Κυριακή 21 Μαΐου 2023

Sous le ciel de Paris


Κάτω απ'τον παριζιάνικο ουρανό


Κάτω απ'τον παριζιάνικο ουρανό

άνοιξε τα φτερά του ένα τραγούδι,

γεννήθηκε σήμερα
στην καρδιά ενός παλικαριού
Κάτω απ'τον παριζιάνικο ουρανό
βαδίζουν οι ερωτευμένοι,
η ευτυχία τους χτίζεται
πάνω σ' έναν αέρα φτιαγμένο γι αυτούς
 
Κάτω από την Πον ντε Μπερσί ¹
κάθεται ένας φιλόσοφος,
δυο μουσικοί, μερικοί θεατές,
μετά ο κόσμος κατά χιλιάδες,
κάτω απ'τον παριζιάνικο ουρανό,
μέχρι το βράδυ θα τραγουδάνε
τον ύμνο ενός λαού ερωτοχτυπημένου
με την παλιά του πόλη
 
Δίπλα στη Νοτρ Νταμ
μερικές φορές υποβόσκει ένα δράμα,
ναι αλλά στο Πανάμ ²
όλα μπορούν να τακτοποιηθούν,
με μερικές αχτίδες
του καλοκαιρινού ουρανού,
το ακορντεόν ενός βαρκάρη.
Η ελπίδα ανθεί
στον Παρισινό ουρανό
 
Κάτω απ'τον παριζιάνικο ουρανό
κυλά ένας εύθυμος ποταμός,
το βράδυ κοιμίζει
τους άστεγους και τους ζητιάνους
Κάτω απ'τον παριζιάνικο ουρανό
τα πουλιά του καλού Θεού
έρχονται από όλο τον κόσμο
για να φλυαρήσουν μεταξύ τους
 
Και ο Παρισινός ουρανός
κρατά το μυστικό του γι’αυτόν,
εδώ και είκοσι αιώνες είναι τσιμπημένος
με την δικιά μας Ιλ Σαν Λουί ³,
όταν του χαμογελά
φορά το γαλανό του ένδυμα,
όταν κλαίει πάνω στο Παρίσι
φταίει που 'ναι δυστυχισμένος,
όταν ζηλεύει πολύ
με τα εκατομμύρια εραστές της
μας μουγκρίζει
με τους βροντερούς του κεραυνούς,
αλλά ο Παρισινός ουρανός
δεν μένει πολύ καιρό αγριεμένος,
για να συγχωρεθεί
προσφέρει ένα ουράνιο τόξο
https://lyricstranslate.com

Τετάρτη 10 Μαΐου 2023

Απουσία


Τη λέξη απουσία την άκουσα, για πρώτη φορά, στο σχολείο. Ο δάσκαλος έπαιρνε απουσίες, ο απουσιολόγος έπαιρνε απουσίες… Γιατί τις παίρνανε, που τις πηγαίνανε και τι τις κάνανε,
ποτέ δεν κατάλαβα. Και επειδή, μικρός, ήμουν πολύ φιλάσθενος, παίρνανε συχνά και τις δικές μου απουσίες, χωρίς ωστόσο να νιώσω ποτέ ότι κάτι μου αφαιρούσαν, κάτι μου έλειπε.
Το ίδιο γινότανε και με τον πυρετό μου. Κάθε φορά που αρρώσταινα, μου 'λεγε η μάνα μου:
"Έλα, να σου βάλω το θερμόμετρο, να σου πάρω το πυρετό". Και μου 'βαζε το θερμόμετρο στη μασχάλη, αλλά τον πυρετό δεν μου τον έπαιρνε, γιατί ο πυρετός έμενε εκεί και μ’ έψηνε, μέχρι που αποφάσιζε να φύγει από μόνος του και κά­ποιον άλλονε να βρει για να παιδέψει.
Είχα, όπως καταλαβαίνετε, ένα πρόβλημα με τις λέξεις που δεν χρησιμοποιούνταν κυριολεκτικά, που άλλα έλεγαν και άλλα εννοούσαν. Δεν είχα ακόμη μάθει τη μεταφορική χρήση τους· δεν ήμουν ακόμη ποιητής.
Αυτό συνέβη λίγο αργότερα. Θέλω να πω, άρχισα να γίνομαι ποιητής, όταν, με τη βοήθεια του νονού μου, έμαθα ότι η απουσία είναι πουλί. Ο νονός μου, ένας γλυκός, διαβασμένος και ευφάνταστος άνθρωπος, ζούσε, με τη γυναίκα του, σε μια μεγάλη μονοκατοικία με εξίσου μεγάλο κήπο.
[...]
Σε μια γωνιά του μεγάλου σαλονιού (υπήρχε και μικρότερο για τις σύντομες ή αδιάφορες επισκέψεις) στεκόταν, πάνω σε βάθρο ξύλινο με τέχνη σκαλισμένο, έν’ αδειανό κλουβί τόσο όμορφα φτιαγμένο,που επιθυμούσες να μικρύνεις, σαν καναρίνι ελάχιστος να γίνεις, μόνο και μόνο για να κατοικήσεις μέσα του.
Τότε, ωστόσο, το μόνο που παίδευε την παιδική μου σκέψη ήταν γιατί ένα τόσο όμορφο κλουβί έμενε άδειο.
Ρώτησα λοιπόν, μια μέρα, τον νονό μου:
«Γιατί δεν έχει το κλουβί μέσα πουλί;».
«Έχει και παραέχει, μόνο που δεν το βλέ­πεις»,
μου αποκρίθηκε.
«Και πώς το λένε;» επέμεινα εγώ.
«Το λένε Απουσία», μου είπε.
«Και γιατί δεν κελαηδά;»
«Γιατί η απουσία εκτός από αόρατη είναι και βουβή·
φωνή δεν έχει».
[...]
Λίγο μετά τη συμπλήρωση των δεκατεσσάρων μου χρόνων και πριν προλάβω να του δείξω τα ποιήματα που είχα αρχίσει να γράφω, ο νονός μου πέθανε. Ήταν ο πρώτος μου νεκρός, κι ήταν η πρώτη φορά που ένιωθα την καρδιά μου σαν συρμάτινο Τάτζ Μαχάλ, κατοικημένη απ’ το αόρατο βουβό πουλί, την Απουσία.
Πέρασαν χρόνια πολλά από τότε, μεγάλωσα, ωρίμασα, σίτεψα· πλήθος πλέον τα σβησμένα κεριά, πλήθος οι αγαπημένοι μου νεκροί…
Και μια μέρα, περιπλανώμενος μέσα στον ζωολογικό κήπο της Αμβέρσας, βρέθηκα, κάποια στιγμή, μπροστά σ’ ένα τεράστιο, σιδερόφρακτο, άδειο κλουβί με μια πινακίδα στη βάση του, που έγραφε στα γαλλικά και στα φλαμανδικά: ABSENCE-AFWEZIGHEID.
Ίσως να ήταν κάποιο βελγικό αστείο ή, πάλι, μπορεί ο επιγραφοποιός να ‘θελε να δηλώσει απλώς, με τρόπο βέβαια κάπως παράδοξο, ότι το ζώο, που όφειλε να είν’ εκεί, απουσίαζε.
Εγώ ωστόσο ταράχτηκα.
Είδα, ξαφνικά, να επαληθεύεται αυτό που από καιρό υποπτευόμουν ότι η Απουσία δεν είναι πουλί άλλα Θηρίο ανήμερο που, σιωπηλό και άφαντο, τρώει τα σωθικά μας, ώσπου να γίνουμε κενά τεμένη, μαυσωλεία θαμπών αναμνήσεων.
Επιμύθιο: Η Απουσία είναι το μοναδικό Θηρίο που ο άνθρωπος όχι μονάχα δεν κατάφερε ποτέ να εξημερώσει, αλλ’ ούτε να συλλάβει καν. Βέβαια, πάντα ελπίζει ότι θα τα καταφέρει, γι’ αυτό και σ’ όλους τους ζωολογικούς κήπους υπάρχει έν’ αδειανό κλουβί γι’ αυτήν.
| Το οριζόντιο ύψος και άλλες αφύσικες ιστορίες | εκδόσεις Κίχλη |



| Αργύρης Χιόνης | 22 Απριλίου 1943 - 25 Δεκεμβρίου 2011 |

Όταν αποχαιρετάς κάποιον

Όταν αποχαιρετάς κάποιον, είναι σαν ν' αρνείσαι τον αποχωρισμό, είναι σαν να λες: "Σήμερα παίζουμε τον αποχωρισμό, αλλά τα ξαναλέμε αύριο". Οι άνθρωποι επινόησαν τον αποχαιρετισμό, γιατί, όσο κι αν θεωρούν ότι είναι τυχαίοι και εφήμεροι, ξέρουν πως είναι κατά κάποιον τρόπο αθάνατοι.


| Jorge Luis Borges | Άπαντα τα πεζά II | εισαγωγή • μετάφραση • σημειώσεις: Αχιλλέας Κυριακίδης | εκδόσεις Πατάκη |

Παρασκευή 5 Μαΐου 2023

Αξίζεις μια αγάπη που να σε αγαπά ξεχτένιστη


Αξίζεις μια αγάπη που να σε αγαπά ξεχτένιστη,
με τα πάντα -και τις αιτίες που σε σηκώνουν βιαστικά,
με τα πάντα -και τα δαιμόνια που δε σε αφήνουν να κοιμηθείς.


Αξίζεις μια αγάπη που να σε κάνει να νιώθεις σίγουρη,
που να μπορεί να καταναλώσει όλο τον κόσμο αν περπατάει χέρι με χέρι με σένα,
που να νιώθει πως οι αγκαλιές σου πάνε τέλεια με το δέρμα της.


Αξίζεις μια αγάπη που να θέλει να χορεύει μαζί σου,
που να επισκέπτεται τον παράδεισο κάθε φορά που κοιτάει τα μάτια σου,
και που δεν βαριέται ποτέ να διαβάζει τις εκφράσεις σου.


Αξίζεις μια αγάπη που να σε ακούει όταν τραγουδάς,
που να σε στηρίζει στα ρεζιλίκια σου,
που να σέβεται ότι είσαι ελεύθερη,
που να σε συνοδεύει στο πέταγμά σου,
που να μην την τρομάζει η πτώση.
Αξίζεις μια αγάπη που να πάρει τα ψέματα,
που να σου φέρει τον ενθουσιασμό,
τον καφέ
και την ποίηση.

| Frida Kahlo | Αξίζεις μια αγάπη | μτφρ.: Ναταλί Φύτρου |


Κι έκτοτε νομίζω πως έμαθα τι σημαίνει ν' αγαπάς

Κι έκτοτε νομίζω πως έμαθα τι σημαίνει ν' αγαπάς: να είσαι ικανός, όχι να υπερθεματίζεις πάνω στον εαυτό σου και να "υπερβάλεις", αλλά να είσαι προσεκτικός με τον άλλο, να σέβεσαι την επιθυμία του και τους ρυθμούς του, τίποτα να μην του ζητάς αλλά να μαθαίνεις να δέχεσαι, να δέχεσαι κάθε δώρο ως έκπληξη ζωής, να είσαι ικανός να δωρίζεις χωρίς ιδιοτέλεια στον άλλο το ίδιο δώρο, να είσαι ικανός να χαρίζεις την ίδια έκπληξη στον άλλο, χωρίς να τον υποβάλεις σε καμιά βία.

 Εν ολίγοις η απλή ελευθερία.


Γιατί ο Σεζάν ζωγράφιζε το όρος Σαιντ - Βικτουάρ κάθε στιγμή; Γιατί το φως κάθε στιγμής είναι ένα δώρο.



| Λουί Αλτουσέρ | Το μέλλον διαρκεί πολύ | μτφρ.: Άγγελος Ελεφάντης | εκδόσεις Ο πολίτης |
(εξαντλημένο στον εκδότη)

Πασχαλινές κατασκευές για παιδιά

Ήρθε η ώρα για φανταστικές παιδικές κατασκευές που θα γεμίσουν δημιουργικά και τον χρόνο των παιδιών σας! 15 παιδικές πασχαλινές κατασκευές ...