καιρό για κάθε μήνα του έτους («Η Πέμπτη του Αυγούστου άνεφος και ο Μάης άβρεχος»)
via
Δευτέρα 25 Ιουλίου 2022
Η Σκιάθος του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη Επίσκεψη στο σπίτι-μουσείο του μεγάλου λογοτέχνη που αποζητούσε πνευματική ανακούφιση στις αναμνήσεις, τα ποιήματα και τα διηγήματά του
Η αγάπη και το πάθος του Παπαδιαμάντη για τα γράμματα, συνόδευσαν τον μοναχικό δρόμο του 60χρονου βίου του. Έμοιαζε να ίπταται πάνω από τις δυσκολίες -με κυρίαρχη την οικονομική ανέχεια- καταφέρνοντας να γράψει 180 διηγήματα, 3 μυθιστορήματα, 3 νουβέλες, 40 μελέτες, καθώς επίσης και πλήθος άρθρων σε εφημερίδες και λογοτεχνικά περιοδικά.
Ο εμβληματικός Κωνσταντίνος Καβάφης, ίσως ο πλέον μεταφρασμένος παγκοσμίως Έλληνας ποιητής, τον χαρακτήρισε ως «κορυφή των κορυφών», ενώ ο βραβευμένος με Νόμπελ, Γιώργος Σεφέρης έγραψε: «Ο Μακρυγιάννης είναι ο πιο σημαντικός πεζογράφος της Ελληνικής λογοτεχνίας, αν όχι ο πιο μεγάλος, γιατί έχομε τον Παπαδιαμάντη».
Γεννήθηκε στις 4 Μαρτίου του 1851 στη Σκιάθο κι αφού πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στην Αθήνα, επέστρεψε πάλι στο πανέμορφο νησί των Σποράδων για να γράψει τα τελευταία του διηγήματα και να αφήσει εκεί τη στερνή του πνοή στις 3 Ιανουαρίου του 1911. Αν και οι περισσότεροι αναγνωρίζουν στον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη τη συγγραφική του δεινότητα με την ιδιάζουσα καθαρεύουσα γλώσσα, που όμως γίνεται εύκολα αντιληπτή, λίγοι γνωρίζουν το σπουδαίο μεταφραστικό του έργο. Αυτοδίδακτος της αγγλικής και γαλλικής γλώσσας, έφτασε τη γνώση του σε τέτοιο επίπεδο ώστε να γίνει από τους πλέον περιζήτητους μεταφραστές της εποχής του. Μελέτησε σε βάθος τα ιταλικά για να μπορεί να διαβάσει τον Δάντη στο πρωτότυπο, ενώ η μετάφραση του στον Ντοστογιέφσκι (Έγκλημα και Τιμωρία) θεωρείται κορυφαία.
Ο Παπαδιαμάντης ανήκει στη μακρά λίστα των κορυφαίων δημιουργών του κόσμου (συγγραφέων, ζωγράφων, ποιητών) που δεν βρήκαν την αρμόζουσα απήχηση, εν ζωή. Δεν γνώρισε τη χαρά να δει ούτε ένα βιβλίο του εκτυπωμένο. Λίγο μετά τον θάνατο του ο εκδοτικός οίκος ‘’Φέξη’’, άρχισε την έκδοση των έργων του, που έφτασαν τους έντεκα τόμους και το 1924, ο ‘’Ελευθερουδάκης’’ εξέδωσε τα Άπαντά του με αρκετά ανέκδοτα διηγήματα. Ένας ιδιαίτερος φόρος τιμής προς τον ‘’Άγιο των ελληνικών γραμμάτων’’, υπήρξε η έλευση τετρακοσίων Γάλλων διανοούμενων στη Σκιάθο το έτος 1933, όπου με την παρουσία και εκατόν πενήντα Ελλήνων -μεταξύ των οποίων αρκετοί ήταν λογοτέχνες -πραγματοποιήθηκε μια σειρά ομιλιών μπροστά από την προτομή του. Κάπως έτσι τα διηγήματα του Παπαδιαμάντη άρχισαν να εκδίδονται στα γαλλικά, αποτελώντας την αφετηρία για την οικουμενική διάσταση στο καταξιωμένο έργο του.
Η Σκιάθος, διαποτίζει σχεδόν όλο το συγγραφικό έργο του Παπαδιαμάντη, έτσι που δικαίως στο πέρασμα του χρόνου, το νησί και ο άνθρωπος να έχουν γίνει ένα. Η Σκιάθος του Παπαδιαμάντη.
Ο συγγραφέας υμνεί με τον δικό του ξεχωριστό τρόπο κάθε λιμανάκι, ρεματιά, κορυφή, του μαγικού τόπου που λέγεται Σκιάθος, τρέφοντας ιδιαίτερη αγάπη για τη φύση. Οι περιγραφές αυτές αν και δεν συνοδεύουν πάντα μία φωτεινή πλοκή, λειτουργούν ως γλυκό αντίβαρο απέναντι στους καημούς και τα βάσανα των απλών ανθρώπων της φτωχολογιάς. Τους ξέρει καλά τους ήρωες του ο Παπαδιαμάντης. Διεισδύει στον ψυχικό τους κόσμο βαθιά. Οι ψαράδες, οι αγρότες, οι μετανάστες, οι ιερωμένοι, οι όμορφες νέες γυναίκες, οι μάγισσες, οι χήρες, οι διάφοροι αγύρτες, οι σχέσεις, τα συναισθήματα, οι ηθικοί κανόνες και κώδικες της εποχής, περιγράφονται με μαεστρία.
Ας βουτήξουμε για λίγο στο διήγημα «Ονείρου στο Κύμα», που δημοσιεύτηκε το 1900 στα Παναθήναια:
«Μίαν ἑσπέραν, καθώς εἶχα κατεβάσει τά γίδια μου κάτω εἰς τόν αἰγιαλόν, ἀνάμεσα εἰς τούς βράχους, ὅπου ἐσχημάτιζε χιλίους γλαφυρούς κολπίσκους καί ἀγκαλίτσες τό κῦμα, ὅπου ἀλλοῦ ἐκυρτώνοντο οἱ βράχοι εἰς προβλῆτας καί ἀλλοῦ ἐκοιλαίνοντο εἰς σπήλαια· καί ἀνάμεσα εἰς τούς τόσους ἑλιγμούς καί δαιδάλους τοῦ νεροῦ, τό ὁποῖον εἰσεχώρει μορμυρίζον, χορεῦον μέ ἀτάκτους φλοίσβους καί ἀφρούς, ὅμοιον μέ τό βρέφος τό ψελλίζον, πού ἀναπηδᾷ εἰς τό λῖκνόν του καί λαχταρεῖ νά σηκωθῇ καί νά χορεύσῃ εἰς τήν χεῖρα τῆς μητρός πού τό ἔψαυσε — καθώς εἶχα κατεβάσει, λέγω, τά γίδια μου διά ν’ «ἁρμυρίσουν» εἰς τήν θάλασσαν, ὅπως συχνά ἐσυνήθιζα, εἶδα τήν ἀκρογιαλιάν πού ἦτον μεγάλη χαρά καί μαγεία, καί τήν «ἐλιμπίστηκα», κ’ ἐλαχτάρησα νά πέσω νά κολυμβήσω. Ἦτον τόν Αὔγουστον μῆνα».
Το σπίτι-μουσείο του Παπαδιαμάντη
Πριν το ταξίδι σας για τη Σκιάθο, διαβάστε τον εμβληματικό συγγραφέα της. Εισχωρήστε στον υπέροχο κόσμο του, τόσο που η έλευση σας στο λιμάνι, να μοιάζει με μύηση. Εμπλουτίστε τις γνώσεις σας γύρω από τη ζωή και το έργο του, με μία επίσκεψη στο σπίτι-μουσείο του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη. Απέχει ελάχιστα από το λιμάνι της Χώρας και βρίσκεται δίπλα στην πλατεία και την κεντρική οδό, Παπαδιαμάντη. Πρόκειται για ένα όμορφο διώροφο κτίσμα αγροτικού τύπου του 1860, με λιτό διάκοσμο, τυπικό δείγμα σκιαθίτικου σπιτιού της εποχής εκείνης και ένα από τα ελάχιστα που έχουν διασωθεί ως τις μέρες μας. Εκεί θα σας υποδεχθεί η κα Σταυρούλα Μίγκα για να σας ξεναγήσει με αγάπη: «Το σπίτι αυτό χτίστηκε από τον παπα-Διαμαντή Εμμανουήλ Μοσχοβάκη κι εδώ έζησε μαζί με τη γυναίκα του Γκιουλώ (Αγγελικώ) Μωραίτη και τα πέντε παιδιά τους, τρία κορίτσια και δύο αγόρια. Η βαθιά πίστη προς τον Θεό χαρακτηρίζει τον βίο της οικογένειας και ως εκ τούτου η θρησκευτικότητα αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη σε όλη του τη ζωή, καθώς ο ίδιος ζούσε ασκητικά, αποφεύγοντας τις κοσμικότητες, προσφέροντας πάντα στους φτωχούς και τους αδικημένους, ψέλνοντας πολύ συχνά στις εκκλησιές. Οι σχετικές αναφορές μοιάζουν αναρίθμητες στο συγγραφικό του έργο, ενώ τα Χριστουγεννιάτικα και τα Πασχαλινά διηγήματα αποτελούν φόρο τιμής στην ορθοδοξία, απεικονίζοντας γλαφυρά την ατμόσφαιρα του προπερασμένου αιώνα. Του άρεσε να ζει στον κλειστό εσωτερικό του κόσμο αποζητώντας την πνευματική ανακούφιση στις αναμνήσεις του, στα ποιήματά του και στον ποιητικότατο πεζό του λόγο, στα διάφορα διηγήματά του, που τα περισσότερα ξαναζωντανεύουν τους παλιούς θρύλους του νησιού του».
Οι τριγμοί από τις πατημασιές μας στο ξύλινο πάτωμα, φέρουν τα βήματα του συγγραφέα, ενώ οι σκέψεις και οι εικόνες, περιστρέφονται γύρω του. Οι αξίες που του μετέδωσαν οι γονείς του, η ταπεινότητά τους, η συναναστροφή με τους απλούς ανθρώπους και σε αντιδιαστολή, η υποκρισία των απανταχού τιμητών της ηθικής. Την κατανυκτική ησυχία του σπιτιού συνοδεύει η περίφημη ρήση του από τους ‘’Χαλασοχώρηδες’’: «…Η ηθική δεν είναι επάγγελμα και όστις ως επάγγελμα θέλει να την μετέλθει, πλανάται οικτρώς και γίνεται γελοίος». Η ξεναγός μας, συνεχίζει: «Στον όροφο βρίσκονται τρία δωμάτια και έξω στο χαγιάτι διακρίνουμε το καλοκαιρινό κουζινάκι.
Στα δεξιά βρίσκεται η κρεβατοκάμαρα που κοιμόταν ο συγγραφέας όταν ερχόταν στο νησί από την Αθήνα. Στη μέση, βλέπουμε το σαλόνι που είναι το μεγαλύτερο δωμάτιο, και διακρίνουμε σκιαθίτικα υφαντά, φωτογραφίες των γονιών, το γραφείο του συγγραφέα, το μελανοδοχείο, την πένα του καθώς και φωτοτυπίες χειρογράφων του. Το τρίτο δωμάτιο ήταν το καθιστικό, όπου διακρίνουμε τα μπαούλα με τα ρούχα, τον σοφρά (χαμηλό τραπέζι φαγητού) και το τζάκι που είχε δεξιά κι αριστερά του τα χαρακτηριστικά μιντέρια (καναπέδες -κρεβάτια). Σε αυτό εδώ, άφησε την τελευταία του πνοή ο Παπαδιαμάντης, στις 2 προς 3 Ιανουαρίου του 1911, αφού ήταν κλινήρης επί 35 μέρες πάσχοντας από γρίπη και πνευμονία».
Το ισόγειο στο σπίτι-μουσείο του Παπαδιαμάντη, δεν είναι πια αποθήκη, αλλά ένας εκθεσιακός χώρος –βιβλιοθήκη που ξεχωρίζουν οι προθήκες με τις συλλεκτικές παλιές εκδόσεις και τα μεταφρασμένα έργα του. Όπως μας είπε η ξεναγός κα Σταυρούλα Μίγκα: «Βιβλία του Παπαδιαμάντη έχουν μεταφραστεί σε 23 γλώσσες. Το εμβληματικό του έργο ‘’Η φόνισσα’’ είναι το πλέον μεταφρασμένο, ενώ σχετικά πρόσφατα η ‘’Σταχομαζώχτρα’’ μεταφράστηκε στα Ιαπωνικά». Βγαίνοντας στο αυλιδάκι με τη λεμονιά καθόμαστε δίπλα στο τραπεζάκι με τον σγουρό βασιλικό συζητώντας με τον συνοδοιπόρο και φωτογράφο Γιώργο Δέτση, τις εντυπώσεις μας από την επίσκεψη. «Πριν φύγετε από το νησί, να περάσετε από την Παναγία τη Λημνιά, στο πάνω καλντερίμι στη Χώρα» μας λέει η ακάματη ξεναγός, αιτιολογώντας: «Εκεί φυλάσσεται η κάρα του Παπαδιαμάντη. Πάνω στο κασελάκι είναι γραμμένοι οι στίχοι του Μαλακάση:
«Ο κάθε στοχασμός σου
Ασμάτων άσμα.
Στον κόσμο τον δικό σου
Κόσμος το κάθε πλάσμα»
Ο Παπαδιαμάντης και η σχέση του με το Κάστρο
Ο Παπαδιαμάντης συνδέεται με πλήθος τοποθεσιών της Σκιάθου. Από το Μπούρτζι, τη μικρή πευκόφυτη χερσόνησο του λιμανιού που δεσπόζει το μνημείο του, έως τη σπηλιά της Φόνισσας, εκεί που φαντάστηκε την τραγική του ηρωίδα, Φραγκογιαννού. Εκατοντάδες επισκέπτες φθάνουν ως εκεί κάθε μέρα μέσω οργανωμένων θαλάσσιων περιηγήσεων εισχωρώντας με τα πλεούμενα στη θαλασσοσπηλιά και παράλληλα θαυμάζουν την πανέμορφη ακτογραμμή του νησιού.
Το μέρος όμως που έχει σημαδέψει όσο κανένα άλλο, τόσο τη ζωή όσο και το συγγραφικό του έργο, είναι το Κάστρο. Η παλιά μεσαιωνική πρωτεύουσα στο βορειότερο τμήμα του νησιού, είναι χτισμένη σε μία βραχώδη και άγρια χερσόνησο, αποτελώντας ουσιαστικά ένα φυσικό φρούριο. Με την προσθήκη των απαραίτητων οχυρωματικών έργων, οι κάτοικοι ήταν σε θέση να αντιμετωπίσουν τους πειρατές και τους όποιους επίδοξους κατακτητές… «του παλαιού εκείνου φρουρίου, της αληθούς φωλέας γλάρου» όπως το περιγράφει ο συγγραφέας.
.webp)
Καθώς αφήνουμε πίσω μας τη Χώρα και πλησιάζουμε προς το Κάστρο, διαισθανόμαστε ότι αφήνουμε πίσω μας μία εποχή. Οδηγώντας στον δύσβατο χωματόδρομο με την μακρόστενη αψίδα δέντρων, που δεν αφήνει τις ακτίνες φωτός να διεισδύσουν, κατεβαίνουμε για μια πιο ουσιαστική συνάντηση με τον τόπο. Περπατώντας, φθάνουμε στον κατάφυτο και ιδιαίτερα φροντισμένο προαύλιο χώρο στο ξωκκλήσι της Παναγίας Καρδάσης, με τα χαρακτηριστικά χτιστά παγκάκια. Ησυχία, τζιτζίκια και δροσιά. Εύκολα παρασύρεσαι για μία μικρή ανάπαυλα. Η απογευματινή όμως ώρα που επιλέξαμε για να δούμε το Κάστρο, καθώς ο ήλιος είναι αδυσώπητος στο βραχώδες τοπίο από τις 13:00 έως τις 18:00, δεν αφήνει περιθώρια. Μετά από λίγο ξανοίγεται μπροστά μας το Κάστρο, σαν ένα όμορφο μυστήριο από το παρελθόν που ανταμείβει με μιας τους οδοιπόρους. Περπατώντας στο στενό μονοπάτι, που θέλει προσοχή σε κάποια σημεία, καθώς οι κάθετοι βράχοι ακουμπούν στη θάλασσα μετά από 70 με 80 μέτρα, φθάνουμε στην είσοδο του Κάστρου. Όπως αναφέρεται και στη σχετική πινακίδα, ο βράχος του Κάστρου ήταν απροσπέλαστος από τη θάλασσα και η είσοδος στον οικισμό ήταν δυνατή μόνο με την κινητή ξύλινη γέφυρα, την οποία τραβούσαν κάθε βράδυ οι φύλακες, αλλά και σε έκτακτες περιπτώσεις, αποκλείοντας την είσοδο στους επίδοξους εισβολείς. Κάτω από τη γέφυρα είχαν λαξεύσει οι κάτοικοι, βαθιά τάφρο. Αν παρόλα’ αυτά κατάφερναν κάποιοι να φθάσουν ως την πύλη τους υποδέχονταν με τη ζεματίστρα ρίχνοντας καυτό λάδι, ενώ σε απόσταση δέκα μέτρων μέσα από την πύλη ήταν τοποθετημένο το κανόνι.
Ο μοναδικός οικισμός που παραπέμπει στη Σκιάθο του 19ου αιώνα και πίσω, είναι ουσιαστικά ένα υπαίθριο μουσείο με κυριότερους μάρτυρες τις τριάντα εκκλησιές, «τα τριάκοντα παρεκκλήσια, λείψανα ευσεβούς παρελθούσης εποχής, τα οποία υπήρχον εκεί ότε ήμην παιδίον». Η εκκλησία της Παναγιάς της Πρέκλας (16ος με 17ος αιώνας) η ονομασία της οποίας προέρχεται από το λατινικό preclarus (υπερένδοξος) ή η Παναγία η Μεγαλομάτα (17ος αιώνας) η περίφημη εικόνα της οποίας φυλάσσεται στον Ιερό Ναό των Τριών Ιεραρχών, αποτελούν μερικές μόνο από τις εκκλησίες που αναφέρονται στα διηγήματα του κυρ-Αλέξανδρου.
Ο αριθμός είναι αρκετά μεγάλος σε σχέση με την έκταση του Κάστρου και φανερώνει τη βαθιά πίστη των κατοίκων του προς τον Θεό. Αρκεί μόνο να αναλογιστούμε τον κόπο που χρειάζονταν για ν’ ανεγερθούν με πενιχρά μέσα, τα πετρόχτιστα σύμβολα της χριστιανοσύνης, στον πλέον άγριο τόπο. Ο Παπαδιαμάντης τιμά το Κάστρο και τις εκκλησιές του στα διηγήματα: ‘’Στο Χριστό στο Κάστρο’’, ‘’Τα κρούσματα’’, ‘’Τα μαύρα κούτσουρα’’, ‘’Ο Αβασκαμός του Αγά’’ , ‘’Ο γάμος του Καραχμέτη’’, ‘’Ο ρεμβασμός του Δεκαπενταύγουστου’’, ‘’Το Χατζόπουλο’’, ‘’Ο Φτωχός Άγιος’’, ‘’Επιμ θεις εις τον βράχον ο Χαραμάδος’’.
Οι γονείς του Παπαδιαμάντη κατάγονταν από το Κάστρο, γεγονός που διαδραμάτισε καταλυτικό ρόλο ως προς την αγάπη που έτρεφε για ‘’τον αμαυρόν τιτάνειον αυτόν βράχον’’. Ο ίδιος γεννήθηκε το 1851, στη σημερινή πόλη της Σκιάθου, ‘’την μεσημβρινήν’’ όπως την ονόμαζε και δεν πρόλαβε να ζήσει το Κάστρο, καθώς οι κάτοικοί του άρχισαν να το αφήνουν μετά το 1830, μετακομίζοντας ξανά προς τη Χώρα, την οποία είχαν εγκαταλείψει τον 14ο αιώνα εξαιτίας των πειρατικών επιδρομών, δημιουργώντας σταδιακά τη νέα πρωτεύουσα του νησιού. Το ασφαλές λιμάνι αποκτά αξιόλογη εμπορική κίνηση και παράλληλα αναπτύσσεται η ναυπηγική τέχνη, ενώ μέσα σε λίγα χρόνια το ναυπηγείο της Σκιάθου καθιερώνεται ως ένα από τα καλύτερα των ναυτικών νήσων. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο π. Κωνσταντίνος Ν. Καλλιανός στο πόνημα του «Το ρίγος της μνήμης. Ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης και το Κάστρο της Σκιάθου»:
«Ο Παπαδιαμάντης γεννιέται και μεγαλώνει σε μιαν εποχή, όπου μία πολίχνη ιστορική και γεμάτη μνήμες σβήνει, για να δημιουργηθεί μιαν άλλη, με νέα ήθη, συμπεριφορές και ανθρώπους πιο σκοτεινούς από εκείνους του Κάστρου. Και μιλώ εδώ για τους τοκογλύφους και τους νεόπλουτους που ήλθαν στο νησί και ανάτρεψαν τα πράγματα». Δύο κόσμοι εντελώς διαφορετικοί, ο ένας σκαρφαλωμένος πάνω στον βράχο απόκοσμος και κατανυκτικός και ο άλλος λιμανίσιος κι έτοιμος να πλεύσει προς τη νέα εποχή. Περπατώντας ανάμεσα στα σπαράγματα του παλαιού εκείνου κόσμου, με τις περισσότερες εκκλησιές να είναι γκρεμισμένες και μόνο τις πινακίδες να θυμίζουν την ονομασία και τη χρονονολογία τους, στέκει στο κέντρο ορθή κι ανέγγιχτη θαρρείς από τον χρόνο η εκκλησία της Γεννήσεως του Χριστού, με τον καλαίσθητο αύλειο χώρο και τη δροσερή κρήνη. Ίσως να διασώθηκε καθώς ο μακαριστός πατέρας Άγγελος, ηγούμενος για χρόνια στην Ιερά Μονή της Ευαγγελίστριας της Σκιάθου, πήρε την πρωτοβουλία της αναστήλωσης, παρακάμπτοντας τις χρονοβόρες και καταστροφικές σε πολλές περιπτώσεις διαδικασίες των αρμόδιων φορέων. Ανοίγω τη μικρή ξύλινη πόρτα κι ανάβω ένα κεράκι στη μνήμη του καθώς οι δεσμίδες φωτός που διαχέονται από τις τελευταίες ακτίνες του ήλιου φωτίζουν τις περίφημες τοιχογραφίες των αγίων, διακοσμώντας ολόγυρα κάθε σπιθαμή.
Στο περίφημο Χριστουγεννιάτικο διήγημα του, ‘’Στο Χριστό στο Κάστρο’’ που γράφτηκε το 1892, ο Παπαδιαμάντης μιλάει για άλλη μια φορά τη γλώσσα της αλήθειας: ‘’Μέχρι προ ολίγων ετών, εσώζοντο ακόμη οικίαι τινες με τας στέγας και τα πατώματα των εντός του Φρουρίου, αλλά τελευταίον η ολιγωρία των δημοτικών αρχών, ο όκνος των ανθρώπων εις το να επισκέπτονται το Κάστρον συχνότερα και η ασυνειδησία ολίγων τινών συλλαγωγών, πλεονεκτών ή οικοδόμων, είχε καταστήσει ερειπίων σωρόν το Κάστρον’’.
Η εικόνα του σημερινού Κάστρου, θα μπορούσε να είναι σαφώς καλύτερη. Ειδικά οι σιδεριές στην είσοδο. Ο Παπαδιαμάντης ωστόσο, φρόντισε να ταξιδέψει στην αιωνιότητα ο τόπος που αγάπησε, καθώς εμφανίζεται ξανά και ξανά στα γραπτά του, σεβόμενος τις ρίζες του και τους απλούς ανθρώπους: «Όλον το παλαιόν χωρίον ήτο ερείπιον, απλωμένον επί των νώτων του γίγαντος, του με τους πόδας θαλασσομένους βράχου…Αλλ΄όμως η θειά το Μαχώ το Φαλκάκι, ηγάπα το παλαιόν χωρίον της, το μέρος όπου είχε γεννηθή κι αυτή έναν καιρόν, περί τους χρόνους του αγώνος, και όπου διήλθε τα προσφιλή εις πάσαν μνήμη έτη της παιδικής ηλικίας. Δια τούτο εφρόντισε με κάθε τρόπο να διατηρήση το παλαιόν σπιτάκι, την φωλέαν των γονέων της, την κοιτίδα αυτής της ιδίας….’Ητο μία επάνοδος εις το παρελθόν, μία οπή δια της οποίας, έβλεπε τις τα περασμένα, ως εις πανόραμα».
Η ιστορία πίσω από τη φωτογραφία του Παπαδιαμάντη
.webp)
Στέκομαι με δέος μπροστά στην μορφή του Αγίου των ελληνικών γραμμάτων. Ο καλαίσθητος πίνακας που κοσμεί το σπίτι-μουσείο στο σαλόνι, είναι δωρεά του Σέρβου ζωγράφου Ντράγκαν Ζβέτκοβιτς και αναπαριστά τον Παπαδιαμάντη, έτσι ακριβώς όπως τον απαθανάτισε το 1906 ο συγγραφέας και φίλος του Παύλος Νιρβάνας στην Αθήνα και συγκεκριμένα στο αναψυκτήριο της Δεξαμενής, στο Κολωνάκι. Σεμνός και ταπεινός ο Σκιαθίτης συγγραφέας απέτρεπε οποιονδήποτε ήθελε να τον φωτογραφήσει λέγοντας «Ου ποιήσεις σε αυτώ είδωλον ουδέ παντός ομοίωμα». Ο Παύλος Νιρβάνας έχει πει μεταξύ άλλων για τη φωτογράφιση ότι: «Δεν υπήρχε ως τότε φωτογραφία του Παπαδιαμάντη. Και συλλογιζόμουν ότι απ’ τη μια μέρα στην άλλη μπορούσε να πεθάνει ο μεγάλος Σκιαθίτης, και μαζί του να σβήσει για πάντα η οσία μορφή του. Και πότε αυτό; Σε μια εποχή που δεν υπάρχει ασημότητα που να μην έχει λάβει τις τιμές του φωτογραφικού φακού. Και πώς θα μπορούσε να δικαιολογηθεί μια τέτοια παράλειψη της γενεάς μας σ’ εκείνους που θα ‘ρθουν κατόπι μας να συνεχίσουν το θαυμασμό μας για τον απαράμιλλο λυρικό ψυχογράφο των καλών και των ταπεινών και τον αγνότατο ποιητή των νησιώτικων γιαλών;
Χαρακτηριστική υπήρξε η ανησυχία του τη στιγμή που τον αποτράβηξα ως την προσήλια γωνίτσα του μικρού καφενείου, για να ποζάρει μπροστά στον φακό μου. Να “ποζάρει” είναι ένας λεκτικός τρόπος. Είχε πάρει μόνος του τη φυσική του στάση απάνω σε μια πρόστυχη καρέκλα, με τα χέρια σταυρωμένα στο στήθος, με το κεφάλι σκυφτό, με τα μάτια χαμηλωμένα, στάση βυζαντινού αγίου, σαν ξεσηκωμένη από κάποιο καπνισμένο παλιό τέμπλο ερημοκλησιού του νησιού του. Αυτή δεν ήταν στάση για μια πεζή φωτογραφία. Ήταν μια καλλιτεχνική σύνθεση, και θα μπορούσε να είναι ένα έργο του Πανσελήνου ή του Θεοτοκοπούλου. Αμφιβάλλω αν φωτογραφικός φακός έλαβε ποτέ μια τέτοια ευτυχία.
Αλλά ό Αλέξανδρος ήταν βιαστικός να τελειώνουμε. Γιατί; Μου το ψιθύρισε, ανήσυχα στο αυτί, και ήταν η πρώτη φορά που τον είχα ακούσει – ούτε φαντάζομαι πως θα τον άκουσε ποτέ κανένας άλλος να μιλεί γαλλικά ‘’Nous excitions la curiosite du public’’. Aκούσατε; Ερεθίζαμε την περιέργεια του… Κοινού! Ποιου Κοινού; Δεν ήταν εκεί κοντά μας παρά ένα κοιμισμένο γκαρσόνι του καφενείου, ένας γεροντάκος πού λιαζότανε στην άλλη γωνία του μαγαζιού, καί δυο λουστράκια που παίζανε παράμερα».
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)
Πασχαλινές κατασκευές για παιδιά
Ήρθε η ώρα για φανταστικές παιδικές κατασκευές που θα γεμίσουν δημιουργικά και τον χρόνο των παιδιών σας! 15 παιδικές πασχαλινές κατασκευές ...
-
via Μια εύκολη, υγιεινή και κυρίως γρήγορη συνταγή, κατάλληλη για πρωινό, για παιδικό πάρτι, αλλά και για ένα νόστιμο σχολικό κολατσιό!... -
Ο Νίκος Καζαντζάκης, εκτός από συγγραφέας, υπήρξε επίσης δημοσιογράφος, πολιτικός, μουσικός, ποιητής και φιλόσοφος, με πλούσιο λογοτεχνικ...
-
Από τότε που ήμουν παιδί ονειρευόμουν ένα σπιτάκι στο δέντρο της αυλής μου. Όσοι από εσάς έχετε εξοχική κατοικία μια πολύ ωραία ιδέα ...
