Οι εποχές διαγωνίζονται ποια θα μεταμορφώσει πιο όμορφα την Παύλιανη και μοιάζει τα βράδια να φροντίζουν γι' αυτό μάγοι και νεράιδες που σε κάνουν αν την επισκεφτείς, να την ερωτευτείς.
Μόλις 2,5 ώρες από την Αθήνα, η Παύλιανη Φθιώτιδας κρύβει δίπλα από τον κεντρικό δρόμο που σε οδηγεί στο χωριό, μαγικά μονοπάτια γεμάτα ψηλά έλατα και ποτάμια.
Τον χειμώνα το μέρος φοράει τα λευκά του για να υποδεχτεί τους επισκέπτες του ενώ την άνοιξη βασιλεύει το πράσινο. Το καλοκαίρι προσφέρει απλόχερα δροσιές και τρεχούμενα νερά ενώ το φθινόπωρο η πάχνη και τα κόκκινα φύλλα την μεταμορφώνουν σε ένα μέρος μυστηριακό.
Η Παύλιανη είναι χτισμένη σε υψόμετρο 1.040 μέτρων στην είσοδο του Eθνικού Δρυμού της Oίτης και δίπλα στην Πυρά του Hρακλέους. Βρίσκεται μέσα σε πυκνό ελατοδάσος. Πρώτα θα συναντήσουμε τη συνοικία της Κάτω Παύλιανης και ύστερα από 1-2 χλμ. την Άνω Παύλιανη. Και οι δύο γειτονιές μαζί έχουν μόνιμο πληθυσμό περίπου 500 κατοίκων. Είναι πνιγμένες στα έλατα, τις καρυδιές, τις μηλιές και τις καστανιές.
Το φυσικό πάρκο
Mε σεβασμό, αγάπη και μεράκι για τη διαφύλαξη, ανάδειξη και προστασία του περιβάλλοντος, η Παύλιανη είναι ενταγμένη στο πιλοτικό πρόγραμμα HabitatAgenda που αφορά στη βιώσιμη ανάπτυξη των χωριών και εκτέλεση πρότυπων έργων ανάπλασης για την αναβάθμισή τους.
M΄ ένα μοναδικό στην Eλλάδα φυσικό Πάρκο στις πηγές του Aσωπού, ο επισκέπτης εκστασιάζεται μέσα από ένα μαγευτικό μονοπάτι, όπου αντανακλούν τα χρώματα των αιωνόβιων δέντρων και των νερών, καταλήγοντας στην καρδιά του φυσικού πάρκου.
Ιδανικό μέρος για όλη την οικογένεια αλλά κυρίως για τα παιδιά, το πάρκο κρύβει στους επισκέπτες ευχάριστες εκπλήξεις σε κάθε βήμα: Κούνιες που αιωρούνται πάνω από το ποτάμι, πολύχρωμες υφασμάτινες αιώρες δεμένες στα έλατα, ένα γήπεδο βόλεϊ πάνω σε στρωμένο ροκανίδι και με ξύλινες κερκίδες για τους θεατές, πρωτότυπες αθλοπαιδιές όπως το τεμπελοποδόσφαιρο, ένα τραμπολίνο κυριολεκτικά στη μέση του πουθενά, ξύλινα τραπεζάκια και σημεία με τάβλι και επιτραπέζια παιχνίδια.
Από τις πιο ξεχωριστές και πρωτότυπες εμπειρίες είναι το πέρασμα με τροχαλία πάνω από τον ποταμό, καθώς και οι κούνιες οι οποίες ξεπερνούν τις κορυφές των δένδρων.
Τα παιδιά θα ξετρελαθούν με τα δεντρόσπιτα αλλά και με τους καταρράκτες που βρίσκονται παντού.
Το πάρκο θα το συναντήσετε καθώς αφήνετε την κάτω Παύλιανη στο αριστερό σας χέρι, μετά το βρυσάκι. Στην είσοδο του «Αισθητικού Δάσους» όπως είναι γνωστό, θα δείτε το πάρκο υδροκίνησης με αργαλειούς και νερόμυλους, ώστε να μαθαίνουν οι επισκέπτες πώς υφαίνονταν και πλένονταν τα ρούχα παλαιότερα.
Μην φοβάστε. Παρά την πυκνή βλάστηση και τα δεκάδες μονοπάτια δεν θα χαθείτε. Έχουν φροντίσει γι αυτό οι κάτοικοι που φροντίζουν κι ανανεώνουν το πάρκο διαρκώς. Η ονοματοδότηση των διαδρομών αν και ευφάνταστη δεν αφήνει περιθώρια για παρερμηνείες: «ohlala, έχει απ΄ όλα τα καλά, καταρράκτες και νερά», «υδρα... βλάξ = αυλάκι που έχει δημιουργήσει το νερό» και τόσα πολλά ακόμα που αποκαλύπτουν το πηγαίο χιούμορ των κατοίκων της Παύλιανης.
Μην ξεχάσετε ότι μπορείτε να πάρετε μαζί σας τα απαραίτητα εφόδια για να κάνετε εκεί πικ νικ. Υπάρχει χώρος για να ψήσετε, τα ποτά σας θα παγώνουν φυσικά στο ποτάμι και οι πάγκοι είναι έτοιμοι για να σερβίρετε επάνω τα φαγητά σας. Άλλωστε το πάρκο μοιάζει ατελείωτο και μπορείτε να μείνετε για παιχνίδι και πεζοπορία κυριολεκτικά όλη την ημέρα.
Πρέπει να ξέρετε όμως ότι οι κοντινές ταβέρνες που είναι όλες εξαιρετικές σερβίρουν γίδα βραστή, πίτες και ψητά που θα σας ικανοποιήσουν στο έπακρο.
Διασχίζοντας το μονοπάτι, όπου το φως του ήλιου φιλτράρεται μέσα από τις πυκνές φυλλωσιές των δένδρων και το τοπίο γίνεται μυθικό, θα συναντήσετε καταπράσινα πλατάνια, κισσούς αλλά και τεράστια πλατιά φύλλα που μοιάζουν να επιπλέουν στην επιφάνεια του ποταμού κι εντυπωσιάζουν.
Πρέπει να γνωρίζετε όμως ότι και μια δεύτερη εξίσου εκπληκτική διαδρομή δίπλα στο ποτάμι σας περιμένει και στη δεξιά πλευρά του δρόμου. Αν και όχι τόσο παιχνιδιάρα αυτή η διαδρομή, δεν έχει να ζηλέψει σε φυσικό πλούτο. Πρόκειται για το μονοπάτι του «άγνωστου καλλιτέχνη» που θα σας παρασύρει με την δυνατή ενέργεια των καταρρακτών, τη δροσιά, τα ξύλινα γεφυράκια. Κι εδώ οι ευχάριστες εκπλήξεις δεν είναι λίγες. Μέχρι και σάκο του μποξ θα συναντήσετε να κρέμεται από τα δέντρα σε περίπτωση που θέλετε να εξασκηθείτε. Θα συναντήσετε φυσικά αιώρες, δεντρόσπιτα κι άλλα πολλά.
Ο εθνικός δρυμός
Από την Άνω Παύλιανη ξεκινούν χωματόδρομοι που θα μας ανεβάσουν στην Οίτη, ένα από τα μεγαλύτερα βουνά της Ρούμελης με υψόμετρο 2.152 μ. Από τα βόρεια και τα ανατολικά έχει πλαγιές απόκρημνες και δύσβατες με βαθιές χαράδρες και άγριο ανάγλυφο αλλά σε ψηλότερα επίπεδα το βουνό γίνεται εξαιρετικά ομαλό με καταπράσινα λιβάδια, μικρές λιμνούλες, καταβόθρες, καταρράκτες και χιλιάδες αγριολούλουδα. Καλύπτεται ψηλά από εκτεταμμένα δάση κεφαλληνιακής ελάτης, ενώ χαμηλότερα συναντούμε πλατάνια, καστανιές, βελανιδιές, κέδρους, κουμαριές, αγριολωτούς, πουρνάρια, φράξους, σφενδάμια, γαύρους και άλλα 1250 είδη χλωρίδας μεγάλης οικολογικής αξίας, γιαυτό και έχει ιδρυθεί ο Εθνικός Δρυμός Οίτης. Εδώ βρίσκουν καταφύγιο κάποια αγριόγιδα, μερικά ζαρκάδια, λίγα ελάφια, αγριογούρουνα, αλεπούδες, λαγοί, σκιουράκια, ασβοί, κουνάβια κλπ.
Φτάνοντας στο οροπέδιο Λιβαδιές θα βρούμε και μια μικρή λίμνη στα νερά της οποίας καθρεφτίζεται η κορυφή Γρεβενό. Δίπλα ακριβώς στη λίμνη μπορούμε να ξεδιψάσουμε σε μια πέτρινη βρύση, έργο του π. Γερμανού, ηγούμενου της Μ.Αγάθωνος. Το λιβάδι προς το τέλος της άνοιξης είναι γεμάτο νάρκισσους, βιόλες, τούφες, πανσέδες και αγριοκυκλάμινα αλλά αξίζει να βρεθεί κανείς εδώ τον Ιούνιο για να απολαύσει το σπάνιο κόκκινο κρίνο ή Λείριον το Χαλκηδονικό.
Η ιστορία της Παύλιανης
H Παύλιανη είναι γνωστή από τους αρχαίους χρόνους. Kοντά στην Παύλιανη και σε υψόμετρο 1800 μ. υπάρχουν τα ερείπια από τον αρχαίο ναό αφιερωμένο στον Hρακλή.
Στην είσοδό του στην Παύλιανη, ο επισκέπτης θα συναντήσει το μνημείο όλων εκείνων - Eλλήνων και Iταλών - που έπεσαν νεκροί στη μάχη της Παύλιανης τον Iούνιο του 1942.
Μία θεωρία για την ονομασία του χωριού αναφέρει ότι το όνομά της το οφείλει στους πρώτους της κατοίκους, οι οποίοι ήταν οι πρώτοι που πίστεψαν στα διδάγματα του Αποστόλου Παύλου. Πιο πιθανή εκδοχή όμως είναι να οφείλεται σε Σλαβική ονομασία.
-Την εκκλησία του Αγίου Αθανασίου του 19ου αιώνα, με παλαιές εικόνες.
-Τα ερείπια της αρχαίας πόλης στη θέση Τσάμη
-Το καταφύγιο Καταβόθρες και την κορυφή Γρεβενό στην Οίτη.
Τι θα αγοράσετε
Φεύγοντας μην ξεχάσετε να δοκιμάσετε και να αγοράσετε ρουμελιώτικα εδέσματα , όπως φασολάκια, μήλα, κρεατικά, παραδοσιακά γλυκά και μοναδικές πίτες.
Πώς θα πάτε
Η Παύλιανη απέχει από την Αθήνα 240 χιλιόμετρα ή 2 ώρες διαδρομής, μέσω εθνικής οδού από τον κόμβο των Θερμοπυλών και από τη Θεσσαλονίκη 340 χιλιόμετρα μέσω της νέας εθνικής οδού Θέσ/νίκης - Λαμίας.
Η πρόσβαση από Πάτρα γίνεται μέσω Ναυπάκτου - Ερατινής - Ιτέας - Άμφισσας - Μπράλου - Παύλιανη (160 χλμ.).
Που θα μείνετε
Ξενώνας Πέτρινο & Ξενώνας Εποχές. Τηλ. 2231083111.
Ο ξενώνας της Κατερίνας. Τηλ. 2231083009.
Ενοικ. δωμάτια Αγ. Παπαδημητρίου. Τηλ. 2231083019.
Ταβέρνες
ΚΑΤΩ ΠΑΥΛΙΑΝΗ
Ταβέρνα Μαρία Αναστασίου. Γουρουνόπουλο, κοκορέτσι, γίδα βραστή κ.ά. Η ταβέρνα ανήκει στους ιδιοκτήτες των ξενώνων "Πέτρινο" και "Εποχές". Τηλ. 2231083111.
ΑΝΩ ΠΑΥΛΙΑΝΗ
Ταβέρνα Έλατος. Η κα Καλλιρόη σερβίρει παραδοσιακές ρουμελιώτικες λιχουδιές. Τηλ. 2231081850 & 6973590802.
Ψησταριά Παπαμανώλης. Όλες οι σούβλες στα κάρβουνα. Έχει και κυνήγι. Τηλ. 2231083194 & 6972148642.
Ο Ξενώνας της Κατερίνας. Πίτες, κόκορας κρασάτος, ζυγούρι στο φούρνο, κατσικάκι γιουβέτσι, κεφτεδάκια τηγανητά, φασολάκια κ.ά. Τηλ. 2231083009.
Ταβέρνα Λίτσα. Έχει πολύ καλό σπιτικό φαγητό, αλλά λειτουργεί μόνο τα Σαβ/κα. Τηλ. 2231083039, 2231096175 & 6946220273.
Ψησταριά Γιώργος Ρηγάκης. Χορτόπιτα, κόκορας στιφάδο, λουκάνικο χωριάτικο, μπιφτέκι και παϊδάκια στα κάρβουνα. Τηλ. 2231083099 & 6944466252.
Παντοπωλείο-Καφενείο-Ταβέρνα Αθαν. & Γιώτα Κατσίμπα. Τσίπουρο, ομελέτα, λουκάνικο και κεφλοτύρι σαγανάκι. Σερβίρει και γαλακτομπούρεκο. Δίπλα ακριβώς στον Ξενώνα της Κατερίνας. Τηλ. 2231083004.
